(تصاویر) همه چیز در مورد X۳۲؛ نسخه اولیه جنگنده نسل پنجمی بوئینگ

از زمان عرضه در سال ۲۰۰۶، جنگنده F-۳۵ ساخت لاکهید مارتین به نماد نیروی هوایی و ناوگان جت‌های جنگنده ایالات متحده تبدیل شده است.

ریشه‌های F-۳۵ به پروژه جنگنده سبک وزن معمولی مقرون به صرفه (Common Affordable Lightweight Fighter (CALF)) برمی گردد که بعداً در دهه ۱۹۹۰ در برنامه جنگنده تهاجمی مشترک (Joint Strike Fighter (JSF)) ادغام شد.

در پایان بوئینگ و لاکهید مارتین به ترتیب نسخه‌های اولیه X-۳۲ و X-۳۵ را برای انتخاب طرح نهایی توسط نیرو‌های هوایی چندین کشور ارائه کردند.

به گفته وزارت نیروی دریایی ایالات متحده (DON)، طراحی نهایی در نهایت به X-۳۵ تعلق گرفت، زمانی که لاکهید مارتین قرارداد توسعه و نمایش سیستم (SDD) را در اکتبر ۲۰۰۱ دریافت کرد.

توسعه Boeing X-۳۲

خدمه: ۱ نفر

طول: ۱۳.۷۲ متر

طول بال ها: ۱۰.۹۷ متر

ارتفاع: ۵.۲۸ متر

حداکثر وزن برخاست: ۱۷،۲۰۰ کیلوگرم

موتور: ۱ موتور توربوفن پس سوز Pratt & Whitney YF۱۱۹-PW-۶۱۴

پیشرانه: ۲۸،۰۰۰ پوند (۱۲۰ کیلو نیوتن) پیشرانه خشک، ۴۳،۰۰۰ پوند (۱۹۰ کیلو نیوتن) با پس سوز

برای بوئینگ، صنایع دفاعی همیشه بخش مهمی از تجارت آن بوده است. به عنوان مثال، این کمپانی در سال ۱۹۹۷ بود که شرکت مشهور مک‌دانل داگلاس را خریداری کرد. طبق پرونده‌های کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) این شرکت، درآمد‌های عملیاتی مربوط به هواپیما‌های تجاری در سال‌های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ به ترتیب ۵۶ و ۵۹ درصد از کل درآمد‌های بوئینگ در این سال‌ها را تشکیل می‌داده است.

بوئینگ به توسعه X-۳۲ ادامه داد و در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ به نقاط عطف مهمی دست یافت. در دسامبر ۱۹۹۸، این شرکت اعلام کرد که بررسی نهایی طراحی این جت جنگنده را تکمیل کرده است و جزئیات بدنه هواپیما، نیروی پیشران، زیرسیستم ها، سیستم‌های پشتیبانی و برنامه‌های آزمایش پرواز نهایی شده است. بوئینگ دو فروند X-۳۲، یک فروند X-۳۲A و یک فروند X-۳۲B ساخت و اولین پرواز‌های آن‌ها را برای سال ۲۰۰۰ برنامه ریزی کرد.

به ادعای بوئینگ، X-۳۲A نشان می‌داد که چگونه طراحی آن «نیاز نیروی هوایی ایالات متحده به هواپیمایی که از فرودگاه‌های معمولی پرواز می‌کند، و نیاز نیروی دریایی ایالات متحده به هواپیمایی که از روی ناو‌های هواپیمابر پرواز می‌کند، را برآورده می‌کند». در همین حال، X-۳۲B «قابلیت‌های منحصر به فرد برخاست کوتاه و فرود عمودی مورد نیاز تفنگداران دریایی ایالات متحده و نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا را به تصویر می‌کشید».

حداکثر سرعت: ۱،۹۳۱ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع

حداکثر سرعت: ۱.۶ ماخ

برد در نسخه نیروی هوایی: ۱،۵۷۴ کیلومتر

برد در نسخه نیروی دریایی: ۱،۳۸۹ کیلومتر

برد در نسخه تفنگداران ویژه دریایی: ۱،۱۱۲ کیلومتر

جنگنده X-۳۲A اولین پرواز خود را در سپتامبر ۲۰۰۰ انجام داد و خلبان آزمایشی ارشد بوئینگ، فرد ناکس، اظهار داشت که پرواز با این هواپیما لذت بخش بوده است. چند ماه بعد، X-۳۲A از دیوار صوتی عبور کرد و اولین پرواز مافوق صوت خود را در ۲۱ دسامبر ۲۰۰۰ به پایان رساند. بوئینگ آزمایش پرواز X-۳۲A را در فوریه ۲۰۰۱ به پایان رساند.

توپ ها: توپ ۲۰ میلیمتری M۶۱A۲، توپ ۲۷ میلیمتری Mauser BK-۲۷

موشک ها: ۶ موشک هوا به هوای AMRAAM، دو موشک هوا به هوای AMRAAM

بمب ها: ۲ بمب ۹۰۰ کیلوگرمی در کلاس بمب‌های هدایت شونده

نقاط اتصال خارجی: ۶،۸۰۰ کیلوگرم از انواع مختلف نقاط اتصال بیرونی برای سلاح‌های هدایت شونده، موشک‌های ضد تشعشع برای ماموریت‌های سرکوب دشمن، سلاح‌های هوا به سطح و مخزن سوخت‌های اضافی

باختن قرارداد به F-۳۵

با این حال، علیرغم بهترین تلاش‌های بوئینگ، قرارداد برنامه SDD به لاکهید مارتین اعطا شد. بر اساس گزارش سالانه بوئینگ در سال ۲۰۰۱، این شرکت هزینه‌ای ۴۶ میلیون دلاری را برای برنامه Joint Strike Fighter و دارایی‌های تولید بی فایده ثبت کرد. لاکهید مارتین در گزارش سالانه خود برای سال ۲۰۰۱ گفت که پس از برنده شدن در این قرارداد، سفارشاتی به ارزش ۱۸ میلیارد دلار ثبت کرده است.

در طول مرحله SDD، تیم تحت رهبری لاکهید مارتین ۲۲ فروند هواپیما (۱۴ هواپیمای مخصوص پرواز آزمایشی و ۸ فروند هواپیمای آزمایش زمینی) تولید کرد.

این شرکت برآورد کرد که تولید کم‌میزان این جت جنگنده، که «پیش‌بینی می‌شد سنگ بنای توانایی دفاعی آینده برای ایالات متحده و شرکای متحدش باشد» در سال‌های ۲۰۰۶-۲۰۰۵ آغاز خواهد شد. لاکهید مارتین قصد داشت از سال ۲۰۱۲ جنگنده اف-۳۵ را با نرخ بالاتری تولید کند.

بررسی اجمالی محصول تاریخی بوئینگ نشان می‌دهد که X-۳۲A و X-۳۲B به ترتیب ۶۶ و ۷۸ پرواز آزمایشی انجام دادند. در حالی که بوئینگ و محصولش برنده قرارداد جنگنده تهاجمی مشترک نشد، اما این شرکت مدعی شده که آن را به عنوان یک “سرمایه گذاری استراتژیک” در نظر گرفته است. این بدان دلیل بود که این برنامه منجر به «پیشرفت‌های بسیاری در فناوری پنهانکاری و روش‌های طراحی و ساخت» شد و دستاورد‌های آن در توسعه و ساخت جنگنده F/A-۱۸E/F Super Hornet و پرنده بدون سرنشین X-۴۵a مورد استفاده قرار گرفت.

X-۳۲A و X-۳۲B با یک خلبان، حداکثر بردی بین ۱،۱۱۱ تا ۱،۵۷۴ کیلومتر داشتند، طول بال آن‌ها به ۹.۱ متر می‌رسید. این جنگنده توسط یک توربوفن JSF-۱۱۹-PW-۶۱۴ ساخت پرت اند ویتنی کار می‌کرد که بیش از ۴۲،۰۰۰ پوند نیروی پیشرانه تولید می‌کرد تا این نسخه مفهومی از جنگنده‌ای نسل پنجمی را به هوا ببرد که وزن آن ۲۲،۶۷۹ کیلوگرم بود.

منبع: روزیاتو