كارت قرمز به عادل و ظريف
فردوسیپور در برنامه دوشنبهشب به صورت قاطع پخش مصاحبهاش با ظریف را منتفی ندانست و عنوان کرد اگر بستر فراهم شود در آینده پخش خواهد شد. احتمالا رایزنیها برای رویآنتنرفتن این مصاحبه جذاب ادامه پیدا خواهد کرد. از طرفی اعتراض مردم، رسانهها، دولت و نخبگان هم بیتأثیر نخواهد بود و احتمال دارد این مصاحبه خبرساز از فهرست سیاه مدیران صداوسیما بیرون بیاید. به نظر میرسد در اتفاقات رخداده، شیطنتهایی هم شده است. خبر مصاحبه فردوسیپور با شخص اول دستگاه دیپلماسی کشور را اولینبار نه گروه برنامه نود پخش کرد و نه وزارت امور خارجه، بلکه انتشار یک عکس از سوی باشگاه خبرنگاران جوان که مشخص نبود منبع آن کجاست، باعث لورفتن خبر شد. لورفتن خبر و بعد هم موضعگیری رسانههایی مثل وطن امروز، این موضوع را به یک مسئله سیاسی تبدیل کرد و درنهایت کار به جایی کشید که دوشنبهشب خبری از حضور ظریف در قاب نود نشد.
اواخر هفته گذشته بود که چند سایت خبری از مصاحبه عادل فردوسیپور با محمدجواد ظریف خبر دادند. مصاحبهای با حالوهوای فوتبالی که در ساختمان وزارت خارجه ضبط و مقرر شد در شب یلدا (دوشنبه ٣٠ آذر) از برنامه نود پخش شود. پس از درز خبر مصاحبه فردوسیپور با ظریف به بیرون، سایت رسمی برنامه نود هم با انتشار چند عکس درباره این مصاحبه اطلاعرسانی کرد و رسما اعلام شد دوشنبه این مصاحبه جذاب پخش خواهد شد.
به گزارش شرق، در شرایطی که نظرات مردم در سایتهای خبری و خبرگزاریها نشان میداد عموم مردم منتظر پخش این مصاحبهاند اما دوشنبهشب در همان شروع برنامه، فردوسیپور با لحنی مغموم، آب پاکی را روی دست مخاطبان ریخت و اعلام کرد این مصاحبه پخش نمیشود. «امشب قرار بود مصاحبه ما با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، پخش شود که مسئولان سازمان صلاح ندیدند امشب این مصاحبه پخش شود و یک عذرخواهی به شما بدهکاریم. از آقای ظریف تشکر و همچنین عذرخواهی میکنیم و انشاءالله در اولین فرصت، بستری فراهم شود تا این گفتوگو پخش شود. مسئولان شبکه صلاح ندیدند مصاحبه ورزشی ما با وزیر خارجه پخش شود». مجری و تهیهکننده نود که در گذشته هم ثابت کرده اهل ملاحظهکاری و تندادن به مصلحتاندیشی سیاسی نیست، با گفتن این جملات بهصراحت اعلام کرد مدیران ارشد صداوسیما جلوی پخش این مصاحبه را گرفتند.
پيامك ظريف به عادل؛ درگير نشو
سؤالی که برای همه بینندگان پیش میآید، این است که چرا جلوی پخش مصاحبه یک مجری شناختهشده تلویزیون با وزیر مطرح کشور گرفته شده است؟ آن هم مصاحبهای که به نظر میرسد بیشتر محتوایی سرگرمکننده و ورزشی داشته است. پیش از این مصاحبه نود با سیدحسن خمینی بدون هیچگونه حاشیه خاصی پخش شد.
زمزمههای پخشنشدن مصاحبه فردوسیپور با ظریف از همان دوشنبه بعدازظهر به گوش میرسید. ظاهرا رایزنیهای فردوسیپور تا دقیقه ٩٠ هم بیثمر ماند و او درنهایت با ناامیدی خبر پخشنشدن مصاحبهاش را در همان شروع برنامه اعلام کرد. سایت خبری تابناک دراینباره گزارش داد شخص محمد سرافراز، رئیس سازمان صداوسیما، با پخش این مصاحبه ورزشی-سیاسی مخالفت کرده است.
تابناک نوشته ظریف از همان ابتدا هم پیشبینی میکرده که بنا بر دلایل سیاسی، احتمال دارد جلوی پخش این گفتوگوی ضبطشده گرفته شود و دوشنبه هم با ارسال پیامکی به فردوسیپور عنوان کرده از این بابت ناراحت نباشد و خودش را درگیر نکند. تابناک از قول یک منبع آگاه خبر داده که در متن پیامک ظریف به فردوسیپور آمده: «شنیدم فشار آوردند، از طرف من هیچ نگران نباشید، پخشنشدن مصاحبه اصلا برای من مهم نیست. بیجهت درگیر نشوید»، فردوسیپور نیز در پاسخ پیامک کوتاهی زد و تشکر کرد.
چرا پخش نشد؟
عادل فردوسیپور در برنامه دوشنبهشب درباره دلایل ممانعت مدیران صداوسیما از پخش این گفتوگوی تلویزیونی نکتهای نگفت، اما لحن و چهرهاش نشان میداد حتی برای اعلامکردن خبر پخشنشدن مصاحبه هم تحت فشار بوده است. درباره علت مخالفت مدیریت صداوسیما با این مصاحبه، گمانهزنیهای زیادی وجود دارد.
برخی سایتهای خبری گزارش دادند صداوسیما این مصاحبه را به تبلیغات انتخاباتی ارتباط داده و خواهان پخشنشدن آن شده است این در حالی است که هیچیک از طرفین مصاحبه اهداف انتخاباتی ندارند. در هفتههای قبل برخی سایتها از حضور عادل فردوسیپور در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی خبر دادند. خبری که مشخص بود پایه صحیحی ندارد؛ عادل هم در برنامهاش با خوردن قسم، تأکید کرد هیچ برنامهای برای حضور در سیاست و انتخابات ندارد. از طرفی مخالفت با پخش این مصاحبه ازقبلضبطشده به دلیل نزدیکی به انتخابات، چندان با منطق جور در نمیآید چراکه همان دوشنبهشب، غلامعلی حدادعادل یکی از نامزدهای انتخاباتی در یکی از برنامههای شب یلدا شرکت کرده بود.
منشأ پخشنشدن مصاحبه فردوسیپور با ظریف را باید در سرمقاله ٢٨ آذر روزنامه وطن امروز جست. این روزنامه مخالف دولت که سابقه پرباری در انتقادهای شدید از فردوسیپور دارد، پس از انتشار خبر مصاحبهکردن فردوسیپور با محمدجواد ظریف در سرمقالهای با عنوان «درباره برنامه ۹۰ و کارگزار سیاسیاش/ نامهای به دکتر سرافراز» شدیدا به فردوسیپور تاخت و با انتخاب عنوان سیاسیپور و کلاهبردار برای مجری نود، از رئیس صداوسیما خواست جلوی این مصاحبه را بگیرد. وطن امروز با تاختن به مجری نود، او را فردی با اهداف سیاسی و این مصاحبه را کاملا با اهداف سیاسی دانست.
تحریریه این روزنامه هم در نامهای به سرافراز نوشتند که عادل فردوسیپور با انجام مصاحبه با ظریف سعی در ترویج افکار لیبرالیستی در تلویزیون دارد و میخواهد از او تصویری مثل مصدق ساخته شود. اینکه فردوسیپور پیشتر چهرههایی چون اصغر فرهادی را ترویج کرده است. آنها در این نامه از سر دلسوزی از رئیس رسانه ملی خواستند با درایتی بیشتر مانع از پخش مصاحبه فردوسیپور با ظریف شود.
در این نامه فردوسیپور به تخریب دولت قبل و حمایت از دولت فعلی متهم شده است. در بخشی از این نامه آمده است: «بزرگنمایی مشکلات و سوءمدیریت ورزشی در دولت سابق و کوچکنمایی و تخفیف سوءمدیریت ورزشی در دولت فعلی نیز واقعیت غیرقابلانکار دیگری درباره سیاسیکاری این برنامه است. در کنار این نمونههای کوچک و کلی، رغبت و میل بیش از اندازه مجری ٩٠ به کنایهزدن به دولت قبل در برنامه ٩٠ و در گزارشات ورزشی دیگر و در نقطه مقابل آن، تعریف و تمجیدهای خارج از قاعده از رئیسجمهور و وزیر امور خارجه دولت فعلی بهویژه در جریان مسابقات جامجهانی ٢٠١٤ فوتبال نیز یک شاهد واضح برای اثبات سیاسیکاریهای مجری برنامه ٩٠ است. البته تمایل مجری برنامه ٩٠ برای اذعان به تقابل خود با دولت سابق و بلافاصله گفتوگو با وزیر امور خارجه دولت فعلی به بهانهای غیرقابلقبول، خود گویای اصل ماجراست!»
خیلیها این جوسازی رسانههای مخالف دولت و فردوسیپور بهویژه وطن امروز را عامل اصلی پخشنشدن مصاحبه عنوان میکنند. اگر قرار بر شائبه انتخاباتیبودن بود، که باید از حضور غلامعلی حدادعادل در برنامه شب یلدا هم جلوگیری میشد. از طرفی گفته میشود اختلافات محمد سرافراز با معاونت سیما، علیاصغر پورمحمدی که از حامیان همیشگی فردوسیپور بوده است، در اتفاق پیشآمده نقش داشته است.
زیباکلام: صداوسیما متعلق به طرفداران جلیلی است
از همان دقایقی که مشخص شد مسئولان صداوسیما اجازه پخش مصاحبه فردوسیپور با ظریف را به برنامه نود ندادهاند، اعتراض مردم شروع شد. در سایتها و خبرگزاریهایی مثل تابناک، عصر ایران و... که امکان ثبت نظر (کامنت) کاربران وجود دارد، اکثر کاربران شدیدا از این تصمیم مدیران صداوسیما انتقاد و به آن اعتراض کردند. رسانهها هم صداوسیما را موردانتقاد قرار دادند. بهعنوان نمونه روزنامه پیروزی که از پخشنشدن مصاحبه ظریف مطلع شده بود، در صفحه یک خود این تصمیم را به جریانات سیاسی ارتباط داد و تیتر زد: «نود و فردوسیپور را با سیاست گره نزنید لطفا/ دردسر دلواپسان برای عادل پس از مصاحبه با ظریف». برخی نخبگان هم به این موضوع اعتراض کردند. به گزارش خبرآنلاین صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی، این رفتار صداوسیما را جناحی دانست و گفت: «رفتار صداوسیما نشان داد این سازمان متعلق به همه ۸۰ میلیون نفر مردم ایران نیست بلکه متعلق به چهار میلیون نفری است که در زمان انتخابات ریاستجمهوری به سعید جلیلی رأی دادهاند. رفتار صداوسیما پیش از آمدن محمد سرافراز به این سازمان و در زمان ضرغامی نیز همینگونه بود اما تفاوت ضرغامی با سرافراز در این
است که ضرغامی حداقل حفظ ظاهر میکرد».
اعتراض وزارت امور خارجه
قابلپیشبینی بود که دولتیها هم به این تصمیم عجیب و ظاهرا جناحی مدیریت تلویزیون واکنش نشان دهند. «حسین جابرانصاری» سخنگوی وزارت امور خارجه، در گفتوگو با «ایرنا» از این اقدام صداوسیما انتقاد کرد و گفت: «هیچگاه یک تهیهکننده یا یک مجری تلویزیونی برای انجام چنین مصاحبهای با یک وزیر مهم دولت، خودش اقدام نمیکند، منطق کار این است که قبلا هماهنگی را در مجموعه کاری خود انجام میدهند و بعد اینهمه پیگیری و سماجت میکنند، اینها را نمیتوان فردی تفسیر کرد. بنابراین، از دید ما صداوسیمای جمهوری اسلامی یا درواقع سیمای جمهوری اسلامی بوده که برای انجام این مصاحبه در چند ماه گذشته اصرار و پیگیری پیدرپی کرده است». انصاری با بیان اینکه، دکتر ظریف تمایلی به انجام این مصاحبه نداشتند، ادامه داد: «اصرارها و پیگیریهای پیدرپی دوستان سیما و تهیهکنندگان این برنامه ورزشی باعث شد وزیر امور خارجه با انجام این گفتوگو موافقت کند و درنهایت مصاحبه انجام شد. صداوسیما بهخاطر این برخورد غیرمسئولانه باید پاسخگوی افکار عمومی ملت ایران باشد و به سؤالات و ابهامات موجود در این زمینه پاسخ دهد». ساعاتي پس از صحبتهاي انصاري صداوسيما با
انتشار بيانيهاي نسبتا تند جواب او را داد و عنوان كرد تهيهكننده نود اين مصاحبه را هماهنگ نكرده بود و صداوسيما اين موضوع را پيگيري ميكند. به گزارش «ایسنا»؛ محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، هم دیروز از رفتار صداوسیما انتقاد کرد و گفت: «ما نسبت به برخی از برنامههای رسانه ملی انتقاد داریم زیرا رسانه ملی نقش اپوزیسیون دولت را ایفا میکند. البته ما مردم زیرکی داریم و پخش این برنامهها برای مردم قابلدرک است و این برنامهها رسانه ملی را به یک جریان سیاسی تقلیل میدهد».
سرانجام مصاحبه
فردوسیپور در برنامه دوشنبهشب به صورت قاطع پخش مصاحبهاش با ظریف را منتفی ندانست و عنوان کرد اگر بستر فراهم شود در آینده پخش خواهد شد. احتمالا رایزنیها برای رویآنتنرفتن این مصاحبه جذاب ادامه پیدا خواهد کرد. از طرفی اعتراض مردم، رسانهها، دولت و نخبگان هم بیتأثیر نخواهد بود و احتمال دارد این مصاحبه خبرساز از فهرست سیاه مدیران صداوسیما بیرون بیاید. به نظر میرسد در اتفاقات رخداده، شیطنتهایی هم شده است. خبر مصاحبه فردوسیپور با شخص اول دستگاه دیپلماسی کشور را اولینبار نه گروه برنامه نود پخش کرد و نه وزارت امور خارجه، بلکه انتشار یک عکس از سوی باشگاه خبرنگاران جوان که مشخص نبود منبع آن کجاست، باعث لورفتن خبر شد. لورفتن خبر و بعد هم موضعگیری رسانههایی مثل وطن امروز، این موضوع را به یک مسئله سیاسی تبدیل کرد و درنهایت کار به جایی کشید که دوشنبهشب خبری از حضور ظریف در قاب نود نشد.
انتقاد علي مطهری از پخش نشدن گفتوگوي ظريف
علی مطهری، نماینده تهران، هم با انتشار متنی اعتراض خود را به این اتفاق نشان داد. در این متن آمده: «شب یلدا شنیدم که برنامه ٩٠ تلویزیون میخواهد مصاحبهای با آقای ظریف، وزیر خارجه کشورمان، درباره دیپلماسی ورزش پخش کند. مشتاق بودم که این مصاحبه را ببینم. ولی در آغاز این برنامه، آقای فردوسیپور اعلام کرد که به دلیل مخالفت مسئولان صداوسیما این مصاحبه پخش نمیشود. برایم عجیب بود که چطور وزیر امور خارجه یک کشور نباید در یک برنامه ورزشی تلویزیونی درباره دیپلماسی ورزش صحبت کند. پیگیر موضوع شدم. گفتند چون قبلا خبر پخش این مصاحبه در بعضی از سایتهای خبری منتشر شده، عدهای مخالفت کردهاند و در روزنامه وطن امروز نامهای خطاب به رئیس سازمان در ضرورت عدمپخش این مصاحبه منتشر شده است. نامه را خواندم. از منطق نویسندگان این نامه بیشتر متأسف شدم. منطق این نامه این بود که چون آقای ظریف نماد یک جریان سیاسی است و برنامه ٩٠ بینندگان زیادی دارد، پخش این مصاحبه در روند انتخابات آینده تأثیر خواهد گذاشت پس نباید پخش شود، که ضمنا توهین به شعور مخاطبان برنامه ٩٠ نیز هست، چون معتقد است مخاطبان این برنامه با دیدن یک مصاحبه گرایش سیاسی
خود را تغییر میدهند. با خود فکر کردم که در این صورت وزرا و سایر مسئولان دولتی تا پایان انتخابات نباید در برنامههای پربیننده صداوسیما شرکت کنند درحالیکه کاندیدا هم نیستند. از آن طرف دیدم قبل از برنامه ٩٠، آقای حدادعادل که کاندیدای انتخابات مجلس است، در وقت کافی درباره شب یلدا صحبت کرد و به شعرخوانی پرداخت. این یعنی سیاست یکبامودوهوا و منطق دوگانه. اگر این کار اشکالی ندارد- که به نظر من چندان اشکالی هم ندارد- پس چرا جلو پخش مصاحبه آقای ظریف که کاندیدا هم نیست گرفته شد. واقعا باید به حال فضای سیاسی کشور و کینههای جاهلی موجود در آن گریست. از آقای سرافراز، رئیس سازمان صداوسیما، میخواهم که به اصل آزادی بیان و اصل بیطرفی در اداره این سازمان توجه کافی داشته باشند و خصوصا اکنون که در آستانه نهم دی قرار داریم، افراطهای سالهای گذشته در این ایام تکرار نشود».
پاسخ صداوسیما به انتقاد از پخشنشدن مصاحبه ظریف: با ما هماهنگ نشده بود
روابطعمومی سازمان صداوسیما دیشب با انتشار اطلاعیهای به موضعگیری سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مصاحبه مجری برنامه ورزشی «نود» با وزیر امور خارجه پاسخ داد. در مطلب روابط عمومی سازمان صداوسیما آمده است:
«پیرو موضعگیری سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مصاحبه مجری برنامه ورزشی «نود» با وزیر محترم امور خارجه، ذکر نکاتی برای اطلاع افکار عمومی ضروری است؛
١- گفتوگو و مصاحبه با رجل سیاسی، مذهبی و شخصیتهای مختلف تابع میل و نظر شخصی تهیهکننده یا عوامل برنامه نمیباشد. درصورتیکه شبکهای قصد انجام مصاحبه با این افراد را داشته باشد، مسئولان شبکه از مصاحبهشونده به طور رسمی دعوت بهعمل میآورند تا مصاحبه انجام شود و این روالی است که در همه رسانهها مرسوم است.
٢- در موضوع مصاحبه مجری برنامه ورزشی نود با رئیس دستگاه دیپلماسی، هیچگونه درخواستی از سوی شبکه سه سیما برای انجام مصاحبه با جناب آقای دکتر ظریف ارسال نشده است و مجری برنامه شخصا و بدون اطلاع و هماهنگی با شبکه به انجام این مصاحبه و اعلام خبر پخش آن مبادرت ورزیده است.
٣- برنامه ورزشی نود که سالها از عمر آن میگذرد، یک برنامه صرفاً ورزشی و آن هم در حوزه فوتبال است و تمام تلاش دستاندرکاران شبکه سه، ساماندهی برنامه برای پاسخگویی به مطالبات ورزشی مخاطبان در حوزه تخصصی فوتبال و تحلیل و بررسی این رشته ورزشی است.
٤- درخصوص اینکه وزارت امور خارجه نامه رسمی از طرف مسئولان سازمان را برای انجام مصاحبه درخواست نکرده خود باید پاسخگو باشد، اما اینکه تهیهکننده بدون اطلاع و هماهنگی مسئولان شبکه اقدام کرده است از سوی سازمان پیگیری میشود».