(تصاویر) بازگشتِ «هیولای باستانی زمین» به مکزیک

یک مجسمه سنگی غول‌پیکر که بیش‌از 2000سال قبل توسطِ هنرمندانِ اولمِک Olmec ساخته شده و باورهای مذهبیِ باستانی را تداعی می‌کند، بعد از ده‌ها سال از ایالات‌متحده به مکزیک برگردانده شد. 

این مجسمه که امروز «هیولای زمین» نامیده می‌شود، احتمالاً در دهه 1960 از مرکز مکزیک به دستِ مجموعه‌داران خصوصی در آمریکا افتاد و قبل‌از آنکه مأموران قاچاق اشیاء باستانیِ آمریکا آن را ضبط کنند، به نمایش عمومی هم گذاشته شد.

این مجسمه که کاملاً نمادین است وزنی در حدود 1تُن دارد و احتمالاً چندین دهه قبل در محوطه باستانیِ چالکاتزینگو در جنوب مکزیکو‌سیتی پیدا شده بوده است.

این مجسمه در حدود 800 تا 400سال قبل‌ازمیلاد در دورانِ اوجِ تمدنِ اولمک از سنگ‌ آتش‌فشانی تراشیده شده است.

تمدن اولمک یکی از نخستین جوامع پیچیده در مکزیک بود که محوطه‌های باستانی آن‌ها اغلب در اطراف سواحلِ خلیج مکزیک پیدا شده‌اند. اولمک‌ها به خاطر سنت‌های هنری از جمله ساخت مجسمه‌های غول‌پیکرِ از سر بسیار معروف هستند.

ماریو کوردوا، باستان‌شناسِ تمدنِ اولمک، می‌گوید این مجسمه کوهی افسانه‌ای را با دروازه‌ای اغرق‌شده (مسبک) به شکلِ یک صلیب بازنمایی می‌کند.

این کوه هم‌چنین شبیه به سر جگوار، ترسناک‌ترین شکارچیِ باستانیِ مکزیک، ساخته شده و دهانه غار نیز علاوه بر آنکه فکِ از هم گشوده جگوار را بازنمایی می‌کند، به معنایِ ورودی به جهانِ زیرین نیز هست.  برخی این نظریه را مطرح کرده‌اند که این مجسمه احتمالاً در مناسک مذهبی به عنوان گذرگاهی مقدس استفاده می‌شده است.

سارا لادرون دِ گوئوارا، محقق فرهنگ‌های باستانی مکزیک، با اشاره به دهانه صلیبی‌شکلِ مجسمه می‌گوید که این قطعه بسیار مهم است. «من مجسمه‌ دیگری که با این نوع دهانه را به خاطر نمی‌آورم.»

اندیشمندان دیگر نیز خاطر نشان کرده‌اند که جهان‌بینیِ اولمک‌ها که در مجسمه «هیولای زمین» دیده می‌شود، مضمونی تکراری در سراسر مکزیک، از جمله تا زمانِ ظهورِ آزتک‌ها در حدود 1700سال بعد بوده است. معبدِ مقدس آزتک‌ها نیز یک کوه مقدس بود.

برطبقِ کتابی که دو اندیشمندِ پدر و پسر، آلفردو و لئوناردو لوپز، نوشته‌اند: «مجموعه نمادینِ کوه-غار- دهان ارزشِ شمایل‌نگاریِ بالایی در سراسر آمریکای میانه داشت و طی هزار سال به افزایش تصاویرِ پیچیده منجر شد.»

منبع: راهنماتو