(عکس) سفر به ایران قدیم؛ دیرینه سکونت در محله نازی‌آباد؛ قرعه‌کشی زمین‌های نازی‌آباد
نخستین ساکنان محله نازی آباد کارگران کارخانه های صنعتی بودند اما بعدها افراد خیری مانند جواد فردانش که زمین‌هایش را به صورت رایگان و قسطی میان کارگران تقسیم کرد و سنگ‌بنای توسعه و شکل‌گیری محله نازی‌آباد نهاده شد.
روزگاری که هنوز کمربند تهران مثل امروز بزرگ نشده بود و تهران در پنج محله خلاصه می‌شد به اراضی حد فاصل تهران و ری بلوک غار می‌گفتند که چهل پارچه آبادی بود. بلوک غار هم به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می‌شد که نازی‌آباد امروزی در واقع بخشی از اراضی بلوک غار همان روزگاران محسوب می‌شود.
اما اینکه چطور نازی‌آباد رخت و لباس شهری بر تن کرد و به یکی از محله‌های پایتخت تبدیل شد برای خود حکایت جالبی دارد. محمد گودرزی، یکی از اهالی قدیمی محله نازی‌آباد در این باره می‌گوید: «زمانی این محله خارج شهر محسوب می‌شد و به همین دلیل بنا به دستور مسئولان وقت ساخت مراکز صنعتی و کارخانه‌ها که تعدادی از آنها سهم محله نازی‌آباد بود، در خارج از شهر ساخته شدند. بعد از راه‌اندازی کارخانه‌ها بحث نیروی کار پیش آمد که این ماجرا با جنگ جهانی دوم و کسادی کشت و کار و مهاجرت کشاورزان از روستا به شهر همزمان بود.»
گودرزی در باره اسکان کارگران کارخانه‌ها در نازی‌آباد می‌گوید: «این کارگران وقتی به امید کار و دستمزد بهتر و داشتن زندگی همراه اهل و اعیال راهی تهران شدند باید جایی اسکان پیدا می‌کردند. برای حل این مشکل صاحبان کارخانه‌ها و مدیران مسئول تصمیم گرفتند با تقسیم اراضی و زمین‌های اطراف کارخانه، خانواده‌های این کارگران در آن مستقر شوند. در واقع نخستین ساکنان این محله کارگران کارخانه‌های صنعتی این محدوده بودند.»
وی ادامه می دهد:«البته بعدها افراد خیری مانند جواد فردانش که زمین‌هایش را به صورت رایگان و قسطی میان کارگران تقسیم کرد و سنگ‌بنای توسعه و شکل‌گیری محله نازی‌آباد نهاده شد. البته با توجه مهاجرت اقوام و طایفه‌های مختلف به مرور زمان در دل این محله نمی‌توان به قطعیت گفت برای مثال اهالی این محله بیشتر از کدام شهرها آمده‌اند. اما جمعیت آذری‌ها در این محدوده به نسبت سایر شهرها در این محله از گذشته تا امروز بیشتر است.»
