قدیمی‌ترین دیوارهای جهان؛ از دیوار «مار» تا دیوار ۲۰ هزارسالۀ «غار»

فرادید| مردم از آغاز تاریخ بشر به دلایل مختلف دیوار ساخته‌اند. بیشتر این دیوارهای باستانی از بین رفته‌اند، اما بسیاری از قدیمی‌ترین و چشمگیرترین دیوارهای دفاعی جهان هنوز سالم هستند و حتی نسبتاً دست‌نخورده به نظر می‌رسند.

 به گزارش فرادید؛ در اینجا با ده مورد از قدیمی‌ترین دیوارهای جهان آشنا خواهید شد که بقایای آن‌ها هنوز قابل مشاهده است.

10. دیوارهای قسطنطنیه

سال ساخت: قرن چهارم تا پنجم پس از میلاد

مکان: استانبول امروزی، ترکیه

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

دیوارهای قسطنطنیه مجموعه‌ای از دیوارهای دفاعی هستند که از زمان اداره شهر توسط کنستانتین کبیر برای محافظت از قسطنطنیه (استانبول امروزی) ساخته شدند. در طول قرن‌ها، دیوارهای قسطنطنیه توسط حاکمان مختلف اصلاح شدند. معروف‌ترین قسمت دیوارها معروف به دیوار تئودوسیان در قرن پنجم توسط امپراتور تئودوسیان دوم ساخته شد. دیوارهای تئودوسیان برای چندین قرن تسخیرناپذیر بودند و سالم‌ترین بخش از دیوارهای قسطنطنیه هستند. 

به رغم عدم‌نگهداری، بسیاری از قسمت‌های دیوارهای قسطنطنیه به دلیل خوش ساخت بودن، امروزه همچنان پابرجا هستند. از دهه ۱۹۸۰، مرمت دیوارها در مقیاس بزرگ آغاز شده است.

9. دیوارهای اورلیان

سال ساخت: ۲۷۵-۲۷۱ پس از میلاد

مکان: رم، ایتالیا

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

دیوارهای اورلیان بین سال‌های ۲۷۱ تا ۲۷۵ پس از میلاد در رم و در زمان سلطنت امپراتورهای رومی، اورلیان و پروبوس ساخته شدند. این دیوارها برای جایگزینی دیوارهای قبلی ساخته شدند و به عنوان استحکامات دفاعی در اطراف هر هفت تپه رم عمل می‌کردند. بخش‌هایی از دیوارهای اورلیان بعداً بازسازی شد و ارتفاع آن از ۸ متر به ۱۶ متر افزایش یافت. با کمال تعجب، بسیاری از دیوارهای اورلیان سالم مانده‌اند. 

آیا میدانستید؟ 

دیوارهای اورلیان تا ۲۰ سپتامبر ۱۸۷۰ به عنوان یک دفاع نظامی مهم برای شهر رم کاربری داشتند تا اینکه سپاهیان پادشاهی ایتالیا به دیوار نزدیک پورتا پیا رخنه کردند و رم را تصرف کردند.

8. دیوار آنتونین

سال ساخت: ۱۴۲ بعد از میلاد

مکان: کمربند مرکزی اسکاتلند امروزی

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

دیوار آنتونین که در مرکز اسکاتلند قرار دارد به دستور امپراتور روم، آنتونینوس پیوس ساخته شد که پس از مرگ هادریان، تاج و تخت را به دست گرفت. دیوار آنتونین برخلاف دیوار بزرگتر هادریان، تنها به مدت چند دهه و تا حکمرانی آنتونینوس به عنوان مرز امپراتوری مورد استفاده قرار گرفت. ارتش روم در اوایل دهه ۱۶۰ میلادی تقریباً دیوار آنتونین را به حال خود گذاشت. پس از مرگ آنتونینوس، جانشین او، مارکوس اورلیوس، مرز روم را تا دیوار هادریان عقب کشید.

7. دیوار هادریان

سال ساخت: ۱۲۲ بعد از میلاد

مکان: شمال انگلستان امروزی

عملکرد اصلی: احتمالاً استحکامات دفاعی یا نمادی از قدرت رومی

علاوه بر دیوار چین، دیوار هادریان یکی از معروف‌ترین دیوارهای تاریخی جهان است. قدمت دیوار هادریان به زمان فتح بریتانیا از سوی امپراتوری روم بازمی‌گردد، به ویژه زمانی که امپراتور هادریان در سال ۱۲۲ پس از میلاد وارد آنجا شد. دیوار هادریان از ساحلی به ساحل دیگر در شمال بریتانیا به طول ۱۲۰ کیلومتر امتداد دارد. با توجه به اندازه و موقعیت دیوار هادریان، این باور وجود داشته که این دیوار برای دفاع ساخته نشده است، بلکه بیشتر به عنوان نمایش قدرت توسط رومیان ساخته شده است. در واقع، یکی از زندگی‌نامه‌نویسان هادریان گفته است که او این دیوار را ساخت تا «رومی‌ها را از بربرها (ساکنان بریتانیا) جدا کند.» با این حال، در امتداد دیوار، استحکامات دفاعی ساخته شده بودند.

آیا میدانستید؟ 

حفاظت اولیه از آنچه که از دیوار هادریان باقی مانده بود توسط مرد عتقیه‌شناسی به نام جان کلیتون انجام شد که زمین اطراف دیوار را خرید و افراد دیگر را به تاریخ دیوار علاقه‌مند کرد.

6. دیوار مار

سال ساخت: قرن دوم پیش از میلاد تا قرن هفتم پس از میلاد

مکان: استان کیف، اوکراین

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

اطلاعات زیادی در مورد دیوار مار واقع در منطقه کیف اوکراین وجود ندارد. هیچ کس نمی‌داند چه کسی دیوارها را ساخته و دقیقاً چه زمانی ساخته شده است. تاریخ‌گذاری کربن، ساخت دیوار مار را بین قرن دوم پیش از میلاد تا قرن هفتم پس از میلاد تخمین زده است.

آیا میدانستید؟ 

دیوار مار نام خود را از افسانه‌ای گرفته است که بر اساس آن، یک قهرمان اسطوره‌ای به نام کوزمودمین (یا بوریسوهلب) برای کشتن اژدها (مار) یک گاوآهن را به آن وصل کرد و دیوارهای خاکریز نتیجه این نبرد بودند.

5. دیوار سرویان 

سال ساخت: اوایل قرن چهارم پیش از میلاد

مکان: رم، ایتالیا

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

دیوار سرویان نخستین دیوار دفاعی موجود در روم است. این دیوار اوایل قرن چهارم پیش از میلاد ساخته شد و به نام پادشاه بعدی روم، سرویوس تولیوس نامگذاری شد. در اصل، دیوار سرویان از بلوک‌های بزرگ یک سنگ آتشفشانی ساخته شد که بعداً در اواخر دهه ۳۹۰ پیش از میلاد بازسازی شد. از دیوار سرویان تا زمان امپراتوری روم به خوبی نگهداری می‌شد، اما بعداً با دیوارهای اورلیایی بهتر جایگزین شد.

آیا میدانستید؟ 

بخش باقی مانده دیوار سرویان داخل یک شعبه مک دونالد در ایستگاه ترمینی، ایستگاه اصلی راه آهن رم، قرار دارد.

4. دیوار بزرگ چی

سال ساخت: قرن هفتم تا پنجم پیش از میلاد

مکان: جینان به چینگدائو، چین

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

نخستین قسمت‌های دیوار بزرگ چین اوایل قرن هفتم ساخته شد، اما هیچ یک از این بخش‌های اولیه باقی نمانده است. با این حال، بقایای دیوار بزرگ چی هنوز پابرجا هستند و قدیمی‌ترین بخش‌های موجود دیوار بزرگ چین هستند. بسته به منبع، دیوار بزرگ چی در قرن هفتم پیش از میلاد در زمان سلطنت لرد هوآن‌چی ساخته شد. دیوار بزرگ چی بیش از ۶۴۱.۳۲ کیلومتر گسترش داشت و روی خط الراس کوه‌های استان شاندونگ مرکزی امتداد داشت.

آیا میدانستید؟ 

از دیوار بزرگ چی به رغم اهمیت تاریخی فراوانی که دارد، به درستی محافظت نمی‌شود، سنگ‌های دیوار به سرقت رفته و از آن‌ها برای ساختن خانه‌ها و آغل دام استفاده شده است.

3. دیوار عریض

سال ساخت: قرن هشتم پیش از میلاد

مکان: شهر قدیمی بیت‌المقدس

عملکرد اصلی: استحکامات دفاعی

دیوار عریض در محله یهودیان شهر قدیمی بیت‌المقدس قرار دارد. قدمت این دیوار به قرن هشتم پیش از میلاد برمی‌گردد و به احتمال زیاد توسط حزقیا، پادشاه یهودیه ساخته شده است. به گفته باستان‌شناسان، دیوار عریض بخشی از استحکامات دیوار اسرائیلی بود. کشف دیوار عریض نشان داد شهر قدیمی اورشلیم آن زمان بسیار بزرگتر از چیزی بوده که قبلا تصور میشد.

آیا میدانستید؟ 

باستان‌شناسان بر این باورند که پادشاه حزقیا دیوار عریض را در انتظار حمله سناخریب به یهودیه ساخته است.

2. دیوارهای اریحا

سال ساخت: ۸۰۰۰ پیش از میلاد

مکان: جریکو، کرانه باختری، فلسطین

عملکرد اصلی: احتمالاً استحکامات، سیستم ضد-سیل یا نماد سیاسی قدرت جمعی

دیوارهای جریکو قدیمی‌ترین دیوارهای شهر شناخته‌شده در جهان هستند و قدمت آن‌ها دست‌کم به ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد باز می‌گردد، اما به احتمال زیاد خیلی پیش‌تر از این تاریخ ساخته شدند. آن زمان، جریکو به یک سکونتگاه بزرگ تبدیل شده بود که یک دیوار سنگی عظیم آن را احاطه کرده بود. در امتداد دیوار یک برج سنگی قرار داشت که دومین برج قدیمی موجود است. طبیعی است فکر کنیم دیوارهای اریحا برای دفاع ایجاد شدند، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد شهر در زمان ساخت دیوارها در حال جنگ بوده است. بیشتر باستان‌شناسان بر این باورند که این دیوارها برای محافظت از جریکو در برابر سیل ساخته شدند و از این برج برای اهداف تشریفاتی استفاده می‌شده است.

آیا میدانستید؟

دیوارهای جریکو ۳.۶ متر ارتفاع و ۱.۸ مترعرض از پایه داشتند.

1. دیوار غار تئوپترا

سال ساخت: ۲۱۰۰۰ سال پیش از میلاد

مکان: تسالی

عملکرد اصلی: احتمالاً به عنوان مانعی در برابر بادهای سرد

غار تئوپترا یک سایت باستانی ماقبل تاریخ با قدمت ۱۳۰ هزار ساله است که قدیمی‌ترین دیوار جهان را در خود جای داده است؛ دیواری که حدود ۲۱ هزار سال پیش از میلاد ساخته شده است. این دیوار پیش از حفاری توسط باستان‌شناسان تا حدی ورودی غار تئوپترا را مسدود کرده بود. قدمت دیوار غار تئوپترا نشان می‌دهد این دیوار در آخرین عصر یخبندان ساخته شده است. این باور وجود دارد که ساکنان پارینه سنگی غار، دیوار را برای محافظت از خودشان در برابر سرما ساخته‌اند.

آیا میدانستید؟ 

غار تئوپترا علاوه بر اینکه خانه یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های دست‌ساز بشر در جهان است، گنجینه‌ای از آثار باستانی از جمله قدیمی‌ترین ردپای انسان در اروپاست که قدمت‌شان به بیش از ۱۳۰ هزار سال پیش می‌رسد.

مترجم: زهرا ذوالقدر