(عکس) سفر به تهران قدیم؛ تصویری بسیار قدیمی از امامزاده صالح(ع)؛ کهنسال‌ترین چنار شمیران به روایت سیاحان خارجی
چنار امامزاده صالح(ع) در تجریش یکی از نمادهای هویتی شمیران بود که با گذشت ۴ دهه از قطع شدن تنه آن، هنوز هم یاد آن میان اهالی قدیمی زنده و سبز است.
چنار کهنسال امامزاده صالح(ع) چنان تنومند بود که حتی سیاحان خارجی هم مجذوب آن شده بودند. «دیولافوا» سیاح خارجی در سفرنامه‌اش به ایران در سال ۱۸۸۱ میلادی می‌نویسد: «در بقعه امامزاده در تجریش، چنار عجیب و غریبی است که نظیر آن کمتر در دنیا پیدا می‌شود. قطر فوق‌العاده آن را دقیقاً نمی‌توان با رقم معین کرد. محیط آن تقریباً به ۱۵متر می‌رسد. هریک از شاخه‌های آن مانند تنه درخت کهنسالی در بالای بنای بقعه و اطراف آن سر به آسمان کشیده‌است.»
چنارامامزاده صالح(ع) یکی از نمادهای هویتی تجریش بود که با گذشت ۴دهه ازقطع‌شدن تنه آن، هنوز هم یاد آن میان اهالی قدیمی زنده و سبز است. هنوز هم وقتی نام چنار امامزاده می‌آید، قدیمی‌های تجریش یاد پیرمردی می‌افتند که در تنه این درخت تنومند بساط چای علم می‌کرد، یا مردی که بعدها در تنه پوسیده این درخت کفاشی می‌کرد و از همه غم‌انگیزتر، روزی که این چنار ۹۰۰ساله از بیخ و بن بریده شد و جایش برای همیشه خالی ماند. محل این چنار در محوطه امامزاده و درست در قسمت ورودی بازار سرپوشیده بود.
استراحت زائران در سایه درخت
کسب و کار در تنه چنار
عباس صالحی، معتمد محله شمیران که عکس‌های بسیاری از تجریش در موزه عکس خود جمع‌آوری کرده است، می‌گوید: «در عکس‌های قدیمی امامزاده، می‌توان تنه تنومند این چنار را دید. در تنه خالی این چنار، قهوه‌خانه‌ای دایر بود که رزق و روزی صاحب آن، از چای خوردن زائران پای چنار امامزاده به‌دست می‌آمد. بعدها این محل به کفاشی یا به اصطلاح قدیم پینه‌دوزی تبدیل شد. فردی به نام مش‌عبدالله در این حفره تو خالی، گیوه‌های زائران را تعمیر می‌کرد. چنار تنه تنومند و شاخه‌های گسترده‌ای داشت. زائرانی که برای زیارت به شمیران آمده بودند، اطراف تنه درخت می‌نشستند و کنار آب قناتی که از بالادست به تجریش و امامزاده می‌رسید، استراحت می‌کردند. بچه‌ها دور این درخت بازی می‌کردند و بزرگ‌ترها به زیارت می‌رفتند؛ خاطرات شیرینی که هنوز هم پا به سن گذاشته‌های تجریشی آنها را به یاد دارند.»
وقتی چنار را سر بریدند!
ارتفاع چنار به ۵۰ متر می رسید و یکی از یادگارهای قدیمی امامزاده بود، اما وقتی در دهه ۳۰ آتش به تنه این درخت افتاد، دیگر سرپا نشد. برای حفظ درخت، شاخه های سوخته آن را هرس کردند تا شاید دوباره جان بگیرد. برخی می‌گفتند امکان افتادن درخت وجود دارد و برخی هم معتقد بودند باید این درخت به عنوان بخشی از هویت تاریخی محله حفظ شود. سرانجام پیشنهادها، بریدن تنه این درخت قطعی شد. داستان چنار امامزاده، در دهه ۶۰ و با قطع شدن کامل آن پایان یافت اما خاطره شیرین آن هنوز میان اهالی قدیمی و زائران باقی مانده است.
منبع: همشهری
