(ویدیو) کاروانسرای طلا قربانی می‌گیرد؟

ایسنا نوشت: مدیر انجمن دیده‌بان میراث فرهنگی کرمان درباره ساخت کاروانسرای طلا و جواهر در مجاورت یک مسجد هزارساله و حمام قاجاری در کرمان هشدار داد و رها کردن و تخریب شدن دیگر کاروانسراهای تاریخی را زیر سوال برد.

امید ابراهیمی ـ فعال میراث‌ فرهنگی و مدیرعامل انجمن دیده‌بانان میراث‌ کرمان گفت: چند وقتی است مال‌سازی و پاساژسازی در بافت تاریخی کرمان گسترش یافته و حریم و عرصه بناها و بافت تاریخی را تحت شعاع قرار داده است. این جریان علاوه‌بر این‌که ضوابط میراث فرهنگی را زیرپا می‌گذارد، مشکلات دیگری را هم به وجود می‌آورد.

او اضافه کرد: قرار است در مجاورت مسجد مَلک با حدود هزار سال قدمت، و همچنین در حریم حمام قاجاری شیخ‌الاسلام، که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌اند، بازاری با عنوان «کاروانسرای طلا و جواهر» ساخته شود. این کاروانسرا قرار است در زمین خالی،  که خانه‌های تاریخیِ آن قبلا تخریب شده است، و در مجاورت مسجد و حمام تاریخی ساخته شود. سوای آسیبی که ساخت کاروانسرای طلا به این دو اثر ملی وارد می‌کند، بی‌توجهی به ظرفیت کاروانسراهای تاریخی است، که به تعداد زیاد در همان محدوده وجود دارند و به حال خود رها شده و متروک و تخریب‌شده مانده‌اند، درحالی‌که با مرمت و احیا می‌توان این کاروانسراها را به چرخه مصرف بازگرداند.

موقعیت جغرافیایی مسجد ملک و حمام شیخ‌الاسلامی و کاروانسراهای تاریخی که نزدیک محل احداث کاروانسرای طلا قرار دارند

این فعال میراث فرهنگی گفت: در نزدیکی محلی که برای ساخت کاروانسرای طلا و جواهر درنظر گرفته شده است، «تیمچه عطارها» و کاروانسراهای «حاج مهدی»، «چهارسوق»، «حاج آقا علی»، «جر»، «هندوها» و «کوزه‌گران» قرار دارد که همه آن‌ها ثبت ملی شده‌اند، اما درحال تخریب هستند.

از میان آن‌ها کاروانسرای «حاج آقا علی» بالغ بر ۶۰-۷۰ حجره دارد که سال ۱۳۹۵ یک بار مرمت و احیا شده و بعدها نیمه‌کاره به حال خود رها شده و اکنون متروک است و اطراف آن با گونی‌های آبی محصور شده است. معلوم نیست چرا کاروانسرایی که درحال مرمت بود، نیمه‌کاره رها شده است؟

این کاروانسرا آب‌انبار بزرگی دارد و آجرهای لعابدار آن‌ شاخص و زیباست. می‌شد که این کاروانسرا را مرمت و احیا کرد و با رعایت تمام ضوابط، تغییر کاربری داد و از همین فضا برای کاروانسرای طلا و جواهر استفاده کرد و با ساخت یک کاروانسرای جدید، باعث تخریب دو اثر ملی دیگر نشد.

ابراهیمی این پرسش را مطرح کرد که چرا وقتی کاروانسراهای تاریخی در این تعداد در شهر کرمان وجود دارد، سرمایه‌گذارها به سمت احیای این بناها نمی‌روند و می‌خواهند یک کاروانسرای جدید بسازند و تمام ضوابط و حریم آثار تاریخی موجود را زیرپا بگذارند؟ چرا کاروانسراهای تاریخی را به حال خود رها کرده‌اند تا متروکه و مخروبه شوند؟

این فعال میراث فرهنگی تاکید کرد:‌ اولویت میراث فرهنگی و مسؤولان شهری باید روی احیای کاروانسراها و بناهای تاریخی باشد تا به جای ساخت و سازهای جدید در بافت تاریخی و تخریب حریم و منظر آثار تاریخی، از ظرفیت موجود استفاده کنند، تا ماجرای قلعه دختر تکرار نشود، که در حریم این اثر تاریخی تکیه‌ای جدید ساختند، درحالی‌که ده‌ها تکیه قاجاری به حال خود رها و متروک شده‌اند.

در ادامه تصاویری از آخرین وضعیت کاروانسراهای تاریخی شهر کرمان را می‌بینید که متروک و مخروب شده‌اند. این تصاویر به تازگی گرفته و در اختیار ایسنا قرار داده شده است.

تیمچه عطارها

کاروانسرای کوزه‌گران

کاروانسرای هندوها

کاروانسرای جر

کاروانسرای چهارسوق

کاروانسرای حاج مهدی

کاروانسرای حاج آقا علی که مرمت آن نیمه‌کاره رها شده و متروک مانده است

آجرکاری و تزئینات کاروانسرای حاج آقا علی

جانمایی سیتی‌سنترها، که در بافت تاریخی کرمان ساخته شده و ضوابط و قوانین بناهای تاریخی را زیرپا گذاشته است