نوعی بیماری ضعف حافظه که اغلب با «آلزایمر» اشتباه گرفته میشود
از آنجا که آلزایمر رایجترین نوع زوال عقل است و انسانهای زیادی به آن مبتلا هستند، تعجبی ندارد افرادی که دچار از دست دادن حافظه میشوند، بیدرنگ به آلزایمر مشکوک شوند.
فرادید| غیر از آلزایمر که رایجترین نوع زوال عقل است، اختلال شناختی دیگری هم وجود دارد که نشانههایش بسیار مشابه آلزایمر است. این بیماری انسفالوپاتی TDP-43 مرتبط با سن و غالب در ناحیه لیمبیک یا به اختصار LATE است که اغلب با آلزایمر اشتباه گرفته میشود. یک گزارش تازه به ضرورت توسعه معیارهای عینی برای تشخیص و طبقهبندی تمام انواع زوال عقل از جمله LATE پرداخته است.
به گزارش فرادید، LATE (لِیت) بیماری رایج سنین بالا است و میتواند به از دست دادن حافظه و کاهش شناختی منجر شود. به گفته دکتر ربکا ام. ادلمایر از نویسندگان این گزارش، LATE با تغییرات در پروتئین TDP-43 در بافت مغز تعریف میشود و بیشتر با تغییرات بیماری آلزایمر مانند تجمع پلاکهای بتا آمیلوئید و درهمتنیدگیهای تائو همزیستی دارد.
هدف معیارهای تازه کمک به پزشکان برای تمایز بهتر بین LATE و آلزایمر است و در نهایت منجر به تشخیصهای دقیقتر و راهبردهای درمانی مؤثرتر خواهد شد.
دکتر دیوید ولک، نویسنده اصلی این گزارش میگوید سرعت پیشرفت نشانهها در LATE نسبت به آلزایمر کندتر است. به گفته وی، این بیماری در حدود یکسوم بیماران همزمان با آلزایمر رخ میدهد و به نظر میرسد روند بیماری را تند میکند. همچنین، بیش از ۲۵٪ افراد بالای ۸۰ سال به این نوع زوال عقل مبتلا هستند.
با وجود رایج بودن این وضعیت، بیشتر پزشکان و بیماران تاکنون چیزی درباره LATE نشنیدهاند و هنگام از دست دادن حافظه، آن را در نظر نمیگیرند. دانستن اینکه آیا این بیماری همراه با آلزایمر ظاهر شده یا خیر، بر پیششناخت اثر گذاشته و ممکن است بر کارایی درمانها نیز اثر بگذارد.
پیش از معیارهای ارائهشده در گزارش جدید، هیچ توافقی بر سر نحوه تشخیص این بیماری وجود نداشت.
ولک میگوید: «تشخیص این بیماری تنها پس از کالبدشکافی و مرگ فرد ممکن بود. اما این معیارها این امکان را برای پزشکان فراهم میکنند تا بیماری را تشخیص دهند و این گام مهمی هم در امر بالینی و هم در تحقیقات برای درمان بهتر این وضعیت است.»
در حالی که برای آلزایمر آزمایش تشخیصی قطعی وجود دارد، چنین آزمایشی برای LATE وجود ندارد. این معیارها سطوحی از احتمال تشخیص را ارائه میدهند اما نمیتوانند قطعی باشند. همچنین نیاز به اعتبارسنجی در عمل دارند.
پیشبینی میشود در آیندهی نزدیک، پیشرفت در نشانگرهای زیستی به پزشکان کمک کند انواع مختلف زوال عقل را بهتر تفکیک کنند. تا زمانی که این ابزارها در دسترس قرار گیرند، معیارهای بالینی تشخیص مانند همین معیارهای پیشنهادشده میتوانند در درمان، مراقبت و مشارکت در مطالعات بالینی استفاده شوند.
افزون بر این، توصیههای جدید یک نقشهراه برای شناسایی فرصتهای تحقیقاتی بیشتر و چالشهایی است که همچنان برای تشخیص دقیق افراد مبتلا به LATE وجود دارد.
این گزارش در مجله علمی معتبر «آلزایمر و زوال عقل: نشریه انجمن آلزایمر» منتشر شده است.
مترجم: زهرا ذوالقدر