(عکس) سفر به تهران قدیم؛ عشق و دوستی در زمین‌های خاکی فوتبال

دولاب از روزگار قدیم زمین‌های خاکی متعددی داشت و رسم بود که جوان‌ها وقتی از کارهای روزمره دست می‌کشیدند به زمین‌های خاکی می‌رفتند و با فوتبال سرگرم می‌شدند.

نقل است که در برخی زمین‌های خاکی، کشتی سنتی هم رواج داشت و جوانان علاقه‌مند به کشتی، روی خاک با هم سرشاخ می‌شدند اما فوتبال در دولاب سکه رایج‌تری داشته است.

سید محمدعلی متبحری که اصالت دولابی دارد در باره مشهورترین زمین‌های خاکی این محله می‌گوید: «زمین استوار که درست وسط باغ‌های دولاب قرار داشت یکی از کانون‌های اصلی فوتبال در محله بود. موقعیت این زمین به گونه‌ای بود که دورتادور آن را باغ‌های سرسبز احاطه کرده بودند و هنگام برگزاری مسابقات محلی همه مردم برای تشویق تیم‌هایشان به زمین استوار می‌آمدند. یک زمین خاکی هم در محله میانی دولاب بود به نام زمین توحید که بعدها به بوستان جهان پناه تبدیل شد و امروز هیچ اثری از آن باقی نمانده است.»

تصویری که قدیمی‌های دولاب از زمین‌های خاکی این محله ترسیم می‌کنند شگفت‌انگیز است؛ قریه‌ای بکر و خوش آب و هوا با انبوه جوانان علاقه‌مند به ورزش که شور و نشاط را به کوچه و پسکوچه‌های دولاب تزریق می‌کردند.

متبحری معتقد است هیچ محله‌ای در تهران به اندازه دولاب زمین‌های خاکی خاطره‌ساز نداشته است: «در جغرافیای قدیم دولاب یک زمین شهاب هم داشتیم که با زمین چهارباغ و زمین پروین فاصله زیادی نداشت، اما با گذشت زمان از نقشه دولاب محو شدند و امروز فقط از زمین معروف چهارباغ یک زمین معمولی باقی مانده که به نام پیشکسوتان است.

زمین خاکی عارف در محدوده خیابان عارف جنوبی هم برای خودش اسم و رسم و اعتبار زیادی داشت و بسیاری از فوتبالیست‌های قدیمی تهران در این زمین فوتبال بازی کرده‌اند. علی پروین مهم‌ترین فوتبالیستی است که از دل زمین خاکی عارف به فوتبال ایران معرفی شد و به کاپیتانی تیم ‌ملی رسید.»

در خاطرات بسیاری از فوتبالیست‌های نامدار قدیمی بارها نام زمین یخچالی مطرح شده و قدیمی‌های دولاب هنوز از آن به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی فوتبال تهران تا اواخر دهه ۶۰ نام می‌برند.

متبحری درباره ویژگی منحصربه‌فرد زمین یخچالی می‌گوید: «در دولاب زمین‌هایی با دیوارهای کاهگلی داشتیم. داخل این زمین‌ها حفره‌هایی ایجاد می‌کردند تا برف زمستان را در آن جمع شود و یخ بزند تا اهالی در فصل تابستان از آن استفاده کنند. به این زمین‌ها یخچال می‌گفتند که بعد از ورود یخچال‌های صنعتی، زمین یخچال دولاب هم به زمین فوتبال تبدیل شد.»

زمین یخچالی جولانگاه فوتبالیست‌ها بود، اما اواخر دهه ۶۰ دیوارهای کاهگلی آن فرو ریخت تا ورزشگاه شهید سعیدی به جای آن ساخته شود. یکی از مسابقات معروفی که در این زمین بر پا می‌شد بین بچه‌های یتیم و بچه‌هایی بود که پدر داشتند.

این مسابقه به حدی معروف بود که از همه جای تهران برای تماشای آن و تشویق بچه‌های یتیم به زمین یخچالی یا زمین چهارباغ می‌آمدند و عده‌ای برای تیمی که اعضای آن را ایتام تشکیل می‌دادند لباس ورزشی می‌آوردند و این قصیده وفاق و دوستی و مهرورزی در زمین‌های خاکی دولاب بود.

منبع: همشهری