سفر به تهران قدیم؛ آن قطار با نان آمد؛ وقتی راه‌آهن و سیلو در نازی‌آباد به هم رسیدند

وقتی خبر راه‌اندازی راه آهن تهران به گوش مردم رسید، عده‌ای از شهرهای دور و نزدیک برای پیدا کردن کار به این منطقه تهران مهاجرت کردند و برخی نیز به دلیل جذابیت این وسیله حمل و نقل ریلی محل زندگی خود را در اطراف راه آهن انتخاب کردند و در محله‌های اطراف راه‌آهن ساکن شدند.

راه آهن در قسمت شمالی محله نازی‌آباد قرار دارد و بعدها زمانی که سیلوی تهران راه‌اندازی شد، اهالی محله نازی‌آباد شاهد تردد قطار باری حامل گندم و آرد بودند. نوروزعلی حسنجانی، از قدیمی‌های محله، اطلاعات خوبی درباره محله نازی‌آباد دارد: «مسئولیت ساخت سیلوی تهران با متخصصان آلمانی بود و به همین دلیل همه امکانات و تجهیزات به کار رفته در بخش‌های مختلف آن ساخت آلمان است. سیلوی گندم تهران تا ۵۰ سال قبل به ریل خط آهن تهران‌ـ اهواز متصل بود. بار گندم از طریق قطارهای باری به ایستگاه راه‌آهن می‌رسید و به سیلوی تهران منتقل می‌شد.»

او می‌افزاید: «محله گلابدره نازی‌آباد به دلیل وجود کارخانه سیلوی تهران و اولین کارخانه بلورسازی در ایران دارای قدمت و سابقه بیشتری است. خط آهن از داخل قسمتی از محله گلابدره رد می‌شد و بعد به داخل کارخانه سیلو می‌رفت و بعد از تخلیه بار، گندمی که آسیاب شده بود را بار می‌زد و به سمت راه‌آهن می‌رفت.»

اگر چه محل واگن‌خانه کارخانه سیلو، به ساختمانی متروکه تبدیل شده است، اما به گفته علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، هنوز هم می‌شود آثار به جامانده از خط ریل را در محله نازی‌آباد مشاهده کرد: «خط ریلی که از راه آهن به سمت کارخانه سیلو کشیده شده بود، بعد از تعطیلی کارخانه سیلو، عملا بی‌استفاده شد. به مرور و با آسفالت خیابان‌ها، بخشی زیادی از خط ریل از بین رفت، اما آثاری از این خط آهن را در آذرآباد و گلابدره می‌توان دید.»

نوروزعلی حسنجانی نیز درباره اهمیت راه‌اندازی خط آهن با کارخانه سیلو می‌گوید: «ساختمان سیلوی نازی‌آباد آوازه‌ بسیاری داشت و ساخت آن ۳ سال طول کشید. خط آهن از خیابان هلال احمر به سمت کارخانه سیلو می‌رفت و گندم‌هایی که از شهرهای جنوبی به تهران می‌رسید، برای آسیاب شدن به این کارخانه ارسال می شد. زمانی که در تهران قحطی شد و نان گیر مردم نمی‌آمد، در کنار این کارخانه، نانوایی دایر شد و نان به مردم می‌فروختند.»

منبع: همشهری