عکس؛ دورهمی ۴۰ جمجمه ۵هزار ساله در امیرآباد

مومیایی ۹۰۰ساله ایرانی، سال‌هاست در محلی که روزگاری اصطبل شاهی ناصرالدین شاه بوده نگهداری می‌شود.

اواخر دهه ۷۰بود که این مومیایی بعد از گرفتن از سارقان عتیقه به دست میراث فرهنگی افتاد و طولی نکشید که جسدزن با قدمت بیش از ۹۰۰سال، به موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران سپرده شد.

بیست و اندی سال است که این بانو در محفظه‌ای شیشه‌ای نگهداری می‌شود. علیرضا زمانی، تهران‌پژوه درباره این باره می‌گوید: «بیش از۱۷۰ سال قبل «اصطبل شاهی» در زمین‌های منسوب به «امیرکبیر» صدراعظم «ناصرالدین شاه» ساخته شد. زمینی که در سال ۱۳۸۰به «موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران» تبدیل شد تا بیانگر پیشینه تاریخی تهران و همچنین کشور باشد.

یکی از بخش‌های مهم این موزه، بخش دیرین انسان‌شناسی است که اکنون جسد۹۰۰ ساله زن کشف شده در این بخش نگهداری می‌شود. این جسد به پیرزن ۶۵ ساله تعلق دارد که از اطراف شهر یزد پیدا و به دلیل شرایط خاص محیطی از نابودی حفظ شده است.

نمونه‌هایی از اجساد در ایران یافت شده‌ که به صورت طبیعی مومیایی شده‌اند که عامل آن را می‌توان شرایط خاص محیطی دانست و از جمله این شرایط می‌توان درصد بالای نمک موجود در خاک، رطوبت کم محیط و نبود میکروارگانیسم‌ها را نام برد. علاوه بر این مومیایی، ۴۰ جمجمه ۵ هزار ساله در محفظه‌های شیشه‌ای این بخش نگهداری می‌شود که در کنار هر یک، اطلاعاتی برای آگاهی بیشتر، وجود دارد.

جالب‌ترین آن به دختر ۱۳ساله‌ای تعلق دارد که به عنوان «جمجمه نامدار» موزه شناخته می‌شود. این جمجمه‌ای سوراخ‌شده متعلق به دختری ۱۳ساله از دوره شهر سوخته یعنی حدود ۵هزار سال پیش باقی مانده و هزار حرف ناگفته از تاریخ پزشکی این سرزمین در سر خود دارد!

اینگونه به‌نظر می‌رسد که بیمار، به‌خاطر جمع‌شدن مایع درون جمجمه، بستری شده و پزشکان ایرانی برای درمان این بیماری که به آن «هیدرو سفالی» می‌گویند، بریده‌ای مثلثی‌شکل در جمجمه بیمار ایجاد ‌و با مهارتی شگرف، مایع درون جمجمه را خارج می‌کنند. تنها همین دستاورد به‌جای‌مانده از آن روزگار و نمایش‌اش در این موزه، نشان می‌دهد که نخستین جراحی جمجمه در تاریخ پزشکی جهان را پزشکان ایرانی انجام داده‌اند.»

منبع: همشهری