تصویب قانونی جنجال‌برانگیز درباره آثار تاریخی

پارلمان یونان قانون جدیدی را تصویب کرده که امکان برگزاری نمایشگاه آثار باستانی کمیاب در خارج از این کشور را فراهم می‌کند، اما باستان شناسان هشدار دادند که این امر می‌تواند منجر به خروج طولانی مدت آثار تاریخی نادر از این کشور شود.

این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که دولت یونان در حال مذاکره با موزه بریتانیا در مورد بازگرداندن احتمالی «مرمر‌های پارتنون» پس از دهه‌ها کشمکش بین آتن و لندن است.

فایننشال تایمز هفته گذشته گزارش داد که نقاشی‌های دیواری معروف و ماقبل تاریخ سانتورینی به عنوان نامزد‌های بالقوه برای مبادله با مرمر‌های پارتنون در نظر گرفته شده‌اند.

این قانون جدید به پنج موزه دولتی برتر یونان شامل موزه ملی باستان شناسی و موزه بیزانس و مسیحیت در آتن، موزه باستان شناسی و موزه فرهنگ بیزانس در تسالونیکی و موزه باستان شناسی هراکلیون مرتبط می‌شود. قانون جدید به این موزه‌ها که برخی از آثار باستانی نادر کشور را در خود جای داده‌اند، اجازه می‌دهد تا شعبه‌هایی را در خارج از یونان ایجاد کنند.

«لینا مندونی» وزیر فرهنگ یونان گفته است که این تغییرات به موزه‌ها آزادی بیشتری برای برنامه ریزی نمایشگاه و افزایش حمایت مالی می‌دهد، اما از سوی دیگر انجمن باستان شناسان یونان ضمن این که هشدار داده این قانون می‌تواند آثار باستانی مهم را برای ۵۰، ۱۰۰ سال یا بیشتر به خارج از کشور بفرستد، اعلام کرد که جلوی این قانون را در دادگاه خواهد گرفت.

وزارت فرهنگ یونان سال‌هاست که تلاش می‌کند بدون توسل به اقدامات قانونی، معاملاتی را برای استرداد آثار باستانی انجام دهد و هدف اصلی آن‌ها بازگرداندن «مرمر‌های پارتنون» است که از قرن نوزدهم توسط موزه بریتانیا نگهداری می‌شود و آتن برای بازگرداندن مرمر‌های پارتنون برگزاری نمایشگاه‌های بین‌زمانی از آثار یونانی در بریتانیا پیشنهاد داده است.

«موزه بریتانیا» در سال‌های اخیر برای به رسمیت شناختن مالکیت یونان بر این مرمر‌های باستانی بیش از پیش تحت فشار قرار گرفته است. این درحالی است که بحث بر سر مالکیت اشیاء تاریخی و فرهنگی که در دوران استعمار غارت شده‌اند، در سراسر جهان پررنگ شده است.

یونان از سال ۱۴۵۳ میلادی به مدت نزدیک به ۴۰۰ سال توسط امپراتوری عثمانی اداره می‌شد. «لرد الگین»، سفیر بریتانیا در امپراتوری یونان حدود نیمی از مجسمه‌های باقی مانده از خرابه‌های پارتنون را به کشور بُرد، اما یونان از آن زمان به این اقدام اعتراض کرده است.

این آثار تاریخی در زمان امپراتوری عثمانی گرفته شده‌اند و بنابراین این پرسش مطرح می‌شود آیا امپراتوری عثمانی از اختیار قانونی و اخلاقی برخوردار بود که به «لرد الگین» اجازه داد این اشیاء با این اهمیت فرهنگی را به انگلستان ببرد؟!

موزه بریتانیا تا کنون از بازگرداندن سنگ‌های مرمر خودداری کرده و برداشتن این آثار از پارتنون را «اقدامی خلاقانه» خوانده است. موزه بریتانیا بیش از ۱۰۰ هزار اثر باستانی یونانی گران‌بها در اختیار دارد. اگرچه کمی بیش از شش درصد از این مجموعه به نمایش گذاشته شده است، البته دولت یونان تنها خواستار بازگشت مجسمه‌های «مرمر پارتنون» است و نه دیگر آثار تاریخی که در موزه بریتانیا نگهداری می‌شوند.

منبع: ایسنا