تصاویر؛ معرفی قدرتمندترین جنگندههای نسل ششم جهان

تمپست با تمرکز بر فناوریهای نسل ششم، قابلیتهای بینظیری را ارائه میدهد. از ویژگیهای برجسته آن میتوان به استفاده از هوش مصنوعی و فناوریهای خودکار برای کمک به خلبان در تصمیمگیریهای سریع و دقیق در میدان نبرد اشاره کرد.
فرادید| جنگندههای نسل ششم، نمد نوآوری و پیشرفت در صنعت دفاعی قرن بیست و یکم هستند. این پرندههای پیشرفته، نه تنها مرزهای تکنولوژی هوانوردی را جابجا میکنند، بلکه تعریف جدیدی از قدرت نظامی و بازدارندگی ارائه میدهند. نسل ششم با محوریت هوش مصنوعی، رادارگریزی فوقالعاده، قابلیت پرواز ابرپیمایشی و تواناییهای بیسابقهای در شبکه محوری، به عنوان تعیینکنندهترین عوامل در نبردهای هوایی آینده شناخته میشوند.
به گزارش فرادید؛ برخلاف نسلهای پیشین، این جنگندهها صرفاً یک هواپیما نیستند؛ بلکه شامل پهپادهای همکار و سیستمهای هوشمند میشود. در ادامه به معرفی و بررسی قدرتمندترین و پیشرفتهترین پروژههای جنگنده نسل ششم در جهان میپردازیم که هر یک با ویژگیهای منحصر به فرد خود، آینده جنگهای هوایی را رقم خواهند زد.
۱. برنامه برتری هوایی نسل آینده (NGAD) - آمریکا
برنامه «برتری هوایی نسل آینده» (NGAD) نیروی هوایی ایالات متحده، جاهطلبانهترین پروژه این کشور برای جایگزینی جنگنده افسانهای اف-۲۲ رپتور است. این جنگنده سرنشیندار توسط پهپادهای رزمی همکار (CCA) یا همان «وفادار بالدار» پشتیبانی میشود که از طریق همکاری مشترک سرنشیندار-بیسرنشین فعالیت میکنند.
هدف اصلی NGAD، ساخت هواپیمایی با برد بلند، سرعت بالا و رادارگریزی چشمگیر است که بتواند اهداف را از راه دور شناسایی و منهدم کند. این پروژه که ریشه در مطالعات پیشرفته DARPA در سال ۲۰۱۴ دارد، بر رفع نیازهای عملیاتی در منطقه هند-اقیانوسیه متمرکز است؛ جایی که جنگندههای کنونی نیروی هوایی ایالات متحده از نظر برد و ظرفیت حمل تسلیحات با محدودیت مواجه هستند.
اف-۴۷ از موتورهای تطبیقپذیر نسل بعدی بهره میبرد و انتظار میرود از اوایل دهه ۲۰۳۰ وارد خدمت شود. نیروی هوایی ایالات متحده قصد دارد حدود ۲۰۰ جنگنده سرنشیندار و بیش از ۱۰۰۰ پهپاد CCA را خریداری کند. این برنامه با بودجهای بالغ بر ۹ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵، نوید یک جهش بزرگ در برتری هوایی آینده را میدهد، اگرچه برای بازنگری در برخی الزامات، بخش سرنشیندار آن در مقطعی متوقف شد. در نهایت، در مارس ۲۰۲۵، شرکت بویینگ به عنوان برنده طرح اف-۴۷ برای فاز توسعه و تولید انتخاب شد.
۲. اف/ای-ایکساکس (F/A-XX) - نیروی دریایی آمریکا
همزمان با برنامه نیروی هوایی، نیروی دریایی ایالات متحده نیز پروژه جنگنده نسل ششم خود را با نام «اف/ای-ایکساکس» دنبال میکند. این جنگنده برای عملیات از روی ناوهای هواپیمابر طراحی شده و قرار است جایگزین جنگنده اف/ای-۱۸ئی/اف سوپرهورنت شود. هدف اصلی اف/ای-ایکساکس، ایجاد یک جنگنده چندمنظوره با بردی ۲۵ درصد بیشتر از سوپرهورنت است که از اوایل دهه ۲۰۳۰ وارد خدمت شود.
اما این پروژه در حال حاضر با چالشهای جدی روبرو شده است. جان فیلان، وزیر نیروی دریایی ایالات متحده، در ژوئن ۲۰۲۵ به دلیل عدم اطمینان به توانایی صنعت دفاعی در تحویل بهموقع و با بودجه مشخص برنامههای جدید (با توجه به تأخیرها و افزایش هزینهها در پروژههای دیگر)، دستور توقف موقت اعطای قرارداد توسعه و تولید اف/ای-ایکساکس را صادر کرد.
بویینگ و نورثروپ گرومن فینالیستهای این رقابت بودند. با وجود این تردیدها، دریادار جیمز کیلبی، فرمانده عملیاتهای دریایی، بر نیاز حیاتی نیروی دریایی به این جنگنده تأکید دارد و هشدار میدهد که چین با سرعت در حال توسعه قابلیتهای خود است. نیروی دریایی در حال بازنگری در الزامات این برنامه است تا اطمینان حاصل کند که ترکیب بال هوایی آینده (شامل پلتفرمهای سرنشیندار و بیسرنشین) به بهترین شکل برای مقابله با تهدیدات آتی آماده شود.
۳. بیدی امپراتور سفید (Baidi White Emperor) - چین
چین نیز با نمایش مفهوم جنگنده نسل ششم خود به نام «بیدی امپراتور سفید» (مدل B)، جاهطلبیهای خود را در حوزه هوانوردی نظامی به رخ میکشد. این پروژه که تحت «پروژه نانتینمن» در حال توسعه است، نمادی از قابلیتهای رو به رشد فناوری هوافضای چین محسوب میشود. «بیدی امپراتور سفید» ترکیبی از پنهانکاری، هوش مصنوعی، تسلیحات پیشرفته و قابلیتهای مافوق صوت را در خود جای داده و میتواند نویدبخش عصر جدیدی در نبردهای هوایی و فضایی باشد.
از ویژگیهای کلیدی این جنگنده میتوان به قابلیتهای خودکار (اختیاری برای سرنشین)، تواناییهای پیشرفته جنگ الکترونیک و سازگاری با جنگ شبکهمحور اشاره کرد. طراحی آن برای بهینهسازی پنهانکاری و چابکی در مبارزه، با تمرکز بر عملیات با سرعت بالا و مانورپذیری فوقالعاده از طریق موتورهای با قابلیت تغییر بردار رانش انجام شده است. «بیدی» قرار است ظرفیت حمل تسلیحات داخلی زیادی داشته باشد که شامل موشکهای مافوق صوت و تسلیحات مبتنی بر انرژی مانند لیزرها میشود.
هوش مصنوعی در این جنگنده نقش محوری دارد و میتواند دادههای لحظهای را پردازش کند، تهدیدات را ارزیابی کند و مانورها را بدون دخالت خلبان انتخاب کند که امکان مأموریتهای نیمهخودکار یا کاملاً خودکار را فراهم میسازد.
«بیدی امپراتور سفید» برای مأموریتهای چندمنظوره در محیطهای هوا به هوا، هوا به زمین و حتی فضای نزدیک طراحی شده و میتواند به سرعت با نیازهای رزمی در حال تغییر سازگار شود. این جنگنده با حداکثر سرعت ۵ ماخ (۵۹۰۰ کیلومتر بر ساعت)، برد ۷۲۴۲ کیلومتر و سقف پرواز بالای ۳۰ هزار متر، یک چالش جدید برای دینامیک برتری هوایی جهانی ایجاد میکند.
۴. تمپست (Tempest) - بریتانیا
پروژه جنگنده نسل ششم بریتانیا با نام «تمپست»، که به معنای طوفان است، یکی از پیشرفتهترین طرحهای نظامی حال حاضر جهان محسوب میشود. هدف اصلی این پروژه، جایگزینی جنگندههای یوروفایتر تایفون تا دهه ۲۰۳۰ است و به عنوان بخشی از برنامه دفاع هوایی آینده بریتانیا، توسط کنسرسیومی از شرکتهای بیایئی سیستمز، رولز رویس، لئوناردو و امبیدیای اداره میشود.
تمپست با تمرکز بر فناوریهای نسل ششم، قابلیتهای بینظیری را ارائه میدهد. از ویژگیهای برجسته آن میتوان به استفاده از هوش مصنوعی و فناوریهای خودکار برای کمک به خلبان در تصمیمگیریهای سریع و دقیق در میدان نبرد اشاره کرد. این هواپیما به سیستمهایی برای جمعآوری، تحلیل و به اشتراکگذاری دادهها به صورت لحظهای مجهز است که هماهنگی بینظیری را با واحدهای دیگر فراهم میکند.
موتورهای پیشرفته رولز رویس در تمپست، علاوه بر کارایی بالا و تولید توان بیشتر، مصرف سوخت کمتری دارند. همچنین، این هواپیما از سیستمهای پنهانکاری (Stealth) پیشرفتهای بهره میبرد که آن را در برابر رادارها تقریباً غیرقابل شناسایی میکند. توانایی حمل سلاحهای مافوق صوت و تسلیحات مبتنی بر انرژی، مانند سلاحهای لیزری، تمپست را به یکی از قدرتمندترین ابزارهای نظامی برای مقابله با تهدیدات آینده تبدیل میکند. پروژه تمپست نه تنها از اهمیت نظامی بالایی برخوردار است، بلکه از منظر اقتصادی نیز هزاران فرصت شغلی در صنایع هوایی و دفاعی بریتانیا ایجاد خواهد کرد.
۵. سامانه رزمی هوایی آینده (FCAS/SCAF) - اروپا (فرانسه، آلمان، اسپانیا)
سامانه رزمی هوایی آینده (FCAS)، که در فرانسه با نام اسسیایاف (SCAF) و در آلمان با نام Zukünftiges Luftkampfsystem شناخته میشود، یک پروژه همکاری اروپایی است که توسط شرکتهای داسو اوییشن، ایرباس و ایندرا سیستمز در حال توسعه است. این سامانه جامع، شامل یک سیستم تسلیحاتی نسل بعدی (NGWS) خواهد بود که از بخشهای مختلفی تشکیل شده است.
NGWS شامل پهپادهای حامل از راه دور (Remote Carrier Vehicles)، که به صورت دستههای پروازی عمل میکنند، و همچنین یک جنگنده نسل جدید (New Ge neration Fighter - NGF) است. این جنگنده نسل ششم برنامهریزی شده، احتمالاً جایگزین جنگندههای رافال فرانسه و تایفون آلمان و اسپانیا خواهد شد.
داسو به عنوان پیمانکار اصلی برای جنگنده NGF عمل خواهد کرد، در حالی که ایرباس توسعه پهپادهای همراه و "ابر رزمی" (Combat Cloud) را رهبری میکند. این جنگنده همچنین قابلیت عملیات از روی ناوهای هواپیمابر را خواهد داشت و برای ناو هواپیمابر آینده نیروی دریایی فرانسه طراحی شده است. موتور آن نیز توسط سافران (Safran Aircraft Engines) با مشارکت MTU Aero Engines توسعه پیدا میکند.
انتظار میرود یک نمونه اولیه از این جنگنده حدود سال ۲۰۲۷ به پرواز درآید و ورود به خدمت آن حدود سال ۲۰۴۰ برنامهریزی شده است. اسپانیا در سال ۲۰۱۹ به این برنامه پیوست و بلژیک نیز در ژوئن ۲۰۲۳ به عنوان ناظر به آن ملحق شد. این پروژه نشاندهنده تلاش اروپا برای حفظ استقلال و توان رقابتی خود در حوزه هوانوردی نظامی است.