تصاویر؛ سفر در زمان؛ آنها اولین آتش نشان‌های تهران بودند! عکس‌های تاریخی از تهران ۹۰ سال پیش
این گزارش ادای احترامی به مأموران اطفائیه بلدیه تهران و سایر شهرها در طول یکصد سال گذشته است که وقتی هنوز امکانات زیادی در دسترس نبود، از جان خود برای حراست از جان و مال مردم مایه می‌گذاشتند.
یکی از آن روزهای گرم مرداد ۱۳۱۴ که آفتاب روی طهران خیمه زده بود و آدم‌ها در نبود کولر و سیستم‌های تهویه امروزی برای خنک شدن چاره‌ای جز پناه بردن به آب خنک و سایه باصفای دارودرخت نداشتند، مخبر شهری روزنامه اطلاعات راه اداره «اطفائیه بلدیه» را در پیش گرفت تا درباره طرز کار و عملیات مهار آتش کسب اطلاع کند.
۷ تا ۱۸ خروار آب
محل اداره اطفائیه بالای چهارراه حسن‌آباد بوده که هنوز هم هست، البته حالا به میدان حسن‌آباد مشهور است. از نظر مخبر اطلاعات، نظم و سرعت عمل تشکیلات اطفائیه حد اعلای ممکن است. دست بر قضا این گزارش در روزی تهیه شده که «مأمورین و عمله جات اطفائیه تمرین و تعلیمات عملی در زمینه اطفاء حریق داشتند» واو موفق می‌شود سرعت عمل و کار این سرویس را از نزدیک تماشا کند.
در ادامه این گزارش می‌خوانیم: «سرویس اطفائیه طهران دارای سیزده دستگاه ماشین اطفاء و اتوموبیل‌های آبپاش می‌باشد. این اتوموبیل‌ها به طوری که دیدم بعضی بزرگ‌تر و بعضی کوچک‌تر بود. گنجایش مخزن آب آنها از ۲ الی ۵ تن می‌باشد و به عبارت ساده‌تر بعضی‌ها ۷ خروار و برخی دیگر تقریبا ۱۸ خروار آب در مخزن‌های خود جای می‌دهند و به علاوه دارای دو ماشین کوچک موتور پمپ می‌باشد که در کوچه‌های تنگ و محل‌هایی که ماشین‌های بزرگ نمی‌توانند وارد شوند ورود کرده و به عملیات خاموش کردن آتش مشغول می شوند. این ماشین‌ها از جدیدترین سیستم‌های موجوده در ممالک اروپا و امریکا می‌باشد.
کار ۲۴ ساعته
تمام ماشین‌های مذکور در جایگاه خود نمره‌بندی‌شده و همیشه و در هر موقع آماده کار و حرکت هستند و به محض اینکه زنگ خطر حریق زده شود، فوراً حرکت خواهند کرد. سرویس اطفائیه دارای هفتاد نفر مأمورین اطفاء و بیست نفر اعضای دفتری و فنی و شوفر و میکانیسین می‌باشد و بنابراین به استثناء رئیس اطفائیه نود نفر عضو دارد.تمام مأمورین اطفاء حریق و شوفرها و میکانیسین‌ها در ۲۴ ساعت شبانه‌روز در اداره اطفائیه حاضر خدمت هستند و فقط روزی ۵ نفر از آنها حق مرخصی ۲۴ ساعت را دارد که می‌توانند از آن مرخصی برای رفتن به منازل خود استفاده کنند.
شیوه خاص خواب اطفائیه حریقی
«هر یک از مأمورین مزبور در اداره اطفائیه دارای یک تختخواب می‌باشد. تمام وسایل زندگی و راحتی او در آنجا آماده و در دو سالن بزرگ در اداره اطفائیه منزل دارند. در موقع خواب مأمورین اطفائیه به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول آنهایی هستند که بر حسب تقسیم‌بندی رئیس اطفائیه در اولین وهله که صدای زنگ خطر به گوششان می‌رسد، حاضر برای کار و حرکت به محل وقوع حریق هستند و دسته دوم دسته احتیاط می‌باشند. مأمورین روی تختخواب‌ها با لباس‌های مخصوص اطفاء حریق دراز کشیده و طوری روی تخت خواب دراز می‌کشند که نصف بدن آنها پایین افتاده کف پایشان به زمین سائیده و همین که صدای زنگ خطر آنها را از خواب بیدار می‌کند، از جای جسته برای اطفاء حریق می‌روند، آنها که خارج می‌شوند، دسته دوم وضعیت دسته اول را به خود گرفته و خود را برای وقایع غیرمترقبه حاضر می‌سازند.در هر یک از این اطاق‌ها ۳۵ تختخواب زده شده و بنابراین هر دسته در هر مرتبه که برای اطفاء حریق حرکت می‌کنند، ۳۵ نفر می‌باشند.»
آمادگی نیروها در تمرین
تابلویی با عبارت «مأمور اطفائیه ناجی جان و مال مردم است» و تابلوی دیگری که در آن درج شده «در موقع حریق نجات جان و مال مردم بسته به همت شماست» توجه مخبر اطلاعات را جلب می‌کند. از اینجا به بعد گزارش شکل گزارشی میدانی را به خود می‌گیرد. صدای زنگ خطر طنین‌انداز می‌شود و مخبر اطلاعات خیال می‌کند در جایی حریقی اتفاق افتاده. اما این یک تمرین برای بالارفتن آمادگی نیروها بوده. همه‌چیز به سرعت اتفاق می‌افتد و عین یک حریق واقعی نیروهای اطفائیه مهارت و آمادگی خود را به معرض نمایش می‌گذارند.
مأمور انفرمیه
در شماره فردای اطلاعات، ادامه گزارش منتشر شده که در قسمتی از آن به تمرین نجات افراد از میان آتش اختصاص دارد: «ممکن است در حین فرو افتادن در میان چادر بزرگی که مأمورین در پای محل وقوع حریق باز می‌کنند، کسی زخمی شود یا یک نفر در موقع عبور از خرمن آتش مجروح شود. به همین جهت همیشه یک نفر مأمور انفرمیه (یعنی پرستار) برای معالجه مجروحین همراه مأمورین اطفائیه می‌باشد. مأمور انفرمیه با کلاه سفید و پارچه سفیدی که به بازوی خود بسته است با کیف دستی خود و وسایل پانسمان و بستن زخم و جراحت مجروحین در میان مأمورین اطفائیه مشار بالبنان (کاملا مشخص) است.»
منبع: اطلاعات آنلاین
