ایمپلنت مغزی؛ دسترسی دیجیتال به خاطرات

ایلان ماسک را به ایده‌های جنجال‌برانگیز و دست‌نیافتنی‌اش می‌شناسند، از بلندپروازی‌های فضایی برای اعزام توریست به فضا تا ساخت خودروی تماما خودران، توصیف‌کننده شخصی است که به دستاورد‌های امروزی بشر قانع نیست و در عین حال ثابت کرده به خوبی قادر به اجرایی کردن ایده‌هایی است که در ابتدا دست‌نیافتنی به‌نظر می‌رسند.

یکی از جدیدترین و شاید جنجال‌برانگیزترین ایده‌هایی که او دنبال می‌کند امکان رابطه دیجیتالی با مغز انسان از طریق تعبیه یک دستگاه درون جمجمه است. ایده‌ای که ایلان ماسک از طریق استارت‌آپی با نام «ز» از چند سال قبل دنبال می‌کند.

اواخر هفته گذشته ماسک بار دیگر روی صحنه آمد تا تازه‌ترین پیشرفت‌های این استارت‌آپ را با خبرنگاران در میان بگذارد و در عین حال به برخی پرسش‌هایی که در این زمینه جنجالی مطرح شده پاسخ دهد.

بر اساس گفته‌های ماسک سناریویی که قرار است رخ دهد اینگونه است: داخل اتاق عمل شما را بیهوش می‌کنند، دقایقی بعد یک روبات از طریق شکاف ریزی یک دستگاه کوچک را در ابعاد ۲۳ در ۸ میلی‌متر داخل جمجمه شما تعبیه می‌کند. این دستگاه، گرد و شبیه سکه یا شاید باتری کوچک، از طریق رشته‌های منعطف به داخل مغز متصل می‌شود.

به این ترتیب این دستگاه قادر به خواندن امواج مغزی و به شکل تئوری قادر به ارسال دستور به مغز خواهد بود. این رشته‌ها به دلیل نازک بودن هیچ‌گونه خونریزی در مغز ایجاد نمی‌کنند و دستگاه، از راه دور با تلفن‌همراه شما ارتباط برقرار می‌کند و حتی شارژ می‌شود.

اما این دستگاه چه کاربرد‌هایی دارد؟ ایلان ماسک می‌گوید شما می‌توانید در آینده از خاطرات‌تان بک‌آپ (نسخه پشتیبان) بگیرید. ماسک در این مراسم گفت که هدف او، تبلغ یا جذب سرمایه و... نبوده و از طریق این مراسم تنها به‌دنبال به‌کارگیری افراد و چهره‌های نخبه فعال در این حوزه برای فعالیت در این شرکت است.

او گفت: ما به‌دنبال جذب سرمایه یا چیز دیگری نیستیم، بلکه هدف اصلی ما متقاعد کردن افراد بزرگ و فعال در این عرصه است تا به ما در شرکت نیورالینک بپیوندند و کمک کنند تا محصول خود را به ثمر برسانیم.

در واقع، تلاش ما بر این است تا این دستاورد را به محصولی قابل اعتماد و مقرون به‌صرفه تبدیل کنیم تا همگان بتوانند از آن استفاده کنند.

ماسک در ادامه درخصوص اینکه چرا می‌خواهد این دستاورد را در اختیار همه قرار دهد، عنوان کرد: تقریبا همه افراد به مرور زمان با مشکلات و اختلالات عصبی از قبیل: از دست دادن حافظه، آسیب‌های مغزی، افسردگی، استرس و... دچار می‌شوند. از آنجا که فعلا هیچ راه‌حل سریع و راحتی برای درمان این اختلالات وجود ندارد، بنابراین می‌توان از این محصول برای کمک به این افراد بهره برد.

اگرچه ممکن است استفاده از دستاورد شرکت نیورالینک، مخالفت‌هایی را از سوی برخی‌ها به‌دنبال داشته باشد، اما ایلان ماسک در این مراسم سعی کرد تا حدی به این نگرانی‌ها پاسخ دهد.

وی اعلام کرد دستگاه کوچک فیزیکی که این شرکت برای قرارگیری روی جمجمه فرد طراحی کرده، به‌گونه‌ای خواهد بود که در زیر موی وی پنهان خواهد شد و هرگز به چشم نخواهد آمد. او این قطعه را روی دست خود قرار داد تا علاقه‌مندان به اندازه واقعی آن پی ببرند.

تست روی خوک
ایلان ماسک سپس توجه مخاطبان را به سه خوکی جلب کرد که در یکی از آنها، از دستگاه نیورالینک یعنی Link استفاده نشده، اما روی جمجمه دومین خوک که با نام گرترود (Gertrude) شناخته می‌شد، این دستگاه نصب شده بود؛ و بالاخره در سومین خوک، دستگاه Link پیش‌تر نصب و بعد از مدتی برداشته شد.

در این مراسم، ماسک نشان داد خوک سوم که قطعه Link از روی جمجمه آن برداشته شد، بسیار سالم و سرحال بود و «گرترود» نیز که این دستگاه روی جمجمه آن قرار داشت، بسیار طبیعی و بدون هیچ‌گونه مشکلی به‌نظر می‌رسید.

به گفته ماسک، این دستگاه قادر است اطلاعات را از میان ۱۰۲۴ کانال ارتباطی که تعبیه شده، دریافت کند. این دستگاه می‌تواند شارژ خود را در روز نگه دارد و در طول شب، دوباره شارژ شود. این دستگاه قادر است به گوشی فرد متصل شده و ارتباط میان دستگاه در مغز با گوشی فرد، از طریق ارتباط بلوتوثی با مصرف انرژی پایین صورت می‌گیرد.

ماسک با نمایش فیلمی از راه رفتن خوک روی تردمیل نشان داد که دستگاه تعبیه شده داخل مغز خوک قادر به تخمین حرکات واقعی او بوده است.

ایلان ماسک در پایان مراسم اعلام کرد که این محصول در ماه ژوئیه توسط سامان غذا و دارو آمریکا (FDA) به‌عنوان یک دستاورد بزرگ شناخته شده و این شرکت تلاش می‌کند مقدمات نصب این دستگاه روی مغز اولین انسان را در آینده نزدیک فراهم کند.

درحال‌حاضر، این دستگاه صرفا قادر به خواندن اطلاعات است و اطلاعات را از سیگنال‌های مغزی خوک‌ها دریافت می‌کند. اما نیورالینک سعی دارد قابلیت نوشتن اطلاعات را نیز به این دستگاه اضافه و زمینه را برای حل مشکلات و اختلالاتی که در بالا به آن اشاره شد، فراهم کند.

ماسک اعلام کرد که متخصصان این شرکت به تدریج درحال به‌روزرسانی و ارتقای عملکرد این دستگاه هستند و تا بتوانند بهترین محصول را به مرحله تولید برسانند. وی همچنین در این مراسم از دستگاه‌های نیورالینک به‌عنوان یک دستگاه فیت‌بیت در جمجمه افراد یاد کرد که به سیم‌های کوچکی مجهز شده‌اند. از جمله قابلیت‌هایی که می‌توان برای این دستاورد برشمرد، مواردی همچون فراخواندن خودرو‌های تسلا از طریق مغز و کنترل بازی‌های ویدئویی با فکر است.

جراحی برای تعبیه لینک یا همان دستگاه کوچک داخل مغز توسط روباتی انجام می‌گیرد که از همین حالا سروصدا‌های زیادی به پا کرده است.

این روبات جراحی سه بخش دارد از جمله سر، بدنه و پایه. بخش سر روبات شبیه کلاه است و این جایی است که مغز بیمار را برای جراحی ثابت نگاه می‌دارد. همچنین یک سوزن جراحی نیز در این بخش قرار دارد به علاوه دوربین و سنسورها.

هرچند احتمالا بیماران در هنگام عمل جراحی موفق به دیدن این دستگاه نخواهند شد، اما شمایل و طراحی آن دستمایه اخبار مطبوعاتی این شرکت قرار گرفت؛ طراحی‌ای که به گفته این شرکت باید به شکلی می‌بود که حالت تهاجمی نداشته باشد.

هدف ماسک درنهایت تلفیق مغز انسان با هوش مصنوعی است که در عین قابلیت‌های پرشمار آن می‌تواند خطرات بالقوه‌ای هم داشته باشد. با این حال به‌نظر نمی‌رسد ماسک فعلا نگران انتقاد‌های اخلاقی یا پیش‌بینی‌های آینده جهان روباتیک باشد.

تبلیغات برای استخدام
ایلان ماسک به اهمیت نیروی انسانی متخصص برای پیشبرد ایده‌های بلندپروازانه‌اش بسیار آگاه است. او بار‌ها مراسم یا رویداد‌هایی را برگزار کرده که افرادی را به کار در شرکت‌هایش ترغیب کند.

هدف او از برگزاری جلسه درباره ایمپلنت مغزی هم جذب نیروی انسانی جدید بود. درحال‌حاضر با مراجعه به صفحه اصلی سایت Neuralink می‌توان فرصت‌های شغلی متعددی را در این استارت‌آپ یافت.

اغلب این فرصت‌های شغلی در حوزه‌های مهندسی نرم‌افزار، مهندسی روباتیک و مهندسی پزشکی است. یکبار او به کسانی که می‌خواستند استخدام شوند وعده داد به‌طور مستقیم با خود او از نزدیک کار خواهند کرد. با این حال سابقه نشان می‌دهد استخدام‌شوندگان چندان امنیت شغلی نخواهند داشت و اخراج کارکنان هم به‌اندازه استخدام در شرکت Neuralink مرسوم است. از سال ۲۰۱۷ که این شرکت فعالیت خود را آغاز کرده تنها دو نفر باقی مانده‌اند.

برخی کسانی که از این شرکت اخراج شده‌اند گفته‌اند که زیر فشار کاری شدیدی قرار داشته‌اند. درست مشابه اظهارنظر اشخاص دیگر در دیگر شرکت‌های متعلق به ایلان ماسک (تسلا و اسپیس‌ایکس). یکی از کارکنان شرکت به سایت ورج گفته است: هدف شرکت یک کار پزشکی و ایمپلنت کردن یک دستگاه پزشکی است، اما رویکرد آن شبیه شرکت‌های تکنولوژی است.

هم‌اکنون در شرکت Neuralink نزدیک به ۱۰۰ نفر در حال کارند، ولی هدف ماسک رساندن این عدد به ۱۰ هزارنفر است.