( عکس) سفر به تهران قدیم؛ نظامی‌ترین باغ تهران

اولین دانشگاه افسری با نام قدیمی مدرسه صاحب منصبی توسط پهلوی اول، سال۱۳۰۰ در یک باغ بزرگ بنا شد که بیش از یک قرن از فعالیت آن می‌گذرد. در این دانشگاه از محمد رضا پهلوی تا سرتیپ امیرحاتمی علوم و فنون نظامی را فراگرفتند.

در منطقه ۱۱ یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین باغ‌های قدیم تهران، به نام باغ شاه، در دوران حکومت قاجار بنا شد که در آن زمان خارج از تهران محسوب می‌شد. زمان حکومت مظفرالدین شاه و جنبش مشروطه محل اقامت او در باغ شاه بود.

این باغ زیبا بعدها توسط یکی از شاهزادگان معروف قجری به نام میرزا عبدالحسین خان فرمانفرما از احمدشاه خریداری شد اما بعد از برچیده شدن حکومت قاجارها، زمانی که رضا پهلوی تصمیم به خیابان‌کشی شهر گرفت، باغ شاه قطعه قطعه شد. اما یک تکه بزرگ از آن به دستور پهلوی اول تبدیل به مرکز آموزش نظامی پایتخت شد.

منطقه ۱۱ نظامی‌ترین محله تهران است به دلیل اینکه بزرگترین مرکز آموزشی آکادمی نظامی در این محله واقع شده است. در ابتدا با الگو برداری از مدرسه نظامی سن سیر فرانسه، سه مرکز آموزشی نظامی در تهران با هم ادغام شدند که توسط اساتید خارجی و داخلی، جدیدترین فنون نظامی کلاسیک در آن آموزش داده می‌شد.

مدرسه صاحب منصبی در سال۱۳۱۴ به دانشکده افسری تغییر نام داد که مدت دوره آموزش آن دو سال بود. طی سال‌ها به ساختمان‌های اولیه، دانشکده‌های مختلفی اضافه شد که با توسعه آموزش های جدید بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۵ با مجوز فرمانده کل قوا به دانشگاه امام علی (ع) تغییر نام داد.

نصرالله حدادی، تهران‌پژوه، در باره این محله می‌گوید: «در تهران بیشتر پادگان‌ها در سال‌های اخیر جمع‌آوری شدند و تغییر کاربری دادند ولی پادگان و دانشگاه افسری امام علی(ع) در خیابان امام خمینی تا کنون اهمیت تاریخی و استراتژیک خود را حفظ کرده‌ است. بعد از پیروزی انقلاب تا کنون مهم‌ترین نطق‌های رهبری در همین مکان و در جمع دانش‌آموختگان این دانشگاه بیان شده است. در دانشگاه افسری امام علی(ع) چهار ساختمان تاریخی وجود دارد و جزء میراث ملی کشور به ثبت رسیده اما به دلیل مسائل امنیتی کمتر به آنها پرداخته شده است.»

حدادی ادامه می‌دهد:« در منطقه ۱۱ محلی که اکنون پادگان حر واقع شده است به باغ‌شاه معروف بود . یکی از باغ‌های ناصرالدین شاه، که برای تفرج به آنجا می‌رفت، در زمان حکومت پهلوی اول به دلیل نزدیکی به کاخ مرمر و آموزش نظامی افسران حفظ شد. خانه تیمورتاش نیز که مربوط به سال های پادشاهی احمد شاه قاجار است داخل پادگان و دانشگاه افسری در دهه ۸۰ شمسی به موزه جنگ تبدیل شد که از این طریق ساختمان باارزش آن حفظ شود. همچنین آثاری که در این مجموعه نظامی گردآوری شده است از نقاط مثبت و مهم منطقه ۱۱ به شمار می‌رود.

منبع: همشهری