تصاویر؛ عکس های شخصی، زندگی خصوصی و بیوگرافی آرتا فرانکلین

فرادید| آرتا لوئیز فرانکلین در ۲۵ مارس ۱۹۴۲ در ممفیس، تنسی، آمریکا به دنیا آمد و در دیترویت، میشیگان بزرگ شد. پدرش، کلارنس لاوون فرانکلین، کشیش و سخنران معروف کلیسای باپتیست بود و مادرش، باربارا سیگرز، خواننده گاسپل بود. والدینش وقتی آرتا ۶ سال داشت از هم جدا شدند و مادرش در ۱۰ سالگی او درگذشت. آرتا از کودکی در کلیسای پدرش آواز گاسپل می‌خواند و در ۱۲ سالگی با گروه کر کلیسا به تورهای مذهبی می‌رفت.

آرتا در ۱۴ سالگی اولین ضبط‌های گاسپل خود را انجام داد و در سال ۱۹۶۰ با امضای قرارداد با کلمبیا رکوردز وارد موسیقی حرفه‌ای شد. اما موفقیت اصلی او از سال ۱۹۶۷ با پیوستن به آتلانتیک رکوردز رقم خورد. ترانه‌هایی مانند Respect، Chain of Fools و (You Make Me Feel Like) A Natural Woman او را به ستاره‌ای جهانی تبدیل کردند. Respect به سرود حقوق مدنی و جنبش فمینیستی تبدیل شد.

در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، آرتا با آلبوم‌هایی مانند I Never Loved a Man the Way I Love You و Lady Soul به اوج رسید. او با ترکیب گاسپل، سول و پاپ، سبکی منحصربه‌فرد خلق کرد. او اولین زنی بود که در سال ۱۹۸۷ به تالار مشاهیر راک‌اند‌رول راه یافت. آرتا بیش از ۱۱۲ تک‌آهنگ را در چارت‌های بیلبورد ثبت کرد و بیش از ۷۵ میلیون نسخه از آثارش فروخت.

آرتا زندگی پرتلاطمی داشت. او در ۱۲ و ۱۴ سالگی دو پسر به نام‌های کلارنس و ادوارد به دنیا آورد که توسط مادربزرگش بزرگ شدند. او دو بار ازدواج کرد: با تد وایت (۱۹۶۱-۱۹۶۹) که یک پسر دیگر، تد جونیور، از او داشت، و با گلین تورمن (۱۹۷۸-۱۹۸۴). او یک پسر دیگر به نام کلفورد نیز داشت. آرتا با مشکلات شخصی مانند خشونت خانگی، اعتیاد به الکل و مسائل مالی دست‌وپنجه نرم کرد، اما با ایمان و اراده بر آن‌ها غلبه کرد.

آرتا در فیلم The Blues Brothers (۱۹۸۰) نقش‌آفرینی کرد و ترانه Think را اجرا کرد. او همچنین در کنسرت‌های مهم، از جمله مراسم تحلیف باراک اوباما در ۲۰۰۹، اجرا داشت. آرتا به‌عنوان یک فعال حقوق مدنی شناخته می‌شد و با مارتین لوتر کینگ جونیور همکاری داشت. او همچنین کتاب خاطرات خود، Aretha: From These Roots، را در سال ۱۹۹۹ منتشر کرد.

آرتا از جنبش حقوق مدنی حمایت کرد و کنسرت‌های خیریه‌ای برای این هدف برگزار کرد. صدای او نمادی از قدرت و مقاومت بود و ترانه‌هایش به‌ویژه برای زنان و سیاه‌پوستان الهام‌بخش شد. او با حفظ ریشه‌های گاسپل، موسیقی را به ابزاری برای بیان هویت و مبارزه تبدیل کرد.

آرتا ۱۸ جایزه گرمی (از جمله جایزه یک‌عمر دستاورد) و ۳ جایزه گرمی هال آو فیم دریافت کرد. او مدال ملی هنر (۱۹۹۹) و مدال آزادی رئیس‌جمهوری (۲۰۰۵) را به دست آورد. در سال ۲۰۱۹، جایزه پولیتزر به او برای «سهم بی‌نظیرش در موسیقی و فرهنگ آمریکا» اهدا شد. او همچنین ستاره‌ای در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود دارد.

آرتا در سال‌های آخر با سرطان پانکراس مبارزه کرد، اما تا سال ۲۰۱۷ همچنان اجرا می‌کرد. او در ۱۶ اوت ۲۰۱۸ در خانه‌اش در دیترویت در سن ۷۶ سالگی درگذشت. مراسم تشییع او با حضور چهره‌های برجسته و اجراهای گاسپل برگزار شد. موزیکال Respect (۲۰۲۱) زندگی او را به تصویر کشید.

آرتا فرانکلین با صدای بی‌همتا و توانایی انتقال احساسات عمیق، موسیقی سول را بازتعریف کرد. او نه‌تنها یک خواننده، بلکه نمادی از مقاومت، ایمان و توانمندی بود. تأثیر او بر موسیقی، فرهنگ و جنبش‌های اجتماعی همچنان ادامه دارد و الهام‌بخش نسل‌های جدید است.

آرتا فرانکلین با زندگی و آثارش، جایگاهی ابدی در تاریخ موسیقی و قلب میلیون‌ها نفر دارد.