خودرو‌های پرنده چگونه اختراع شدند؟

آرزوی پرواز در آسمان، از رؤیا‌های دیرین بشر به‌حساب می‌آید که در سال ۱۹۰۳ میلادی، با پرواز برادران رایت تحقق یافت؛ با این حال، خودروی پرنده یک ایده بسیار جذاب است که بسیاری از مخترعان و نوآوران فعال در صنعت خودرو، به دنبال تجاری‌سازی آن هستند.

خودروی پرنده، با یک هواپیما بسیار متفاوت است؛ هواپیما نیاز به باند پرواز و فرود داشته و از آن نمی‌توان در فضا‌های شهری استفاده کرد؛ از سوی دیگر، هلیکوپتر‌ها هم در موقعیت‌های خاص و تنها برای طی مسیر‌های هوایی ساخته شده‌اند؛ تمام این محدودیت‌ها، موجب می‌شود تا خودرو‌های پرنده با قابلیت فراز و فرود آسان و حتی قابلیت حرکت چندگانه (برای مثال، حرکت در جاده و پرواز در آسمان)، به گزینه‌ای بسیار جذاب بدل شوند.

اولین اختراع به ثبت رسیده در زمینه خودروی پرنده
ایده خودروی پرنده، از دیرباز وجود داشته است و تاکنون بیش از ۸۰ پتنت در این زمینه در دفتر ثبت پتنت و علائم تجاری آمریکا «USPTO» به ثبت رسیده است.

اولین اختراع به ثبت رسیده در این زمینه، پتنت متعلق به «فلیکس لانگوباردی» است که در سال ۱۹۱۸ میلادی در «USPTO» به ثبت رسید؛ او در این پتنت که با شماره «US ۱۲۸۶۶۷۹ A» به ثبت رسیده است، یک وسیله نقلیه که قابلیت شناور شدن در آب، حرکت روی زمین و حتی پرواز را داشت، معرفی کرد.

بسیاری از پتنت‌های به ثبت رسیده در زمینه خودرو‌های پرنده، در حد ایده باقی مانده و تنها تعداد معدودی از آن‌ها، توانسته‌اند از طریق ساخت یک نمونه محصول، پرواز کنند؛ با توجه به موضوعاتی همچون ایمنی سرنشینان، قیمت مقرون‌به‌صرفه و ملاحظات فنی پیچیده، عملاً یک خودروی پرنده تجاری‌سازی شده که عموم بتوانند از آن به راحتی استفاده کنند، عرضه نشده است؛ در ادامه، به برخی از مهم‌ترین تلاش‌ها در زمینه طراحی و ساخت خودرو‌های پرنده اشاره خواهد شد.

در سال ۱۹۱۷ میلادی، «گلن کورتیس» که به‌نوعی پدر خودرو‌های پرنده به حساب می‌آید، نخستین تلاش برای ساخت این خودرو را با معرفی «Curtiss Autoplane» به سرانجام رساند. این خودرو آلومینیومی، دارای سه بال ۱۲ متری بود که در اولین تجربه خود، تنها توانست چند دقیقه به سمت آسمان پرواز کند.

دومین خودروی پرنده، متعلق به «والدو واترمن» است که در سال ۱۹۳۷ میلادی، خودرویی ترکیبی به نام «Arrowbile»، با سه چرخ و پروانه‌ای تعبیه شده در عقب خودرو، طراحی کرد؛ این پروژه، به دلیل عدم سرمایه‌گذاری‌های کافی، متوقف شد، اما در ادامه این مسیر «رابرت فولتون» در سال ۱۹۴۶ میلادی، «Airfibian» را به‌عنوان یک هواپیما با قابلیت پرواز بر روی جاده معرفی کرد.

بال‌ها و دم هواپیما، در هنگام حرکت روی جاده جدا شده و پروانه نیز در داخل بدنه هواپیما جای می‌گرفت؛ فرآیند تبدیل این هواپیمای جالب به ماشین، کمتر از ۵ دقیقه به طول می‌انجامید و اولین خودروی پرنده‌ای بود که از سوی دفتر هوانوردی شهری آمریکا «FFA» مورد تأیید قرار گرفت.

با وجود موفقیت‌های اولیه، فولتون در یافتن سرمایه‌گذار برای تولید و تجاری‌سازی خودروی خود ناکام ماند. «ConvAirCar» از دیگر نمونه‌هایی است که در سال ۱۹۴۷ میلادی، طراحی و ساخته شد.

برنامه‌ریزی برای فروش این خودرو پرنده، با سقوط آن در سومین پرواز آزمایشی، متوقف شد؛ «Avrocar» نیز یک خودرو پرنده با کاربری نظامی است که در تلاش مشترک ارتش کانادا و انگلیس توسعه یافته است؛ این وسیله نقلیه که شبیه به یک بشقاب‌پرنده طراحی شده است، نوعی هواپیمای سبک‌وزن برای جابه‌جایی نیرو‌های نظامی به شمار می‌رود.

مشهورترین خودروی پرنده معرفی‌شده
آخرین نمونه و شاید مشهورترین خودروی پرنده معرفی‌شده تاکنون، «Aerocar» است که با الهام از «Airfibian» ساخته شده است. «مولتون تیلور»، این خودرو را از فایبرگلاس و با هدف راندن در مسیر جاده‌ای، سپس پرواز هوایی و مجدداً حرکت زمینی و آن هم بدون وقفه در حرکت، طراحی کرد.

این خودرو توانست مجوز پرواز را از «FFA» دریافت کرده و حتی توافق‌هایی برای استفاده از موتور فورد روی آن انجام گرفت؛ مشکلات مالی ناشی از بحران نفتی دهه ۷۰-۸۰ میلادی، موجب شد تا این طرح نیز به سرانجام نرسد.

هنگامی که «جرج جتسون» در سال ۱۹۶۲ میلادی، برای نخستین بار با خودروی پرنده خود، ملقب به «Spacion Wagon» پرواز کرد، بسیاری از بینندگان تلویزیونی شگفت‌زده شدند؛ بیش از یک قرن از وعده‌های ناقص مخترعین و فناوران برای عرضه یک خودروی پرنده ایمن می‌گذرد و به نظر می‌رسد که انتظار‌ها به پایان رسیده‌اند.

پیشرفت فناوری موجب شده است تا ایده خودرو پرنده، به واقعیت نزدیک شود؛ با این‌که در حال حاضر نیز هیچ‌یک از خودرو‌های معرفی شده، مانند «SkyCar» یا «SkyRider X. ۲ R» و همچنین «Sokol A. ۴۰۰»، نتوانسته‌اند در مقیاس انبوه و به صورت کاملاً تجاری عرضه شوند، اما به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک، شاهد پرواز خودرو‌های پرنده در آسمان شهر‌ها خواهیم بود.

یکی از آخرین تلاش‌ها برای ساخت خودرو پرنده، از سوی مجموعه‌ای از دانش‌آموختگان دانشگاه «MIT» صورت گرفته است که روی طراحی و توسعه نمونه اولیه خودرویی به نام «TF-X» کار می‌کنند.

این خودرو، قابلیت فراز و فرود عمودی را داشته و نیازی به باند پرواز برای برخاستن و نشستن بر روی زمین ندارد. این ویژگی، خصوصاً در فضا‌های شهری حال حاضر، بسیار حیاتی محسوب می‌شود.

این وسیله، دارای ظرفیت چهار مسافر بوده و قابلیت طی مسیر ۵۰۰ مایلی، با سرعت ۲۰۰ مایل بر ساعت را خواهد داشت؛ برخورداری از سیستم‌های هوشمند برای شناسایی وضعیت آب و هوایی و قابلیت پرواز خودکار در موقعیت‌های ویژه که راننده قادر به پاسخگویی نیست، از دیگر ویژگی‌های جالب‌توجه «FT-X» به شمار می‌رود؛ انتظار می‌رود که این دستگاه، طی ۸ سال آینده به‌صورت کامل توسعه یافته و در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد.