(عکس) سفر به تهران قدیم؛ تهرونی‌های قدیم از کجا بستنی می‌خریدند؟

امروز تهیه بستنی کار آسانی است. کافی است سراغ نزدیک‌ترین سوپرمارکت بروید تا از میان انواع بستنی‌هایی که در فریزر ردیف شده، بستنی دلخواهتان را انتخاب کنید. اما چند دهه پیش که از یخچال و فریزر خبری نبود، تهرانی‌ها برای تهیه بستنی باید سراغ دکان‌های بستنی‌فروشی می‌رفتند که تعدادشان هم زیاد نبود.

همان روزها اما کار و کاسبی بستنی‌فروش‌های دوره‌گرد سکه بود. چرخ‌بستنی‌ها با چرخ طوافی راهی کوچه‌ها و محله‌های شهر می‌شدند و قالب‌بشکه‌ای‌ها هم قالب‌های چوبی‌ای که با بستنی پر شده بود را روی سر می‌گذاشتند تا با فروش بستنی، تابستان داغ را برای تهرانی‌ها دلپذیر کنند.

علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، می‌گوید: «اولین‌ بستنی‌فروش تهران ممدریش بود که دکان‌دار بود و در دکان خود بستنی تولید می‌کرد و می‌فروخت. او به بستنی خامه اضافه کرد به گونه‌ای که خامه را دور قالب می‌مالید تا با گرداندن قالب، خامه سفت شود. در همان دوران که علاقه به بستنی حسابی همه‌گیر شد، شغلی بستنی‌فروشی دوره‌گرد هم در تهران به وجود آمد. بستنی‌فروش‌های دوره‌گرد معمولا بستنی را با کیفیت پایین‌تر درست می‌کردند و قیمت بستنی‌ تولیدی آنها هم برای مشتری کمتر از بستنی دکان‌ها تمام می‌شد. با پایان زمستان و گرم شدن هوا بود که سر و کله بستنی‌فروش‌های دوره گرد در گذرها و کوچه‌های تهران پیدا می‌شد. آنها بستنی‌ها را در ظرف‌های فلزی دوجداره که سرما را حفظ می‌کرد، می‌ریختند و با چرخ راهی کوچه‌ها می‌شدند و فریاد می‌زدند: بستنی، آی بستنی، نوبر بهاره بستنی!»

تهرانی‌ها به فروشندگان دوره‌گردی که بستنی یخی می‌فروختند آلاسکافروش می‌گفتند. آلاسکافروش‌ها نیز در کوچه‌های شهر دوره می‌افتادند تا در روزهای گرم تابستان مشتری پیدا کنند.

زمانی ادامه می‌دهد: «در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ با رونق گرفتن کارخانه‌های یخ‌سازی صنعتی، کار و بار آلاسکافروش‌ها هم رونق گرفت. کارگاه‌های کوچکی در تهران از جمله کارگاهی در خیابان کارون وجود داشتند که آلاسکا تولید می‌کردند. آلاسکافروش‌های دوره‌گرد صبح‌ها آلاسکاهای تولید کارگاه‌ها را در ظرف‌های عایق می‌ریختند و راهی کوچه‌های شهر می‌شدند.»

منبع: همشهری