عکس؛ قدیمی‌ترین بنای تاریخی شناخته‌شده مایاها می‌تواند نقشه‌ای از جهان باشد

یافته‌های جدید درباره قدیمی‌ترین  بنای تاریخی مایاها ، «آگوادا فینیکس»، رازهایی از جهان‌بینی و سازمان اجتماعی این تمدن را فاش می‌کند. این سازه عظیم بدون سلسله‌مراتب بنا شده است.

 سایت باستانی آگوادا فینیکس در مکزیک، اکنون ابعادی فراتر از تصورات قبلی از خود نشان می‌دهد. تحقیقات جدید آشکار کرده‌اند که این مجموعه عظیم به شکل یک صلیب طراحی شده که مستقیماً نمادی از کیهان و جهان‌بینی مایاهاست.

این یافته‌ها درک ما را از پیچیدگی جوامع ابتدایی مایاها و توانایی آن‌ها در خلق سازه‌های یادبود بزرگ بدون سلسله‌مراتب سنتی عمیقاً تغییر می‌دهد. این سازه به وضوح نشان می‌دهد که سازمان‌دهی اجتماعی و مهندسی این تمدن تا چه اندازه پیشرفته بوده است.

آگوادا فینیکس: بنای تاریخی فراتر از انتظار

سایت آگوادا فینیکس (Aguada Fénix) برای اولین بار با استفاده از بررسی‌های لیدار (LIDAR) در ایالت تاباسکو مکزیک، نزدیک خلیج مکزیک کشف شد.

این بزرگ‌ترین سایت مایا بود که تا آن زمان یافته شده بود. تیم باستان‌شناسی به رهبری تاکشی اینوماتا (Takeshi Inomata) از دانشگاه آریزونا، با انجام کاوش‌های بیشتر، دریافت که این بنای عظیم بسیار گسترده‌تر و پیچیده‌تر است.

این بنا بین ۱۰۵۰ تا ۷۰۰ پیش از میلاد ساخته شده و ابعادی شامل محورهایی به طول ۹ و ۷٫۵ کیلومتر دارد. نکته قابل توجه این است که این مجموعه باستانی فاقد شواهد نابرابری اجتماعی مانند اقامتگاه‌های نخبگان یا مجسمه‌های حاکمان است که نشان می‌دهد فرهنگ‌های برابرطلب نیز قادر به ساخت سازه‌های یادبود بزرگ بدون استفاده از زور بوده‌اند.

طراحی این مجموعه تاریخی به صورت یک صلیب تودرتو است که محورهای طویلی به سمت مرکز آن، روی یک فلات مصنوعی، منتهی می‌شوند. این مرکز دارای دو گودال صلیبی شکل تودرتو است و راهروها و معابر آن احتمالاً برای مراسم آیینی استفاده می‌شدند. همچنین یک سیستم کانال‌کشی ناتمام در اطراف محور غربی کشف شد.

نمادگرایی کیهانی و رنگ‌ها در بنای مایا

در مرکز تشریفاتی آگوادا فینیکس، باستان‌شناسان ذخایر رنگدانه را در محفظه‌های خاصی یافتند که به ترتیب جهت‌ها قرار گرفته بودند: آزوریت آبی در شمال، مالاکیت سبز در شرق، و اخرای زرد حاوی گوتایت در جنوب.

این قدیمی‌ترین نمونه شناخته شده از نمادگرایی رنگی جهتی در آمریکای میانه است که جهت‌های اصلی جهان را با عناصر رمزگذاری شده در رنگ‌ها مرتبط می‌کند.

همچنین، در این گودال‌ها، اشیای اهدایی شامل صدف‌های دریایی، یشم و سنگ سبز حکاکی‌شده (مانند تمساح‌ها، پرندگان و زنی در حال زایمان) که به شکل صلیب چیده شده بودند، پیدا شد. صدف‌ها نشانگر آب بودند که با چیدمان کیهانی سازگار است.

ساخت این سازه یادبود نیازمند سازماندهی گسترده بود؛ برآورد می‌شود که تنها فلات اصلی به ۱۰٫۸ میلیون نفر-روز و کانال‌ها و سد ۲۵۵ هزار نفر-روز کار نیاز داشته است. محققان بر این باورند که تصور جهان و زمان به عنوان یک کیهان‌نگار انگیزه بسیاری از مردم برای مشارکت در این پروژه بزرگ بدون اجبار بوده است.

منبع: عصر ایران