16 اسکلت از آبراهه تخت جمشید بیرون کشیده شد؛ اسکلت‌ها متعلق به مردمان آناتولی و شمال عراق هستند
حامد وحدتی نسب انسان شناس پیش از تاریخ از خرد شدن اسکلت‌ها به دلیل رانش ناشی از ورود جریان آب و رسوبات و برخورد با یکدیگر خبر داد و گفت: پراکندگی اجزای قطعات بدنی اسکلت‌ها بسیار زیاد است. ولی کاری که ما کردیم این بود که ملاک تشخیص تعداد اسکلت ها را برجمجمه قرار دادیم و در کاوش های فصل سوم و چهارم در سال ۹۹، تعداد ۱۴ جمجمه را شناسایی کردیم و معتقد بودیم تعداد افراد می تواند بیشتر از این هم باشد. چون ممکن است برخی افراد جمجمه شان از بین رفته باشد و فقط قطعات بدنشان موجود باشد.
باستان شناس‌ها نتیجه بررسی دی.ان.ای ۱۶ اسکلت یافت شده در فصل سوم و چهارم کاوش باستان شناختی آبراهه‌های تخت جمشید به سرپرستی دکتر علی اسدی را در اختیار صدای میراث قرار دادند. براساس آزمایشات انجام شده در انستیتو مکس بلانک آلمان، این اسکلت‌ها متعلق به مردمانی از ترکیه امروزی و شمال عراق است.
حامد وحدتی نسب دکترای انسان‌شناسی پیش از تاریخ دانشگاه آریزونا آمریکا که در فصول سوم و چهارم کاوش آبراهه‌های تخت جمشید مسئولیت انسان‌شناسی این کاوش را برعهده داشت، با اعلام جزئیات بیشتر از بررسی اسکلت های انسانی یافت شده در آبراهه های تخت جمشید اعلام کرد: آزمایش تاریخگذاری موسسه مکس بلانک آلمان مشخص کرد این اسکلت‌ها متعلق به مردان و زنان ۱۸ تا ۳۵ ساله هستند و یک اسکلت در میان آن‌ها نیز متعلق به یک کودک زیر ۹ سال است.
این انسان‌شناس پیش از تاریخ گفت: نتایج به دست آمده مربوط به کاوش‌های فصل سوم و چهارم آبراهه‌های تخت جمشید در زیر کاخ تچر است.
او افزود: نمونه برداری از اسکلت ها برای تعیین سن، جنسیت، سن زمان مرگ، تشخیص دی.ان.ای و انجام آنالیزهای ایزوتوپی بود که با همکاری انستیتو مکس بلانک در آلمان انجام شد.
وحدتی نسب دامه داد: اسکلت‌ها در لایه های آبراهه حیات جنوبی کاخ تچر و آبراهه نزدیک دروازه ناتمام قرار داشتند و چیدمان آن ها می‌تواند ناشی از چندین دوره انباشت رسوبات باشد که نشان می دهد در چند زمان متفاوت آنجا افتاده یا قرار گرفته‌اند.
او با تاکید بر این که به دلیل جاری شدن رسوبات به دلیل بارش‌های متعدد و برخورد اسکلت‌ها با یکدیگر امکان لایه‌نگاری آبراهه‌های تخت جمشید وجود ندارد افزود: نمی توان با قطعیت در مورد آبراهه های تخت جمشید گفت که با یک لایه تاریخی از رسوبات مواجه هستیم چون چندین لایه تاریخی روی یکدیگر قرار داشتند.
این انسان شناس پیش از تاریخ از خرد شدن اسکلت‌ها به دلیل رانش ناشی از ورود جریان آب و رسوبات و برخورد با یکدیگر خبر داد و گفت: پراکندگی اجزای قطعات بدنی اسکلت‌ها بسیار زیاد است. ولی کاری که ما کردیم این بود که ملاک تشخیص تعداد اسکلت ها را برجمجمه قرار دادیم و در کاوش های فصل سوم و چهارم در سال ۹۹، تعداد ۱۴ جمجمه را شناسایی کردیم و معتقد بودیم تعداد افراد می تواند بیشتر از این هم باشد. چون ممکن است برخی افراد جمجمه شان از بین رفته باشد و فقط قطعات بدنشان موجود باشد.
حامد وحدتی‌نسب افزود: مرحوم علی سامی هم دو نمونه جمجمه دیگر را شناسایی کرد و جمعا ۱۶ جمجمه متعلق به ۱۶ فرد در آبراهه های تخت جمشید در کاوش‌های آن دو فصل یافت شد.
این متخصص ادامه داد: نمونه برداری از جمجمه‌ها و اسکلت‌ها برای آنالیز انجام شد و آن ها به موسسه ماکس بلانک آلمان ارسال شدند. در همان بررسی اولیه در تعیین سن و جنس افراد نیز متوجه شدیم تعداد زیادی خانم در بین این اسکلت‌ها وجود دارد که برخی از آن ها قابل سن گذاری نبودند. چون کوچک بودند. مثلا نمونه ای از اسکلت یک کودک زیر ۹ سال داریم. ولی تعداد اسکلت زنان و مردانی که در آبراهه های تخت جمشید یافت شده اند تقریبا مساوی هستند و میانگین سنی آن ها نیز بین ۱۸ تا ۳۵ سال است.
او با خودداری از اعلام نظر درباره تعلق اسکلت های یافت شده در آبراهه‌های تخت جمشید به دورانی مشخص به دلیل آن که نتیجه تحقیقات در مسیر انتشار بین المللی است گفت: این مهمترین بخش نتایج است و چون هنوز نتایج در ژورنال معتبر چاپ نشده اند نمی توانم شرح کامل آنرا بدهم. ولی نتایج تاریخ گذاری اسکلت‌ها بطور جالبی دارد به ما نشان می دهد که این اجساد همبستگی معناداری دارند با زمانی که مورخان به عنوان بازه زمانی حمله اسکندر به تخت جمشید عنوان کرده اند.
وحدتی نسب گفت: نتیجه سن سنجی کامل ۱۰ اسکلت باستانی یافت شده در تخت جمشید مشخص شده و با کالیبراسیون انجام شده می‌دانیم که این افراد تقریبا در یک بازه زمانی در آبراهه‌های تخت جمشید قرار گرفته یا افتاده‌اند.
به گفته این انسان شناس پیش از تاریخ، مهمترین بخش نتایج مربوط به آنالیز دی.ان.ای اسکلت ها است که مشخص کرد اسکلت ها همبستگی معناداری با مردمان آناتولی و شمال عراق دارند.
او افزود: این که مردمان شمال عراق یا مردمان آناتولی در دوره حمله اسکندر به تخت جمشید چرا در این مکان بوده‌اند موضوع بسیار مهمی است و این پرسش را ایجاد کرده است که آیا آن ها از سپاه اسکندر بودند یا به عنوان مدافعین تخت جمشید جزو ارتش هخامنشی ایران بودند؟
وحدتی نسب ادامه داد: مطالعات اولیه بر جمجمه ها و اسکلت های یافت شده در آبراهه‌های تخت جمشید همچنین نشان می دهد که این افراد یک رژیم ترکیبی از گندم و گوشت بز و گوسفند داشتند.
حامد وحدتی نسب در پاسخ به این پرسش که آیا آثار قتل و ضرب و جرح بر اسکلت‌های یافت شده در آبراهه‌های تخت جمشید وجود داشته است؟ گفت: لزوما آثار جرح و کشته شدن روی اسکلت نمی‌ماند و اگر شخص پیکان یا خنجری وارد بدنش شود، ردی از آن نمی‌ماند. اما در جمجمه هایی که پیدا کردیم، آثار ضرب و جرح وجود نداشت و هنوز نمی دانیم این افراد در دوره حمله اسکندر به تخت جمشید در آبراهه‌ها چه می کردند یا چرا آنجا قرار گرفته اند؟ فقط آنچه می دانیم این است که همه آن ها با حمله اسکندر به تخت جمشید همزمان هستند و می توان حدس زد که با آن حمله در ارتباط باشند.
منبع: صدای میراث
