تعیین پهلوان پایتخت در میدان ارگ؛ فوتبال اجنبی‌ها در خیابان فردوسی
هلوان‌های مشهور و معروف، همچون پهلوان صادق بلورفروش، پهلوان رزاز، یزدی بزرگ و پهلوان اکبر خراسانی، در این میدان کشتی می‌گرفتند.
میدان ارگ، نخستین میدان مسابقات کشتی تهران، آخرین مقصد نوزدهمین تور تهرانگردی است؛ میدانگاهی که طی سال‌ها نام‌های بسیاری داشته و اکنون هم نام «پانزده خرداد» را یدک می‌کشد. «نصرالله حدادی»، تهرانشناس، نخست به اسامی تاریخی این میدان می‌پردازد و می‌گوید: «نخست به دلیل توپ‌های جنگی که در این میدان قرار گرفته بود، این میدان را میدان توپخانه نامیدند. بعد از بردن توپ‌ها در دوره میرزا تقی‌خان امیرکبیر این نام به میدان ارگ تغییر پیدا کرد.»
او سپس به مراسمی که در این میدان برگزار می‌شده اشاره و اظهار می‌کند: «سیزده‌به‌درها در صورت مساعدت بودن هوا با حضور شاهان قاجار، به ویژه ناصرالدین‌شاه، اینجا مسابقه برگزار می‌شد. شاه در شاه‌نشین و بالادست میدان می‌نشست و پهلوانان تهران که برای رقابت به این میدان آمده بودند، با هم کشتی می‌گرفتند.»
در بین آنها هر کسی موفق می‌شد دیگر پهلوانان را زمین بزند و پشت حریفان را به خاک بمالد، پهلوان پایتخت شناخته می‌شد. پهلوان‌های مشهور و معروف، همچون پهلوان صادق بلورفروش، پهلوان رزاز، یزدی بزرگ و پهلوان اکبر خراسانی، در این میدان کشتی می‌گرفتند. در آن دوران با الهام از بازوبند سهراب و به همان رسم مهره‌ای را از نخی می‌گذراندند و آن را به بازوی پهلوان برتر آن سال می‌بستند.
حدادی همچنین به میدان مشق هم اشاره می‌کند که در روزگاری که هنوز خبری از زمین‌های چمن و استادیوم‌ها چندمنظوره نبود، محل تمرین و بازی فوتبال اجنبی‌ها بود: «کارکنان سفارت انگلستان در تهران و دیگر انگلیسی‌های ساکن تهران در میدان مشق برای نخستین‌بار در تهران فوتبال بازی کردند. با روی کارآمدن محمدعلی‌شاه، انگلیسی‌ها محل بازی خود را تغییر دادند و به مجاورت حصار ناصری در ضلع شمال سفارت انگلیس در خیابان فردوسی فعلی رفتند.»
منبع: همشهری آنلاین
