چرا بعضی‌ها کرونا نگرفتند؟

فرادید| بیش از چهار سال پس از اعلام همه‌گیری جهانی کووید-۱۹، دانشمندان در حال یافتن پاسخ‌های ایمنی خاصی هستند که برخی از افراد را به ظاهر در برابر ابتلا به این ویروس مقاوم کرده بود. 

به گزارش فرادید، تحقیقات جدیدی در بریتانیا که به عنوان بخشی از «مطالعه چالش انسانی Covid-19» و «پروژه اطلس سلول‌های انسانی» انجام شده، نشان می‌دهد ترکیبی از «دفاع قوی از سلول‌های بینی» و «فعالیت بالای یک ژن خاص» در برخی از افراد، قبل از آن که ویروس کنترل را بدست بگیرد، با هم برای دفع ویروس اقدام می‌کنند. 

این تحقیق که هفته گذشته در مجله Nature منتشر شد، جدول زمانی پاسخ ایمنی بدن انسان به SARS-CoV-2 و سایر بیماری‌های عفونی را روشن می‌کند. 

مارکو نیکولیچ، نویسنده ارشد این مطالعه و مشاور افتخاری پزشکی تنفسی در دانشگاه کالج لندن (UCL) گفته: «این یافته‌ها اطلاعات جدیدی را درباره رویدادهای اولیه مهم ارائه می‌کنند که یا به ویروس اجازه می‌دهد کنترل بدن را بدست گیرد یا قبل از بروز علائم به سرعت از بین برود. ما اکنون درک بسیار بیشتری از طیف کامل پاسخ‌های ایمنی داریم که می‌تواند مبنایی برای توسعه درمان‌ها و واکسن‌های بالقوه‌ای باشد که این پاسخ‌های محافظتی طبیعی را تقلید می‌کنند.» 

در این مطالعه که سال ۲۰۲۱ آغاز شد، محققان دوز پایینی از واریانت اصلی SARS-CoV-2 را در بینی ۳۶ داوطلب بالغ سالم اسپری کردند که واکسینه نشده بودند و قبلاً نیز هرگز به این ویروس مبتلا نشده بودند. 

محققان از ۱۶ داوطلب در موارد متعدد (قبل از قرار گرفتن در معرض و چندین بار در ۲۸ روز بعد) نمونه‌های بینی و خون گرفتند تا شیوع ویروس و پاسخ‌های ایمنی شرکت‌کنندگان را ردیابی کنند. با تعیین توالی این نمونه‌ها، یک مجموعه داده حاوی بیش از ۶۰۰۰۰۰ سلول منفرد و رفتارهای آن‌ها قبل، حین و بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس بدست آمد. 

پاسخ‌های داوطلبان به سه دسته مجزا تقسیم شدند. شش نفر بیمار شدند و علائم بیماری را داشتند. نتیجه آزمایش کووید-۱۹ سه نفر مدت کوتاهی مثبت شد اما بدون علامت بودند (مورد آن‌ها عفونت گذرا نامیده می‌شود). آزمایش هفت نفر نیز به طور مداوم منفی شد و هیچ علامتی نداشتند، اما واکنشی ایمنی به ویروس داشتند؛ چیزی که تیم آن را «عفونت ناقص» نامید. 

با بررسی‌های محققان مشخص شد که در این دو گروه آخر، ژنی به نام HLA-DQA2 فعالیت پایه بالایی داشت که به هشدار دادن موثر به سیستم ایمنی در مورد تهدیدهای احتمالی کمک می‌کند. 

کایلی وُرلاک، زیست‌شناس مولکولی و پژوهشگر فوق دکترا در UCL گفته: «به بیان ساده می‌توان گفت کارکرد این سلول‌ها به این صورت است که کمی از ویروس را می‌گیرند و به سلول‌های ایمنی نشان می‌دهند و می‌گویند این ویروس خارجی است. باید بروید و ترتیبش را بدهید.» 

یکی دیگر از ویژگی‌های رایج بین افراد دو گروه اخیر مربوط به تولید اینتِرفِرون یا پروتئین‌هایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. برای این داوطلبان، اینترفرون قبل از ظاهر شدن در ناحیه فوقانی بینی، در خون تولید شد. 

افراد با پاسخ‌های گذرا و ناقص، پاسخ ایمنی سریعی داشتند که در عرض یک روز داخل بینی‌شان ایجاد شده بود. در همین حال، کسانی که آزمایش کووید-۱۹ آن‌ها مثبت شده بود، به طور متوسط پنج روز طول کشید تا در بینی‌شان پاسخ ایمنی ایجاد شود. 

نکته قابل‌توجه این بود که شرکت‌کنندگان از ابتلا به کووید-۱۹ مصون نبودند (برخی بعداً پس از نتیجه‌گیری تحقیقات، این ویروس را در جامعه گرفتند) و حالا، چندین گونه دیگر از SARS-CoV-2 در حال گردش است، نه فقط نوع اصلی که آزمایش شده بود. اما دانشمندان می‌گویند این تحقیق سرنخ‌های مهمی درباره مقاومت ایمنی ارائه کرده است. 

خوزه اُردوُواس-مونتانس، ایمنی‌شناس در موسسه سلول‌های بنیادی هاروارد که در این تحقیق شرکت نداشته، گفته: «این مطالعه به دلیل طراحی کنترل‌شده دقیق و درک واقعی زمان صفر برای وقتی که عفونت رخ داده تا پاسخ‌های ایمنی پس از آن سنجیده شود، منبع منحصر به فردی از شرکت‌کنندگانی است که قبلاً به SARS-CoV-2 آلوده نشده بودند.»

مترجم: زهرا ذوالقدر