در باره قدیمی‌ترین میوه دنیا در تهران چه می‌دانید؟
خرمالو یکی از محبوب‌ترین درخت‌هایی است که در اغلب خانه‌های مردم تهران کاشته می‌شد. این هم به دلیل مقاومت بالای این درخت در برابر آفت‌ها، سرما و گرمای زیاد و البته باردهی در فصل پاییز که تنوع میوه‌ها در این فصل بسیار محدود است.
باردهی زیاد، طعم فوق‌العاده و امکان برداشت میوه درخت تا چند ماه، بر محبوبیت این درخت در اقلیم تهران افزوده است. بااین‌حال تهران در زمینهٔ کشت تجاری خرمالو دارای رتبه‌ای منحصربه‌فرد است چرا که جزء اولین شهرهایی است که توانسته برداشت این محصول را تجاری و به کشورهای دیگر صادر کند.
«علی سیدعلی» یکی از باغداران و صادرکنندگان خرمالو می‌گوید: «زمان ورود درخت خرمالو به ایران چندان مشخص نیست اما فراگیری آن در کشورمان به دوره پهلوی اول برمی‌گردد که کاشت آن در تهران نیز به دلیل ویژگی‌های آب و هوایی رونق گرفت. حاج محمداصفهانی که یکی از اهالی قدیمی کن و اولین صادرکننده خرمالو به کشورهای دیگر بود برایمان تعریف می‌کرد نمونه خرمالوی کن را با ویژگی‌هایی چون نازکی پوست، شیرینی و رنگ در هیچ کجای دنیا ندیده است. بااین‌حال امروز بخش عظیمی از خرمالوهای تهران در باغ‌های ۴۸۰ هکتاری کن کشت می‌شود که طبق برآوردها چیزی حدود ۴ هزار تن است. جالب اینکه دوسوم باغ‌های کن را باغ‌های خرمالو تشکیل می‌دهند و به‌صورت کاملاً سنتی و ارگانیک این محصول را تولید می‌کنند؛ یعنی کود شیمیایی و سم‌های مرسوم کشاورزی برای دفع آفات استفاده نمی‌شود.»
سال ۱۳۹۸ مهارت چیدن خرمالوی باغداران محله کن از سوی سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۰۹۹ به ثبت ملی رسید. علیرضا بزرگی، یکی از باغداران محله کن، می‌گوید: «هرکسی نمی‌تواند از درخت خرمالو بالا برود. بالا رفتن از درخت خرمالو حتماً باید با طناب باشد و باغدار به‌هیچ‌عنوان نباید به تنه و یا شاخه درخت تکیه دهد.
این درخت بسیار شکننده است و خطر سقوط باغدار حین چیدن میوه بسیار بالا است. باغ‌های کن درختانی که در بخش کم نورتر رشد کرده‌اند و برای دریافت نور بیشتر بالا رفته‌اند ارتفاعشان تا ۲۰ متر هم می‌رسد. به‌طور متوسط هم بیشتر درخت‌ها تا ۱۵ متر ارتفاع دارند. ارتفاع زیاد درخت و شکننده بودن شاخه‌ها باعث شده تا میوه‌چینی خرمالو به یک شغل خطرناک تبدیل شود.»
بد نیست بدانید درخت خرمالو به‌عنوان یکی از میوه‌های پرطرفدار، قدیمی‌ترین میوه شناخته‌شده در دنیا است که سابقه آن به ۲ هزار سال قبل در چین می‌رسد.
این میوه به دلیل بافت ویژه و منحصربه‌فرد خود در کشورهای مختلفی در دنیا کشت می‌شود و دارای گونه‌های مختلفی است که مشهورترین گونه آن خرمالوی ژاپنی است که به‌عنوان خرمالوی آسیایی هم شناخته می‌شود. آنچه ما در ایران از خرمالو می‌شناسیم دقیقا از ریشه همین خرمالوهای ژاپنی است که درخت آن در ایران سابقه چندانی ندارد.
منبع: همشهری
