(عکس)‌ چطور انگلیس با تقدیم موتور جت اش به شوروی باعث تولید جنگنده میگ-۱۵ شد؟

شوروی از موتور جت بریتانیایی ننا (Nena) ساخت رولزرویس کپی کرده و در یکی از بزرگ ترین اشتباهات و گاف های تکنولوژی نظامی مدرن بریتانیا، از آن برای تامین نیروی جنگنده پیشرفته MiG-15 استفاده کرد. ارتش ها همیشه از یکدیگر کپی کرده اند و در حالی که شوروی ها طرح های جالبی از خود ارائه کرد، اما به کپی برداری از تکنولوژی غرب مشهور بودند. در مثالی مشهور، Tupolev Tu-4 یک کپی مهندسی معکوس از بمب افکن B-29 Superfortress ساخت بوئینگ بود، در حالی که Sukhoi Su-24 چیزی شبیه به F-111 Aardvark و Mirage G8 فرانسوی بود.

موتورهای جت شوروی-آلمانی کافی نبودند

در حالی که همه می دانیم که شوروی ها و آمریکایی ها، دانشمندان آلمانی اسیر را پس از جنگ جهانی دوم با خود به کشورهایشان بردند، آنچه کمتر شناخته شده است این است که بریتانیایی ها نیز در فناوری جت در جهان پیشگام بودند. وقتی جنگ به پایان رسید، فقط آلمانی ها و بریتانیایی ها بودند که موتور جت را در نبرد به کار گرفته بودند (آمریکایی ها و ژاپنی ها نزدیک بودند، اما موفق به انجام این کار نشدند). از بین قدرت های بزرگ، شوروی عقب ماندگی قابل توجهی نسبت به بقیه داشت.

ارتش سرخ دانشمندان آلمانی، تأسیسات تحقیقاتی و نمونه های اولیه توربوجت مانند Jumo 004 و BMW 003 (طراحی شده برای جت های جنگنده Me-262 و He-162) را با خود به خاک شوروی برد. سپس روس ها برای ساخت یک جت از روی موتورهای آلمانی دست به کار شدند.

در سال ۱۹۴۶، یک سال پس از جنگ جهانی دوم، آنها Yak-15 را با موتور Jumo و MiG-9 را با موتور BMW را توسعه دادند (دومی سریعتر بود). اما برخلاف تصور بسیاری، توربوجت‌های آلمانی از عمر بسیار کوتاهی رنج می‌بردند و نمی‌توانستند نیروی رانش مورد نیاز برای جت‌های جنگنده نسل بعدی را تولید کنند.

یک اشتباه باورنکردنی از جانب بریتانیایی

مهندسان شوروی اعلام کردند که برای توسعه جنگنده های نسل جدید، به دستیابی به توربوجت های پیشرفته تر کمپرسور جریان گریز از مرکزی Nene بریتانیایی ساخت رولز رویس نیاز دارند (که می توانست ۵۰۰۰ پوند نیروی پیشرانه تولید کند). به ادعای نشنال اینترست، گفته می شود که ژوزف استالین به این درخواست پاسخ داده بود: “کدام احمقی اسرار خود را به ما می فروشد؟”

یک طراح نظامی اهل شوروی به نام ویکتور کیلموف در سال ۱۹۴۶ به بریتانیا سفر کرد و انگلیسی ها به طرز باورنکردنی موافقت کردند که موتورهای جت پیشرفته خود را به شوروی بفروشند، به شرطی که از آنها کپی نکنند یا از آنها برای اهداف نظامی استفاده نکنند. شوروی موافقت کرده و بلافاصله مهندسی معکوس ده ها موتور Nene فروخته شده به اتحاد جماهیر شوروی در سال های ۱۹۴۶ و ۱۹۴۷ را آغاز کرد.

موتور روسی Klimov RD-45 که کپی مستقیم از موتور بریتانیایی Rolls-Royce Nene بود و در جت جنگنده میگ-۱۵ به کار گرفته شد

با این حال، به نظر می رسد که انگلیسی ها در آن زمان نسبتاً ساده لوحانه عمل کردند. در حالی که وینستون چرچیل همیشه به شوروی بی اعتماد بود، تا سال ۱۹۴۶، او از قدرت کنار زده شده و حزب کارگر کشور را اداره می کرد. پیش از آن، انگلیسی‌ها سال‌ها کمک‌های نظامی به اتحاد جماهیر شوروی داده بودند تا شوروی را در نبرد با آلمان نازی فعال نگه دارند.

در طول جنگ، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا کاروان‌های بی‌شماری از کشتی ها را از طریق آب‌های خطرناک آلوده به زیردریایی های موسوم به یوبوت آلمانی به شوروی فرستاد تا کمک‌های مورد نیاز را به این کشور برساند. شاید تا اوایل سال ۱۹۴۶، انگلیسی ها متوجه نشده بودند که جنگ سرد در حال شروع است و متحد سابق شان علیه آنها دست به کار می شود. بریتانیایی‌ها از نظر نقدینگی نیز کمبود داشتند و در آن زمان تلاش می‌کردند تا جایگزینی برای ایالات متحده به منظور سیاست اجاره-وام در زمان جنگ پیدا کنند.

تولد جت جنگنده MiG-15

شوروی ها میگ-۱۵ (با اسم رمز Fagot در ناتو) را ساختند که مجهز به نسخه معندسی معکوس شده موتورهای انگلیسی بود. این هواپیما سریعتر از F-80 آمریکایی و Meteor F8 بریتانیایی هم دوره خود بوده و تا سرعت ۱‌,۰۸۵ کیلومتر بر ساعت ساعت پرواز می کرد.

MiG-15 بسیار مانورپذیر بوده و نرخ صعود بسیار بالایی داشت. اتحاد جماهیر شوروی حدود ۱۲,۰۰۰ فروند از آن را ساخت. بزودی از این جنگنده ها در جریان جنگ داخلی چین بعد از جنگ جهانی دوم، برای پشتیبانی از کمونیست های چین علیه ناسیونالیست های این کشور استفاده شد. مدت کوتاهی بعد، این جنگنده ها در جنگ کره در حال نبرد تن به تن هوایی با Saberهای آمریکایی بودند.

در اوایل جنگ کره، MiG-15 ها نه تنها از جنگنده های قدیمی Corsair و Mustang بلکه از جنگنده های F-80 آمریکایی نیز بهتر عمل کردند و به خاطر وجود آن ها، محافظت از بمب افکن های B-29 برای نیروهای تحت رهبری ایالات متحده دشوار شد. ایالات متحده به زودی F-86 Saber جدید خود را وارد نبرد کرد و این دو جت در درگیری‌های بی‌شماری بر فراز “کوچه میگ” در امتداد مرز چین با هم روبرو شدند.

میگ-۱۵ و Sabre بسیار همطراز بودند و در پایان جنگ، نیروی هوایی ایالات متحده از دست دادن ۸۴ فروند F-86 (به هر دلیلی) را اعلام کرد، در حالی که مجموع تلفات ثبت شده شوروی، چین و کره شمالی حدود ۶۵۰ فروند بود (به همه دلایل). مشخص نیست که چه تعداد سابر و میگ-۱۵ توسط یکدیگر سرنگون شده اند.

MiG-15 به MiG-17 و MiG-19 (که به زودی در ویتنام با ایالات متحده درگیر شد) تکامل یافت. باورنکردنی است که کره شمالی هنوز F-5 و F-6 (نسخه های چینی از MiG-17 و MiG-19 ) را در اختیار دارد. مهندسی معکوس توربوجت Nene بریتانیا، اتحاد جماهیر شوروی را قادر ساخت تا در مسابقه برای تولید اولین موتورهای جت عقب ماندگی شدید خود را جبران کرده و در طول جنگ سرد با ایالات متحده و اروپای غربی رقابت کند تا اینکه در سال ۱۹۹۱ فروپاشید.

منبع: روزیاتو