(عکس) سفر به تهران قدیم؛ چرا نبرد «رستم و دیو سفید» را به امجدیه بردند؟

کتیبه سازی در دوره قاجار چنان رواج پیدا کرد که برخی پادشاهان قاجار هم برای تزئین ورودی کاخ ها و عمارت هایشان دستور ساخت کتیبه در دل سردرها را صادر می‌کردند.

کتیبه ای که روی یکی از سردرهای ورودی کاخ گلستان نصب شده بود و به شکل عجیبی به ورزشگاه امجدیه منتقل شد چنین حکایتی دارد. همایون عبدالرحیمی، تهران پژوه در این باره می گوید: «این کتیبه که تصویری از نبرد رستم و دیو سفید است احتمالا در دوره ناصری با کاشی های رنگی روی سردر عالی قاپوی کاخ گلستان نصب شده است. وقتی با دستور رضا شاه دروازه های قدیمی تهران و دروازه های کاخ گلستان تخریب شد، خیلی ها گمان می کردند این کتیبه از بین رفته اما چند سال بعد بقایای آن را در انبار اداره بیوتات پیدا کردند.»

کاشیکاری ها یا همان کتیبه معروف سردر عالی‌قاپو بی سر و صدا در سال ۱۳۱۷ به استادیوم امجدیه که در آن سالها نوپا بود منتقل شد تا در ورودی یکی از سالن ها نصب شود. عبدالرحیمی «نبرد رستم و دیو سفید» را یکی از خاص ترین کتیبه های پایتخت می داند و می گوید: «نبرد رستم و دیو سفید به چند دلیل موجه یکی از خاص ترین کتیبه های تهران است. این کتیبه کامل است و همه اجزای آن به رغم گذشت سال‌های طولانی سالم مانده. دلیل دوم این است که یکی از داستان های شاهنامه را بازگو می کند و در یکی از مهمترین و تاریخی‌ترین بناهای تهران یعنی کاخ گلستان نصب شده و در معرض بازدید شخصیت های مهم و جهانگردان خارجی قرار داشته است. خوشبختانه این کتیبه در معرض برف و باران نبوده و آسیبی به آن وارد نشده است.»

کتیبه نبرد رستم و دیو سفید نمونه های مشابهی در تهران داشته اما با گذشت زمان یکی پس از دیگری تخریب شده اند و تنها کتیبه ای که به ورزشگاه شهید شیرودی فعلی منتقل شده در امان مانده است. عبدالرحیمی درباره شناسنامه این کتیبه تاریخی می گوید: «پائین کتیبه و روی کاشی های سفید رنگ نام محمد قلی شیرازی به عنوان سازنده اثر حک شده و تاریخ آن به سال ۱۲۳۵ شمسی یعنی دوره حکومت ناصرالدین شاه است. در کاخ گلستان کاشی امضادار نداریم چون هنرمند خودش را در سطحی نمی دانست که نامش را روی کاشیکاری کاخ شاه حک کند اما کاشیکاری یا کتیبه نبرد رستم و دیو سفید امضا دارد و از این نظر هم خاص به نظر می رسد.»

منبع: همشهری