مجسمۀ «خدای سه‌چهرۀ شب و جادو» در ترکیه کشف شد

فرادید| شهر باستانی کلندریس در سواحل دریای مدیترانه‌ی ترکیه در شهر مدرن آیدینجیک در استان مرسین واقع شده است. در شهر باستانی کلندریس، عملیات کاوش و مرمت و حفاظت از سال ۱۹۸۷ بدون وقفه آغاز شده است. محققان در مطالعات انجام‌شده در سال جاری با هماهنگی وزارت فرهنگ و گردشگری پیشرفت‌های جالبی کرده‌اند. 

به گزارش فرادید، دانشیار محمود آیدین، رئیس عملیات کاوش، اظهار داشت در کاوش‌های این فصل، طبقات دوره‌ی رومی و مقدار زیادی سرامیک هلنیستی در لفاف کفپوش‌ها کشف شده است. 

اما جالب توجه‌ترین کشف در این دوره از کاوش‌ها یک مجسمۀ سه چهره از الهه‌ای به نام هکاته بوده است. این مجسمه، سه پیکره‌ی مشابه از الهه هکاته را به تصویر کشیده که به هم متصل شده‌اند و رو به جهت‌های مختلف هستند چون از این مجسمه‌ها در محل تقاطع دو جاده استفاده می‌شده است. این مجسمه‌ها که تعدادشان کم است، روی پایه‌هایی قرار داشتند که مسیرها روی آن‌ها نوشته شده بود. مجسمه‌های هکاته مرزها را نیز مشخص می‌کردند. 

آیدین با بیان اینکه مجسمه هکاته در لایه‌های زیرین پشت اودئون پیدا شده است، می‌افزاید: «مجسمه‌ی ۳ سر هکاته در لایه‌ای پیدا شد که سرامیک‌ها یافت شدند. این مجسمه حدود ۲۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد». 

«با نگاه به ارتباط بین الهه هکاته و کلندریس، می‌دانیم یک معبد هکاته در شهر باستانی لاگینا در موغله وجود دارد و کتیبه‌ای که آنجا یافت شده نشان می‌دهد کلندریس از جمله شهرهایی است که در مسابقاتی شرکت می‌کرده که هر پنج سال یک بار به افتخار هکاته برگزار می‌شده است.

علاوه بر این، کلندریس نیز از جمله شهرهایی بوده که منطقه‌ی مقدس هکاته را محترم می‌شمرده و متعهد بوده که به آن حمله نکند. بنابراین، کشف مجسمه هکاته در این محوطه‌ی حفاری معنادار است. ارزیابی ما این است که این اثر ۲۴۰۰-۲۳۰۰ سال قدمت دارد و متعلق به دوره هلنیستی است. 

در یونان باستان، هکاته به عنوان الهه‌ی عالم اموات (قادر به خیر و شر) تکریم میشد. او با جادو، جادوگری، ماه و موجودات شب از قبیل ارواح ارتباط داشت. چهره او نیز روی درها به تصویر کشیده شده بود. 

این یافته پس از بررسی به موزه سیلیفکه تحویل داده خواهد شد.

مترجم: زهرا ذوالقدر