شیرجۀ اتفاقی یک غواص بر روی «گنج سکه‌های 1700 ساله»
شیرجۀ معمولی یک غواص در آب‌های ساردینیای ایتالیا، منجر به پیدا شدن بیش از ۳۰ هزار سکه باستانی شد؛ کشفی که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌های یافت‌شده در دریای مدیترانه شناخته می‌شود و موجی از شگفتی و پرسش‌های تازه را برانگیخته است.
فرادید| یک غواص که در نزدیکی شهر آرزاکِنا در ساردینیای ایتالیا مشغول یک تمرین معمولی شیرجه بود، ناگهان در زیر آب چشمش به جسمی فلزی و درخشان افتاد که بخشی از آن در میان جلبک‌های کف دریا پنهان شده بود. همین نشانه کوچک به کشفی عظیم انجامید: هزاران سکه باستانی که در بستر شنی پراکنده شده بودند.
به گزارش فرادید؛ این سکه‌ها عمدتاً از برنز و مس ساخته شده و مربوط به دوران امپراتوری روم در قرن چهارم میلادی‌اند. شمار دقیق سکه‌ها هنوز روشن نیست، اما برآوردها بین ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار قطعه را نشان می‌دهد.
مقامات وزارت فرهنگ ایتالیا این یافته را «یکی از مهم‌ترین کشفیات سکه‌شناسی سال‌های اخیر» دانسته‌اند. به گفته لوئیجی لا روکا، مدیر کل باستان‌شناسی منطقه، این سکه‌ها که بین سال‌های ۳۲۴ تا ۳۴۰ میلادی ضرب شده‌اند، در وضعیتی استثنایی حفظ شده‌اند و نقش‌ونگارهای ظریفشان توجه باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان را جلب کرده است.
پیوند احتمالی با کشتی غرق‌شده
تمرکز این همه سکه در یک محل همراه با کشف ظروف سفالی دسته‌دار، پژوهشگران را به این گمان رسانده که احتمالاً این گنجینه بخشی از بار یک کشتی باستانی بوده که در دریا غرق شده است. منطقه آرزاکنا پیش‌تر نیز به خاطر شرایط مناسب زیر آب، آثار و کشتی‌های تاریخی حفظ‌شده زیادی را در خود نگه داشته است.
لا روکا در بیانیه‌ای گفت: «این کشف نشان‌دهنده غنا و اهمیت میراث باستانی نهفته در بستر دریای ماست که از دیرباز گذرگاه انسان‌ها و کالاها بوده است.» هرچند هنوز مدرک قطعی از وجود یک کشتی غرق‌شده به دست نیامده، اما نزدیکی سکه‌ها با سایر اشیاء کشف‌شده احتمال چنین رخدادی را تقویت می‌کند.
سکه‌های کشف‌شده از نوع فولیس (Follis) هستند؛ واحد پولی‌ای که نخست در روم معرفی شد و بعدها در امپراتوری بیزانس نیز رواج یافت. این سکه‌ها ابزار اصلی اقتصاد روم برای تأمین هزینه‌های نظامی، پروژه‌های عمرانی و امور حکومتی بودند.
اکنون مورخان و سکه‌شناسان این گنجینه را سال‌ها مورد مطالعه قرار خواهند داد. شرایط عالی حفظ سکه‌ها امکان شناخت دقیق‌تری از نظام پولی، تجارت و بازرگانی روم باستان را فراهم می‌کند. افزون بر این، انبوه چنین سکه‌هایی پرسش‌های تازه‌ای درباره شبکه‌های حمل‌ونقل و تجارت دریایی در آن دوران ایجاد کرده و شاید در آینده پرده از جزئیات بیشتری از فعالیت‌های دریایی رومیان و بیزانسی‌ها بردارد.
