یک کشف عجیب و غریب دیگر درباره زندگی انسان‌های باستانی

بر اساس یک تحقیق جدید درباره سواحل در دوره چیبانین میانه، هیچ راه دیگری جز سفر دریایی وجود نداشته که این انسان‌واره‌های باستانی بتوانند به آنچه ما اکنون جزایر دریای اژه می‌نامیم، برسند. اخیرا باستان‌شناسان مصنوعاتی باستانی در این جزایر کشف کرده‌اند که مربوط به اولین ظهور شناخته شده هوموساپینس است.

این نشان می دهد که این انسان های باستانی باید راهی برای عبور از آب های بزرگ پیدا کرده باشند. پاسخ به این سوال که انسان‌ها از چه زمانی دریانوردی را آغاز کرده‌اند، دشوار است. قایق‌ها در طول تاریخ معمولا از چوب ساخته می‌شدند، ماده‌ای که غالبا در طول زمان دچار آسیب می‌شود و نمی‌تواند هزاره‌ها را دوام بیاورد. بنابراین هیچ امیدی به اینکه اولین قایق‌های اقیانوس‌پیما کشف شوند، وجود ندارد. 

در عوض آن، آنچه اکنون دانشمندان به آن دسترسی دارند، سابقه‌ای از مصنوعات و استخوان‌هایی است که به جا مانده‌اند (از جمله مصنوعات می‌توان به ابزارهای سنگی اشاره کرد که دچار پوسیدگی نمی‌شوند.) این ابزارهای به جا مانده به ما کمک می‌کند دیدی درباره تغییرات جهان در طول هزاران سال داشته باشیم. 

اخیرا تیمی از محققان به رهبری جورج فرنتینوس، زمین‌شناسی از دانشگاه پاتراس در یونان، توانسته‌اند با بررسی مصنوعات به  جا مانده تحلیل جدیدی ارائه دهند. 

جزایر دریای اژه امروزه جزو زیباترین مکان‌های جهان به شمار می‌روند. آنها از صدها جزیره تشکیل شده‌اند؛ مجمع‌الجزایری در دریای اژه بین ترکیه، یونان و کرت. با آثار به جا مانده از حیات انسان‌ها در این جزایر، می‌توان قدمت سکونت در مجمع‌الجزایر را تا ۴۷۶ هزار سال پیش تخمین زد. 

علاوه بر این، کشف ابزارهای باستانی در لسبوس، میلوس و ناکسوس به سبک آشولی (یکی از فرهنگ‌های دوران پارینه سنگی) که حدود ۱.۷۶ میلیون سال پیش ساخته شده است، مرتبط با هومو ارکتوس در سراسر آفریقا و آسیا است.

چندین ابزار از این دست در ترکیه، یونان و کرت پیدا شده است که قدمت آنها به ۱.۲ میلیون سال پیش باز می‌گردد، بنابراین ظاهر شدن آنها در مجمع‌الجزایر دریای اژه تا حدودی منطقی است.

مطالعات قبلی نشان می‌داد که انسان‌های باستانی در عصر یخبندان با پای پیاده به این جزایر رفته بودند. به این ترتیب که هنگامی که جهان یخ زد، سطح دریا پایین آمد و انسان‌ها توانستند گذرگاه‌هایی را ایجاد کنند که در زمان‌های معتدل‌تر با آب پوشانده شده بود.

فرنتینوس و همکارانش برای تعیین اینکه آیا این امکان وجود دارد یا نه، جغرافیای منطقه را بازسازی کردند، از جمله بازسازی خط ساحلی اطراف جزایر دریای اژه که قدمت آن به ۴۵۰۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. برای این کار، آنها از دلتاهای رودخانه باستانی استفاده کردند که می‌توان از آنها برای استنباط سطح دریا و نرخ فرونشست ناشی از فعالیت‌های زمین‌ساختی استفاده کرد.

آن‌ها دریافتند که بازسازی‌های قبلی نادرست بوده است. سطح دریا در پایین‌ترین نقطه خود در ۴۵۰۰۰۰ سال گذشته، تقریبا ۲۲۵ متر کمتر از امروز بود.

 این یعنی در حالی که برخی از جزایر دریای اژه زمانی که سطح دریاها پایین‌تر بود به یکدیگر متصل بودند، در طول ۴۵۰۰۰۰ سال گذشته، به طور مداوم از توده‌های خشکی اطراف خود جدا مانده‌اند. در پایین‌ترین نقطه از سطح دریا، هنوز چندین کیلومتر آب آزاد وجود داشت تا به نزدیک‌ترین جزایر دریای اژه برسد.

محققان می‌گویند که شواهد دیگر نشان می‌دهد که این اولین گذرگاه دریایی نبوده است. بین ۷۰۰۰۰۰ تا یک میلیون سال پیش تصور می‌شد که انسان‌های باستانی در دریا در اطراف اندونزی و فیلیپین سفر می‌کردند. این گذرگاه‌های ترکیبی نشان می‌دهد که سفر دریایی مهارتی است که نه انسان‌های خردمند یا هوموساپینس، بلکه اجداد آن‌ها ابداع کرده بودند. 

محققان در مقاله خود می‌نویسند: «علاوه بر این، با توجه به اینکه انسان‌های باستانی قادر به عبور از دریای اژه بودند، آنها می‌توانستند از تنگه جبل‌الطارق نیز عبور کنند.»

موارد ذکر شده باعث می‌شود که ما دیدگاه‌های عمومی پذیرفته‌شده پیشین را مورد تجدید نظر قرار دهیم. این تحقیق در «Quaternary International» منتشر شده است.