مقبرۀ مرموز 2800 ساله در سیبری که اسب‌ها و خدمتکارهای «قربانی» در آن دفن شده‌اند
در این مقبره سکایی که در سیبری کشف شده، به نظر می‌رسد که یک فرد عالیرتبه از نظر اجتماعی به همراه چندین اسب و خدمتار که پس از مرگ او قربانی شده‌اند دفن شده است.
فرادید| یک مطالعه‌ی جدید نشان داده که گور ۲۸۰۰ ساله‌ی کشف‌شده در سیبری حاوی بقایای یک فرد برگزیده و حداقل یک قربانی انسان و ۱۸ قربانی اسب، متعلق به فرهنگی است که ارتباط نزدیکی با سکاهای اسرارآمیز داشته است.
به گزارش فرادید، این گورتپه‌ی بزرگ در تووا (Tuva) در جنوب سیبری کشف شده و قدمت آن مربوط به گذار بین عصر برنز و آهن است و یکی از نخستین نمونه‌های شناخته‌شده در نوع خود و گواه شیوه‌های تدفین سکاها است.
در حفاری این گورتپه، وسایل اسب‌سواری و آثار باستانی زینت‌شده با حیوانات کشف شد. این آثار نشان می‌دهند فرهنگ فرد مدفون مشابه فرهنگ سکاهاست که بعدها در فاصله هزاران مایلی غرب این منطقه می‌زیستند. برخی از اسکلت‌های اسب هنوز تکه‌های فلز برنج بین دندان‌هایشان است. بقایای یک زن که احتمالاً او نیز قربانی بوده هم پیدا شده است.
اگرچه سکاها فرهنگ زنده و پرشوری داشتند که اسب‌پروری، هنرهایی با مضمون حیوانات و قربانی‌های آیینی جزو آن بود، اما هیچ گزارش مکتوبی از خود به جای نگذاشتند. در عوض، میراث آن‌ها در اصل توسط افرادی تعریف شده که با آن‌ها از نزدیک روبرو شده‌اند، مانند هرودوت، مورخ یونانی (حدود ۴۸۴ تا ۴۲۰ قبل از میلاد) که در باب آیین‌های دقیق تدفین قربانی آن‌ها برای سلطنت سکایی در قرن پنجم پیش از میلاد نوشته است.
به گفته‌ی هرودوت، سکاها ده‌ها اسب و خدمتکار را برای احترام به مرگ پادشاه سکاها قربانی می‌کردند. دل و روده‌ی اسب‌ها را پس از کشتن آن‌ها بیرون کشیده و بدنشان را پر می‌کردند، آنگاه انسان‌ها و اسب‌های قربانی را با کمک چوب بالا نگه می‌داشتند تا اینطور به نظر برسد که انگار دور گورتپه در حال حرکت هستند.
نوشته دیگه هرودوت درباره سکاها اینست که آن‌ها پس از بیرون رانده شدن توسط گروهی متخاصم از آسیای مرکزی به غرب مهاجرت کردند، اما نویسندگان هم‌عصر دیگر هرودوت، روایت‌های متفاوتی از خاستگاه این اسب‌سواران ارائه کردند. مطالعات ژنتیکی مدرن نشان داده که سکاهای هزاره نخست پیش از میلاد یک گروه فرهنگی متنوع شامل اجدادی از سیبری، آسیای شرقی و اوراسیا می‌شدند. اما داستان کامل این که چگونه و کجا این گروه‌ها گرد هم آمدند تا فرهنگ سکایی را شکل دهند هنوز موضوع بحث است.
جینو کاسپاری، نویسنده ارشد این مطالعه و باستان‌شناس می‌گوید: «سکاهای اسب‌سوار از زمان هرودوت تخیل مردم را برانگیخته‌اند. اما خاستگاه فرهنگ آن‌ها مدت‌هاست در گوشه‌های دوردست استپ‌های اوراسیا پنهان مانده است.»
هجده اسب که برخی از آن‌ها هنوز تکه‌های برنجی در دهان داشتند، در گوردخمه پیدا شدند
باستان‌شناسان برای کشف شواهدی از پیشینه‌ی سکاها، شروع به کاوش در شرقی‌ترین گورتپه‌ی سکایی‌طوری کردند که تا به حال یافت شده و در دره‌ای حاوی هزاران گورتپه‌ی دیگر است که به «دره پادشاهان سیبری» معروف است.
این تیم از طریق تاریخ‌گذاری رادیوکربن، قدمت این گورتپه را به اواخر قرن نهم پیش از میلاد نسبت داد، در نتیجه این گورتپه یکی از قدیمی‌ترین گورتپه‌های شناخته‌شده و مدرکی از شیوه‌های تدفین سکایی‌ها و شروع بالقوه سنتی است که قرن‌ها ادامه یافت.
مترجم: زهرا ذوالقدر
