کشف ریتون اشکانی در سمنان

سومین فصل از کاوش‌های باستان‌شناسی گورستان «مرسین چال» در استان سمنان به کشف یک ریتون (تکوک) از جنس سفال با نقش بز کوهی متعلق به دوره اشکانی منجر شد.

به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، عطا حسن‌پور ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی مستقر در این محوطه تاریخی ـ گفت: دراین فصل از کاوش گورستانِ مرسین چال واقع در حوزه آبگیر سد فینسک شهرستان مهدیشهرِ استان سمنان به دلیل گستردگی و وسعت، دو هیأت باستان شناسی یکی به سرپرستی بنده و دیگری به سرپرستی محمدرضا نعمتی به محوطه اعزام شد.

او با بیان این‌که تا کنون این هیأت باستان‌شناسی موفق به باز کردن پنج گور شده است،  افزود: تا به امروز سه ترانشه به ابعاد ۱۰ در ۱۰ و به مساحت ۳۰۰ متر مربع از این گورستان مورد کاوش قرار گرفته و بخشی از کاوش‌های فصل دوم نیز پاکسازی شده است.

این باستان‌شناس، گورهای موجود در این گورستان را از نوع چاله‌ای دست‌کند، بدون ساختار گور شناخته که تنها دو سنگ از بالا و پایین به عنوان نشان گور روی آن قرار داده شده است. به گفته او، تدفین‌ها در این گورستان از نوع طاق‌باز با جهت شرقی‌ غربی است.

وی اظهار کرد: در گورهای کاوش قرار شده، گورنهاده‌ها یا همان هدایا که با فرد متوفی دفن می‌شوند، مقدار قابل توجهی بوده است و اغلب اشیای فاخر هستند. به عنوان نمونه در گوری متعلق به یک بانو در کنار اشیای فاخری نظیر النگو، دستنبد، پابند، انواع سفالینه‌ها در اشکال مختلف، یک انگشتر مفرغی با نقش شیر بالدار کشف شد که در نوع خود بی‌نظیراست.

او نمونه منحصر به فرد کشف شده دیگر در این گورستان را یک ریتون (تکوک) از جنس سفال با نقش بز کوهی با شاخ‌های کنگره‌داراعلام کرد و افزود: این تکوک متعلق به دوره اشکانی و مربوط به ۲۲۰۰ سال پیش است.

این باستان‌شناس گفت: از یافته‌های دیگر این گورستان می‌توان به ظروف سفالی زیبا نظیر پایه شیپوری، کف تخم‌مرغی، بشقاب‌های تخت، اشیای تزئینی مفرغی و آهنی و انواع مهره‌های تزئینی از جنس سنگ و احجار کریمه اشاره کرد.

وی با بیان این‌که برای تاریخ‌گذاری محوطه به زمان بیشتری نیاز است، افزود: اشیای کشف شده در گورستان مرسین، بیشتر به دوره اشکانی مربوط است و دوره پس از هخامنشی تا اشکانی را در بر می‌گیرند.

حسن‌پور با اشاره به این‌که در فصل‌های قبلی کاوش در این گورستان وسیع ۳۰ گور مورد کاوش قرار گرفته است، گفت: در فصل سوم تا کنون که به نیمه کاوش رسیده‌ایم ۴۰ شی باستانی از ۵ گور مورد شناسایی به‌دست آمده است.

این باستان‌شناس با بیان این‌که «کومِش»، «قومِش» یا «قومِس»، یکی از ایالت‌های کهن ایران که امروزه استان سمنان محدودهٔ آن سرزمین باستانی را در برگرفته، زمانی پایتخت اشکانیان بوده است، یادآور شد: گورستان مرسین از نظر نزدیکی به حوزه تمدنی قومِش دارای اهمیت است.

منبع: ایسنا