(تصاویر) عمر خورشید چقدر است و چقدر تا مرگ آن باقی مانده؟

از زمان‌های بسیار دور، خورشید نه‌تنها منبع اصلی نور و گرما برای زمین بوده، بلکه یکی از مهم‌ترین پرسش‌های ذهنی انسان نیز محسوب می‌شده است. عمر خورشید و مدت زمانی که این ستاره عظیم می‌تواند درخشان بماند و انرژی خود را تولید کند، موضوعی است که دانشمندان سال‌ها برای درک آن تلاش و تحقیق کرده‌اند. ما روی سیاره‌ای زندگی می‌کنیم که بقای آن وابسته به این ستاره است بدون آن نه‌تنها بر روی زمین، بلکه رو هیچ جایی از منظومه شمسی امکان‌پذیر نخواهد بود.

با این وجود این سوال اساسی مطرح می‌شود که خورشید چقدر عمر دارد؟ و مهم‌تر از آن، چقدر از عمرش باقی مانده است؟ در مقاله پیش‌رو از این می‌گوییم که عمر خورشید چقدر است، در چه مرحله‌ای از حیات خود قرار دارد و چه سرنوشتی در انتظار آن است. برای درک بهتر این موضوع، ابتدا باید به ماهیت خورشید، ساختار آن و فرآیندهای فیزیکی که درون آن رخ می‌دهند، نگاهی دقیق بیندازیم.

عمر خورشید چقدر است؟

خورشید یک ستاره از نوع کوتوله زرد (G-type main-sequence star) است که در مرکز منظومه شمسی قرار گرفته است. این ستاره غول‌پیکر بیش از ۹۹ درصد جرم کل منظومه شمسی را در خود جای داده و عامل اصلی حیات بر روی زمین محسوب می‌شود. اما چیزی که بسیاری از افراد نمی‌دانند، این است که خورشید نیز مانند هر ستاره‌ای دارای طول عمر مشخصی است و نمی‌تواند برای همیشه بدرخشد.

طبق محاسبات علمی، خورشید حدود ۴.۶ میلیارد سال سن دارد و در میانه‌ی عمر خود قرار دارد. این عدد از طریق بررسی ترکیب شیمیایی خورشید، سن‌سنجی ایزوتوپی شهاب‌سنگ‌ها و مقایسه با دیگر ستارگان موجود در کهکشان راه شیری به دست آمده است. دانشمندان تخمین زده‌اند که عمر خورشید حدود ۱۰ میلیارد سال است. این تخمین نیز براساس مدل‌های اخترفیزیکی و بررسی ستارگان مشابهی که در کهکشان راه شیری یافت می‌شوند، انجام شده است. خورشید از زمانی که شکل گرفته، همواره از طریق فرآیند همجوشی هسته‌ای در هسته خود انرژی تولید کرده و این فرآیند، کلیدی‌ترین عامل بقای آن محسوب می‌شود.

همجوشی هسته‌ای، فرآیندی است که در آن اتم‌های هیدروژن در هسته خورشید تحت فشار و دمای بسیار بالا به هلیوم تبدیل می‌شوند و در این فرآیند، مقدار عظیمی انرژی آزاد می‌شود. این انرژی همان نوری است که ما هر روز از خورشید دریافت می‌کنیم. اما این سوخت هیدروژنی بی‌پایان نیست و زمانی که تمام شود، خورشید وارد مرحله‌ای جدید از حیات خود خواهد شد.

در مراحل ابتدایی شکل‌گیری، خورشید یک ابر گازی عظیم از هیدروژن و هلیوم بود که تحت نیروی گرانش خود فشرده شد و شروع به درخشش کرد. طبق مدل‌های کنونی، خورشید در نیمه‌ی راه زندگی خود است و هنوز حدود ۵ میلیارد سال دیگر تا زمانی که به مرحله بعدی تکامل خود برسد، باقی مانده است. در طول این مدت، مقدار هیدروژن موجود در هسته آن به‌تدریج کاهش می‌یابد و به‌مرور دمای آن افزایش خواهد یافت. در نتیجه، خورشید به‌مرور درخشان‌تر از گذشته خواهد شد.

اگر عمر خورشید تمام شود چه می‌شود؟

این سوال یکی از اساسی‌ترین پرسش‌هایی است که در مورد آینده منظومه شمسی مطرح می‌شود. زمانی که سوخت هیدروژنی خورشید تمام شود، این ستاره وارد مرحله‌ای جدید از زندگی خود خواهد شد. طبق مدل‌های اخترفیزیکی، خورشید پس از پایان یافتن همجوشی هیدروژن، منبسط شده و به یک غول سرخ تبدیل می‌شود. در این مرحله، اندازه‌ی خورشید چندین برابر اندازه کنونی‌اش افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است سیاره‌های نزدیک‌تر مانند سیاره عطارد و زهره را در خود ببلعد.

این فرآیند بین ۵ تا ۶ میلیارد سال دیگر رخ خواهد داد و زمین نیز از این تغییرات در امان نخواهد بود. اگرچه پیش‌بینی می‌شود که خورشید زمین را مستقیماً نابود نکند، اما گرمای شدید آن باعث تبخیر شدن اقیانوس‌ها و از بین رفتن جو زمین خواهد شد. در نتیجه، زمین دیگر قابل سکونت نخواهد بود و حیات روی آن به پایان خواهد رسید.

پس از این مرحله، خورشید وارد فاز جدیدی خواهد شد و لایه‌های بیرونی خود را به فضا پرتاب کرده و به یک سحابی سیاره‌ای تبدیل خواهد شد. در نهایت، هسته‌ی باقی‌مانده‌ی آن به یک کوتوله سفید تبدیل شده و به‌آرامی طی میلیاردها سال سرد خواهد شد.

چرخه‌ی عمر خورشید

خورشید نیز مانند تمام ستارگان، یک چرخه‌ی حیات مشخص دارد که در طی آن تغییرات زیادی را تجربه می‌کند. طول عمر یک ستاره وابسته به جرم آن است؛ ستاره‌های پرجرم‌تر، گرچه نورانی‌تر و قدرتمندتر هستند، اما سوخت خود را بسیار سریع‌تر از ستاره‌های کوچک‌تر مصرف می‌کنند و طول عمر کوتاه‌تری دارند. خورشید ما با توجه به جرم متوسطی که دارد، تقریباً ۱۰ میلیارد سال عمر می‌کند. این مدت زمان بر اساس مدل‌های تحلیل طیفی و شیمیایی ستارگان مشابه در کهکشان راه شیری محاسبه شده است.

چرخه‌ی عمر خورشید به چندین مرحله تقسیم می‌شود:

1. مرحله‌ی زایش (Nebular Phase): خورشید حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش از فروپاشی یک ابر گازی عظیم شکل گرفت.
2. مرحله‌ی دنباله‌ی اصلی (Main Sequence): این همان دوره‌ای است که اکنون در آن قرار دارد و طی آن، از طریق همجوشی هیدروژن، انرژی تولید می‌کند. این فاز حدود ۱۰ میلیارد سال طول می‌کشد.
3. مرحله‌ی غول سرخ (Red Giant Phase): پس از اتمام ذخایر هیدروژن، خورشید منبسط شده و تبدیل به یک غول سرخ می‌شود که چندین میلیون سال دوام خواهد آورد.
4. مرحله‌ی کوتوله سفید (White Dwarf Phase): در پایان، خورشید تمام سوخت خود را از دست داده و تبدیل به یک کوتوله سفید کوچک و کم‌نور خواهد شد.

خورشید در حال حاضر در فاز «دنباله‌ی اصلی» قرار دارد، یعنی همان مرحله‌ای که در آن ستارگان پایدار باقی می‌مانند و هیدروژن را به هلیوم تبدیل می‌کنند. این مرحله مهم‌ترین و طولانی‌ترین بخش از عمر یک ستاره است اما در آینده، خورشید تغییر خواهد کرد و وارد مراحل جدیدی می‌شود که تأثیرات آن بر منظومه شمسی و سیاره‌ی ما غیرقابل‌انکار خواهد بود.

عمر خورشید کی تمام می‌شود؟

خورشید نمی‌تواند تا ابد به درخشش خود ادامه دهد. دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که حدود ۵ میلیارد سال دیگر، خورشید وارد فاز غول سرخ خواهد شد. این مرحله آغاز پایان آن خواهد بود. پس از آن، خورشید به‌تدریج لایه‌های بیرونی خود را از دست خواهد داد و تبدیل به یک سحابی سیاره‌ای خواهد شد. آنچه که در نهایت باقی می‌ماند، یک کوتوله سفید است که دیگر انرژی جدیدی تولید نمی‌کند و تنها از باقی‌مانده‌های سوخت قدیمی خود برای انتشار گرما و نور استفاده خواهد کرد.

نکته‌ی مهم اینجاست که حتی قبل از پایان عمر خورشید، زمین شرایط زندگی خود را از دست خواهد داد. با افزایش سن خورشید، گرمای آن بیشتر شده و طی یک میلیارد سال آینده، شدت تابش آن به حدی خواهد رسید که اقیانوس‌های زمین تبخیر شده و شرایط برای زندگی غیرممکن خواهد شد. بنابراین، حتی پیش از اینکه خورشید به غول سرخ تبدیل شود، زمین دیگر زیست‌پذیر نخواهد بود و این احتمال وجود دارد که تمدن‌های آینده‌ی بشری مجبور شوند کهکشان‌های دیگر را برای ادامه‌ی حیات بررسی کنند.

عمر زمین بیشتر است یا خورشید؟

سوالی که ممکن است برای بسیاری پیش بیاید، این است که آیا زمین عمر بیشتری از خورشید دارد یا برعکس؟ پاسخ این است که خورشید از زمین قدیمی‌تر است.

مطالعات نشان می‌دهند که خورشید ۴.۶ میلیارد سال پیش شکل گرفته است، درحالی‌که زمین حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش به وجود آمده است. بنابراین، خورشید حدود ۱۰۰ میلیون سال قدیمی‌تر از سیاره ماست. با این حال، آینده‌ی زمین کاملاً وابسته به خورشید است. زمانی که خورشید شروع به پایان یافتن کند و وارد مرحله‌ی غول سرخ شود، زمین شرایط زیست‌پذیری خود را از دست خواهد داد.

بنابراین، اگرچه زمین بعد از مرگ خورشید همچنان به‌صورت یک جرم آسمانی باقی خواهد ماند، اما بدون انرژی و گرمای خورشید، حیات روی آن غیرممکن خواهد شد.

تأثیر فعالیت‌های خورشیدی بر زمین

خورشید به‌عنوان منبع اصلی انرژی زمین، نقش بی‌بدیلی در تعیین شرایط آب‌وهوایی سیاره ما ایفا می‌کند. تغییرات در فعالیت‌های خورشیدی می‌توانند تأثیرات قابل‌توجهی بر الگوهای آب‌وهوایی و اقلیمی زمین داشته باشند. در این بخش، به بررسی چگونگی تأثیر فعالیت‌های خورشیدی بر آب‌وهوای زمین می‌پردازیم.

چرخه‌های خورشیدی و لکه‌های خورشیدی

فعالیت‌های خورشیدی در چرخه‌هایی تقریباً ۱۱ ساله تغییر می‌کنند که به آن‌ها چرخه‌های خورشیدی گفته می‌شود. در طول این چرخه‌ها، تعداد لکه‌های خورشیدی—مناطقی با میدان مغناطیسی قوی و دمای کمتر نسبت به نواحی اطراف—افزایش و کاهش می‌یابد. افزایش تعداد لکه‌های خورشیدی نشان‌دهندهٔ فعالیت بالاتر خورشید است که می‌تواند منجر به افزایش تابش فرابنفش و تغییر در بادهای خورشیدی شود.

تأثیر بر لایهٔ استراتوسفر

افزایش تابش فرابنفش در دوره‌های فعالیت بالای خورشیدی می‌تواند باعث گرم شدن لایهٔ استراتوسفر زمین شود. این گرم شدن می‌تواند الگوهای جوی را تغییر داده و بر جریان‌های جتی تأثیر بگذارد که به نوبهٔ خود می‌تواند شرایط آب‌وهوایی در سطح زمین را تحت تأثیر قرار دهد.

ابرها و پرتوهای کیهانی

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که تغییرات در بادهای خورشیدی می‌توانند بر میزان پرتوهای کیهانی که به زمین می‌رسند تأثیر بگذارند. پرتوهای کیهانی می‌توانند در تشکیل ابرها نقش داشته باشند؛ بنابراین، کاهش پرتوهای کیهانی در دوره‌های فعالیت بالای خورشیدی ممکن است منجر به کاهش پوشش ابری و افزایش دمای سطح زمین شود.

دوره‌های کمینهٔ فعالیت خورشیدی و اقلیم

در تاریخ، دوره‌هایی از کاهش قابل‌توجه فعالیت خورشیدی ثبت شده است، مانند کمینهٔ موندر در قرن هفدهم، که با دوره‌ای از سرمای شدید در نیم‌کرهٔ شمالی، معروف به عصر یخبندان کوچک، هم‌زمان بود. این هم‌زمانی نشان می‌دهد که کاهش فعالیت خورشیدی می‌تواند با دوره‌های سرمایش جهانی مرتبط باشد.

محدودیت‌ها و پیچیدگی‌ها

با وجود این ارتباطات، تعیین میزان دقیق تأثیر فعالیت‌های خورشیدی بر آب‌وهوای زمین چالشی پیچیده است. عوامل متعددی، از جمله انتشار گازهای گلخانه‌ای، فعالیت‌های آتشفشانی و نوسانات اقیانوسی نیز بر سیستم آب‌وهوایی زمین تأثیر می‌گذارند. بنابراین، جداسازی تأثیرات خورشیدی از سایر عوامل نیازمند تحقیقات جامع و مدل‌سازی‌های پیچیده است.

در نتیجه، فعالیت‌های خورشیدی نقش مهمی در تغییرات آب‌وهوایی زمین ایفا می‌کنند، اما این نقش در تعامل با سایر عوامل اقلیمی است و نیاز به درک عمیق‌تری از این تعاملات دارد.

نقش خورشید در شکل‌گیری منظومه شمسی

حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش، منظومه شمسی ما از فروپاشی گرانشی بخشی از یک ابر مولکولی غول‌پیکر شکل گرفت. این فروپاشی منجر به تشکیل یک دیسک چرخان از گاز و غبار شد که خورشید در مرکز آن قرار گرفت. خورشید با جمع‌آوری حدود ۹۹.۸۶٪ از جرم این سحابی، به جرم غالب در منظومه شمسی تبدیل شد.

در مراحل اولیه، دمای بالای خورشید تازه‌متولدشده باعث ایجاد بادهای خورشیدی قوی شد که بخش زیادی از گازها و غبارهای باقی‌مانده در دیسک را به فضا پراکند. این فرآیند تأثیر قابل‌توجهی بر ترکیب و ساختار سیارات در حال شکل‌گیری داشت. سیارات داخلی، مانند عطارد، زهره، زمین و مریخ، عمدتاً از مواد سنگی تشکیل شدند، زیرا بادهای خورشیدی گازهای سبک‌تر را از نواحی نزدیک به خورشید دور کردند. در مقابل، سیارات خارجی مانند مشتری و زحل، که در فاصله دورتری قرار داشتند، توانستند گازهای بیشتری را جذب کرده و به غول‌های گازی تبدیل شوند.

علاوه بر این، میدان مغناطیسی خورشید نقش مهمی در هدایت ذرات باردار در دیسک پیش‌سیاره‌ای ایفا کرد و به شکل‌گیری ساختارهای مختلف در منظومه شمسی کمک نمود. تأثیر گرانشی خورشید نیز باعث پاک‌سازی مدارهای سیارات از باقی‌مانده‌های گازی و غباری شد و مدارهای پایداری را برای سیارات ایجاد کرد. بنابراین، خورشید نه‌تنها به‌عنوان منبع اصلی جرم و انرژی در منظومه شمسی، بلکه به‌عنوان عاملی تعیین‌کننده در ترکیب، ساختار و پویایی سیارات و سایر اجرام منظومه شمسی نقش اساسی ایفا کرده است.

تاریخچه تخمین عمر خورشید

در قرن نوزدهم، دانشمندان با استفاده از روش‌های مختلف سعی در تخمین عمر خورشید داشتند. لرد کلوین و هرمان فون هلمهولتز با فرض اینکه خورشید از طریق انقباض گرانشی انرژی تولید می‌کند، عمر آن را حدود ۲۰ تا ۴۰ میلیون سال برآورد کردند. این تخمین‌ها با شواهد زمین‌شناسی و فسیل‌شناسی که نشان می‌دادند زمین بسیار قدیمی‌تر است، در تضاد بودند.

در اوایل قرن بیستم، با کشف رادیواکتیویته و درک فرآیندهای هسته‌ای، ارنست رادرفورد نشان داد که انرژی خورشید نمی‌تواند تنها از انقباض گرانشی ناشی شود. بعدها، آرتور ادینگتون (Arthur Eddington) در دهه ۱۹۲۰ نظریه‌ی همجوشی هسته‌ای در ستارگان را مطرح کرد و پیشنهاد داد که همجوشی هیدروژن به هلیوم می‌تواند انرژی خورشید را تأمین کند. این نظریه، پایه‌ی محاسبات بعدی درباره‌ی عمر خورشید شد.  این کشف منجر به تخمین دقیق‌تری از عمر خورشید شد که حدود ۴.۶ میلیارد سال است. بنابراین، درک ما از عمر خورشید نتیجه پیشرفت‌های علمی در زمینه‌های فیزیک، شیمی و زمین‌شناسی است که در طول دهه‌ها به‌دست آمده است.

تأثیر مرگ خورشید بر منظومه‌ی شمسی

خورشید، که قلب تپنده‌ی منظومه شمسی است، روزی به پایان عمر خود خواهد رسید. این رویداد نه‌تنها زمین را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه سایر سیارات این منظومه را نیز دستخوش تغییرات اساسی خواهد کرد. با خاموش شدن خورشید، منظومه شمسی از نظر ساختاری و پویایی دچار تغییراتی عظیم می‌شود که آینده‌ی هر سیاره را به‌گونه‌ای متفاوت رقم خواهد زد.

عطارد و زهره: سرنوشتی محتوم

اولین قربانیان مرگ خورشید، دو سیاره‌ی درونی عطارد و زهره خواهند بود. هنگامی که خورشید به غول سرخ تبدیل شود، حجم آن به‌قدری افزایش می‌یابد که احتمالاً این دو سیاره را در خود فرو خواهد برد. حتی اگر این اتفاق رخ ندهد، دمای شدید و تابش بی‌امان خورشید باعث تبخیر سطح آن‌ها شده و هرگونه ماده جامد روی آن‌ها را به گاز تبدیل خواهد کرد.

زمین: از بین رفتن حیات و نابودی جو

اگرچه زمین ممکن است از بلعیده شدن در امان بماند، اما افزایش شدید دمای خورشید جو آن را نابود کرده و تمامی اقیانوس‌ها را تبخیر خواهد کرد. حتی قبل از رسیدن خورشید به فاز غول سرخ، تابش شدید آن باعث خواهد شد زمین به یک بیابان متروک و غیرقابل‌سکونت تبدیل شود. در نهایت، بدون انرژی حیاتی خورشید، سیاره ما نیز به یک سنگ سرد و بی‌جان در فضا تبدیل خواهد شد.

مریخ: افزایش دما اما بدون حیات

مریخ که در حال حاضر یک سیاره‌ی سرد و خشک است، ممکن است در مراحل اولیه‌ی غول سرخ شدن خورشید، کمی گرم‌تر شود. برخی دانشمندان مطرح کرده‌اند که در یک بازه‌ی زمانی کوتاه، دمای مریخ ممکن است به حدی برسد که آب‌های یخ‌زده‌ی آن ذوب شوند. اما این مرحله موقتی خواهد بود، زیرا پس از آنکه خورشید به کوتوله سفید تبدیل شود، سیاره مریخ نیز مانند زمین، یک سیاره‌ی مرده و بی‌حرارت خواهد شد.

مشتری و زحل: بقای سیارات غول‌پیکر

سیاره مشتری و سیاره زحل، دو غول گازی منظومه شمسی، احتمالاً جزو معدود اجرامی خواهند بود که از مرحله‌ی غول سرخ جان سالم به در می‌برند. با این حال، جو آن‌ها تحت تأثیر تشعشعات خورشید دچار تغییراتی گسترده خواهد شد. برخی از حلقه‌های زحل ممکن است متلاشی شوند و جو مشتری نیز به دلیل تغییر در تابش‌های خورشیدی ممکن است تغییرات شیمیایی را تجربه کند.

اورانوس و نپتون: ورود به عصر یخبندان مطلق

در حالی که سیارات داخلی دچار افزایش دما خواهند شد، اورانوس و سیاره نپتون احتمالاً وارد عصر یخبندان مطلق خواهند شد. این سیارات در حال حاضر بسیار سرد هستند، اما پس از تبدیل شدن خورشید به یک کوتوله سفید کم‌نور، دمای آن‌ها حتی از شرایط کنونی هم پایین‌تر خواهد رفت. جو ضخیم آن‌ها احتمالاً به‌طور کامل یخ‌زده و متراکم خواهد شد.

سرنوشت نهایی منظومه شمسی

پس از مرگ خورشید، تعادل گرانشی منظومه شمسی دچار تغییر خواهد شد. برخی از سیارات، به‌ویژه مشتری و زحل، ممکن است تحت تأثیر تغییرات گرانشی، از مدارهای کنونی خود خارج شوند. اجرامی مانند کهکشان آندرومدا و تأثیرات بین‌ستاره‌ای نیز ممکن است موجب خروج برخی از سیارات از منظومه شمسی و حرکت آن‌ها به فضای میان‌ستاره‌ای شوند. در نهایت، منظومه شمسی پس از میلیاردها سال فعالیت، به یک مجموعه‌ی سرد و تاریک تبدیل خواهد شد. سیارات باقی‌مانده، بدون نور و گرمای خورشید، برای همیشه در تاریکی فرو خواهند رفت.

عمر خورشید و مرگ آن در فرهنگ‌ها و عقاید مختلف

از زمانی که انسان به آسمان نگاه کرده و درخشندگی خورشید را مشاهده کرده است، این ستاره جایگاهی ویژه در فرهنگ‌ها، اساطیر و باورهای بشری پیدا کرده است. خورشید نه‌تنها به‌عنوان منبع حیات، بلکه به‌عنوان یک نماد معنوی، الهی و حتی پیشگوی تغییرات کیهانی در جوامع مختلف مورد توجه قرار گرفته است. اما همان‌طور که امروزه علم نشان داده است، خورشید نیز مانند هر ستاره‌ای دارای طول عمر مشخصی است و روزی خواهد مرد. این واقعیت در فرهنگ‌های مختلف به‌شیوه‌های متفاوتی تفسیر شده است.

در بسیاری از فرهنگ‌های باستانی، خورشید به‌عنوان یک نیروی جاودانه و پایدار در نظر گرفته می‌شد که هر روز در آسمان طلوع کرده و حیات را به جهان بازمی‌گرداند. تمدن‌های اولیه نظیر مصریان، یونانیان، مایاها، ژاپنی‌ها و ایرانیان باستان، خورشید را در قالب یک خدای زنده یا موجودی کیهانی که نیروهای خیر و شر را متعادل می‌کند، می‌پرستیدند.

در مصر باستان، خورشید در قالب رع (Ra) تجسم یافته بود، خدایی که هر روز با قایق طلایی خود در آسمان سفر می‌کرد و شب‌ها به دنیای زیرین می‌رفت. از دید مصریان، خورشید هرگز از بین نمی‌رفت، بلکه در چرخه‌ای بی‌پایان به حیات خود ادامه می‌داد. اما اگر خورشید برای همیشه خاموش می‌شد، به معنای نابودی تمام حیات روی زمین بود. در اساطیر یونان باستان، خورشید در قالب هلیوس، خدایی که ارابه‌ای طلایی را در آسمان می‌راند، شناخته می‌شد. اما بعدها، خدای آپولو نیز به‌عنوان تجسم خورشید در نظر گرفته شد. برخلاف تمدن‌های دیگر، یونانیان به ایده‌ی بی‌ثباتی کیهانی اعتقاد داشتند و بر این باور بودند که هرج‌ومرج و تغییرات ممکن است در هر لحظه رخ دهد، از جمله خاموش شدن خورشید.

در فرهنگ مایاها، خورشید بخشی از یک چرخه بزرگ کیهانی بود که در فواصل معینی تغییر می‌کرد. آن‌ها اعتقاد داشتند که خورشید در پایان یک دوره‌ی مشخص، جای خود را به خورشیدی جدید خواهد داد، و در نتیجه، تمدن‌ها نابود و باززایی خواهند شد. تقویم مایایی نشان می‌دهد که خورشیدهای مختلفی در طول تاریخ وجود داشته‌اند و هرکدام عمر محدودی داشته‌اند. در اساطیر ژاپنی، الهه‌ی خورشید آماتراسو (Amaterasu) یکی از مهم‌ترین ایزدبانوان محسوب می‌شد. در یکی از داستان‌های مشهور ژاپنی، او برای مدتی در غاری پنهان شد و جهان را در تاریکی فرو برد. این داستان نشان می‌دهد که حتی در این فرهنگ نیز امکان خاموشی خورشید در نظر گرفته شده بود.

در ایران باستان، خورشید یکی از نمادهای مهم در آیین زرتشت بود. نور و روشنایی خورشید نشانه‌ی اهورامزدا، خدای خیر و نیکی بود و در مقابل، تاریکی نماد نیروهای شر بود. خاموش شدن خورشید در این باورها معادل سلطه‌ی نیروهای تاریکی و پایان جهان تلقی می‌شد.

مرگ خورشید در باورهای دینی و مذهبی

در بسیاری از مذاهب، خورشید به‌عنوان یکی از نشانه‌های قدرت الهی در نظر گرفته شده است. اما در برخی متون دینی نیز به نابودی یا تغییرات عظیم خورشید در پایان جهان اشاره شده است.

در ادیان ابراهیمی، مانند اسلام و مسیحیت، در روز قیامت خورشید تغییراتی اساسی خواهد کرد. در قرآن، اشاره شده است که در پایان دنیا، خورشید تاریک خواهد شد و نور خود را از دست خواهد داد. در انجیل نیز نشانه‌های آخرالزمان با دگرگونی‌های شدید در خورشید همراه است، جایی که گفته می‌شود: «خورشید تاریک خواهد شد، ماه نور خود را از دست خواهد داد و ستارگان از آسمان فرو خواهند ریخت.»

در آیین هندوئیسم، خورشید (Surya) یکی از خدایان اصلی است و در متون مقدس اشاره شده است که در پایان جهان کنونی (Kali Yuga)، خورشید دچار تغییر شده و جهان به یک چرخه‌ی جدید وارد خواهد شد. در آیین بودیسم، ایده‌ی ناپایداری همه چیز (Anicca) شامل خورشید نیز می‌شود. طبق آموزه‌های بودایی، خورشید نیز مانند سایر موجودات، تحت تأثیر تغییرات قرار دارد و در نهایت نابود خواهد شد.

سخن آخر

خورشید، به‌عنوان مهم‌ترین ستاره در منظومه شمسی، تأثیر مستقیمی بر حیات روی زمین دارد. این ستاره تقریباً در نیمه‌ی عمر خود قرار دارد و حدود ۵ میلیارد سال دیگر همچنان خواهد درخشید. اما پس از پایان سوخت هیدروژنی، وارد فاز غول سرخ شده و در نهایت به یک کوتوله سفید تبدیل خواهد شد. با افزایش سن خورشید، دمای آن افزایش می‌یابد و در طول زمان، زمین نیز تحت تأثیر این تغییرات قرار خواهد گرفت. در آینده‌ای بسیار دور، شرایط زندگی بر روی زمین غیرممکن شده و در نهایت، خورشید به پایان عمر خود خواهد رسید. این پدیده نشان می‌دهد که حتی ستارگان نیز یک چرخه‌ی حیات مشخص دارند و بار دیگر اثبات می‌شود که هیچ چیز در جهان ابدی نیست.

منبع: خبرآنلاین