«کیفهای 4 هزارسالۀ آراسته به دندان سگ» در مسیر خطوط انتقال برق کشف شدند

به تازگی سه کیسۀ کیفمانند تزیینشده با «دندان سگ» در قبر زنانی از دوران نوسنگی در نزدیکی روستای کراوشویتس واقع در ایالت زاکسن-آنهالت آلمان کشف شدهاند. این زنان به فرهنگ «ریسماندار» (Corded Ware) تعلق داشتهاند که در حدود ۲۸۰۰ تا ۲۲۰۰ پیش از میلاد در این منطقه میزیستند. این کشف در جریان کاوشهایی اتفاق افتاده که در مسیر خطوط در حال احداث انتقال برق انجام میشوند.
فرادید| به نظر میرسد این زنان از طبقه اجتماعی برتر بودهاند و این کیسهها یا کیفهای خاص که با دندان سوراخشدۀ سگها آراسته شده بودند نیز بخشی از پوشش یا لوازم معمول آنها به شمار میرفته است.
به گزارش فرادید؛ هرچند مواد آلی این کیفها مانند چرم یا پارچه با گذر زمان از بین رفته، اما دندانهای حیوانات که به آنها دوخته شده بودند تا امروز باقی ماندهاند. این دندانها شامل دندانهای نیش بالا و پایین و دندانهای پیشین سگها بودهاند که بهصورت مرتب و شبیه سفالهای شیروانی بر جلوی کیفها دوخته میشدند. معمولاً عرض کیسهها حدود ۳۰ سانتیمتر و ارتفاع آن حداقل ۲۰ سانتیمتر بوده است.
برای تزیین کامل یک کیسه گاهی تا ۳۵۰ دندان لازم بوده است. سگهایی که این دندانها از آنها به دست میآمد، نژادی متوسط و مشابه سگهای شکاری امروزی بودهاند و احتمالاً بهطور خاص برای ساخت این کیسهها پرورش داده شده و در سنین پایین کشته میشدند. تنها در موارد نادر، دندان روباه یا نسخههای استخوانی تقلیدی برای ترمیم کیسهها بهکار میرفته است. این کیسهها که شکلی شبیه کیفهای دستی داشتند، با بندی پهن حمل میشدند و گاهی دندانهای گرگ نیز بر روی بندشان دوخته میشد.
در دایرۀ قرمزرنگ میتوان شمار زیادی از دندانهای سگ را دید که بعد از پوسیدن چرم یا پارچۀ کیف به جا ماندهاند
موقعیت این کیفها در داخل قبرها نشان میدهد که در زمان زندگی، افراد آنها را جلوی بدن خود حمل میکردهاند. وجود بقایای نوزادان در برخی از آنها، احتمالاً نشاندهنده کاربرد این کیفها به عنوان نوعی «آغوشی» یا حامل نوزاد است. در این حالت، دستها، پاها و سر نوزاد بیرون میمانده و با پارچهای لطیف که پهنایی حدود ۲۰ سانتیمتر داشته، محافظت میشده است. این پارچه با پولکهایی تزیین شده و با دندانهای آسیای سگها لبهدوزی میشده است.
از آنجا که در قبر زنان جوانی که در دوران بارداری درگذشتهاند نیز چنین کیسههایی پیدا شده، میتوان نتیجه گرفت که این کیفها وسایلی شخصی و غیرقابل انتقال به دیگران بودهاند. تهیه این کیفها بسیار پرزحمت و پرهزینه بوده و بهنظر میرسد که تنها در اختیار طبقهای خاص و ممتاز از جامعه همچون ساکنان کراوشویتس قرار داشتهاند. این نوع «آغوشی» در حدود ۲۰ درصد از قبرهای زنان یافت شده است.
اداره ایالتی حفاظت از آثار باستانی و باستانشناسی زاکسن-آنهالت در حال کاوش در امتداد مسیر ۱۶۹ کیلومتری خط انتقال برق «SuedOstLink» است؛ مسیری که از مناطقی با قدمت سکونت هزاران ساله عبور میکند. این پروژه تاکنون دهها قبر پیشاتاریخی را آشکار کرده است.
یافتههای منطقه کراوشویتس اهمیت ویژهای دارند. علاوه بر کیفهای دندان سگ، پنج تپه-قبر با قدمت ۶۰۰۰ ساله متعلق به فرهنگ نوسنگی میانی «بالبرگ» نیز کشف شدهاند. اجساد در گودالهایی دفن شده بودند که ابتدا با سازههای چوبی پوشانده و سپس با خاک پوشیده شدهاند تا تپههایی شاخص در منظره ایجاد کنند. هرچند امروزه این تپهها دیگر قابل رؤیت نیستند، اما حفاریها بقایای سازههای چوبی و گورها را آشکار کردهاند. در مسیر جدید احداث خط برق، مجموعاً ۱۵ تپهقبر متعلق به فرهنگ بالبرگ کشف شده است.
این تپهها حتی هزار سال بعد، در زمان استقرار فرهنگ ریسماندار، همچنان در چشمانداز منطقه برجسته بودهاند. مردمان فرهنگ جدید، بر روی همان تپهها سکونت کرده و مردگان خود را در میان گورهای باستانی به خاک سپردهاند. قبرهای مربوط به فرهنگ ریسماندار بیشتر بهصورت انفرادی هستند، اما در برخی موارد نیز دو نفرهاند. مردان رو به جنوب، بر پهلوی راست و زنان بر پهلوی چپ دفن میشدهاند.