فهرست مهمترین علل آلزایمر

متخصص مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله از آلودگی هوا، به عنوان عامل مؤثر در ابتلاء به آلزایمر نام برد. دکتر سید جواد حسینی نژاد در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما به پرسش‌های این برنامه درباره بیماری آلزایمر پاسخ گفت.

وی در پاسخ به این سؤال، که حافظه چیست؟ گفت: حافظه ترکیب سه فعالیت در مغز است: مهمترین قسمت، ثبت و دریافت اطلاعات از محیط است که در بخش گیجگاهی ذخیره می‌شود، تا فرد در زمان لازم بتواند آن‌ها را بازیابی کند. این سه فرآیند، حافظه نام دارد و هرگونه اختلالی در این سه مرحله، با اختلال حافظه همراه است.

متخصص مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله افزود: گاهی استرس زیاد باعث تمرکز نداشتن و ثبت نشدن وقایع در مغز می‌شود، که با فراموشی حاصل از آلزایمر، تفاوت دارد. دکتر حسینی نژاد گفت: مهمترین علامت بیماری آلزایمر، اختلال حافظه است. در بیماری آلزایمر، اغلب اطرافیان بیمار شکایت دارند و خود بیمار هیچگونه شکایتی ندارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله با بیان اینکه حافظه فوری، حافظه اخیر و حافظه دور سه قسمت اصلی حافظه است یادآوری کرد: مهمترین قسمت از حافظه که در بیماران آلزایمری آسیب می‌بیند، حافظه اخیر است، این افراد، حوادث چند ساعت پیش را فراموش می‌کنند، اما حوادث سال‌های دور را به خاطر سپرده اند.

از جمله افتراق انواع فراموشی‌ها این است که، کسانی که مبتلا به آلزایمر نیستند، در همه انواع حافظه دچار مشکل می‌شوند. همچنین در بیماری کم کاری تیروئید، کمبود ویتامین B ۱۲، افسردگی و استرس‌های روحی و روانی، میزانی از اختلال حافظه وجود دارد که پس از درمان، قابل برگشت است و نباید با اختلال حافظه بیماری آلزایمر، اشتباه شود.

دکتر حسینی نژاد گفت: در آمریکا حدود ۲۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال، به درجاتی مبتلا به بیماری آلزایمر هستند، این آمار در افراد بالای ۸۵ سال به ۴۰ درصد افزایش می‌یابد.

این متخصص مغز و اعصاب در پاسخ به این سؤال، که آیا آلزایمر، تنها از دست دادن حافظه اخیر است یا موارد دیگری را نیز شامل می‌شود؟، گفت: در بیماری آلزایمر، قسمت‌های مختلف از مغز توسط «انباشت پروتئینی» که در سلول‌های مغز صورت می‌گیرد، باعث تخریب سلول‌های مغز می‌شود. به طور طبیعی علائم آلزایمر تنها به اختلالات حافظه محدود نمی‌شود و به تناسب اینکه چه قسمتی از مغز درگیر شود، علائم متفاوت خواهد بود.

دکتر حسینی نژاد افزود: اگر قسمت جلوی پیشانی مغز درگیر شود، فرد علائمی از اختلال شخصیت و افسردگی پیدا می‌کند. یکی از مشکلاتی که اطرافیان فرد آلزایمری را آزار می‌دهد، توهم‌های ناشی از بدبینی است، بی قراری و خروج از منزل نیز از دیگر علائم بیماری آلزایمر است. نگهداری از این افراد، به دلیل اختلال حافظه اخیر، پرخاشگری، بی قراری، توهم، هذیان و اختلال شخصیت، بسیار مشکل است.

این استاد دانشگاه، یادآور شد: توهم و هذیان فرد مبتلا به آلزایمر، در اختیار خودش نیست، از این رو توصیه می‌شود؛ در برخورد با این افراد، هیچگونه تأیید و انکاری، انجام نگیرد، بهترین کار این است، که سعی کنید موضوع را عوض کنید و با موضوع‌های خوشایند بیمار با او صحبت کنید.

دکتر حسینی نژاد ادامه داد: علائم آلزایمر در تاریکی هوا شدیدتر می‌شود، به همین جهت، برای جلوگیری از این مسئله توصیه می‌شود نور داخل منزل را به نحو مناسبی تنظیم کنید.

کارشناس برنامه به فرزندان خانواده‌ها توصیه کرد، پدر و مادر‌ها را از خانه‌های قدیمی شان خارج نکنید، زیرا این افراد با محیط آشنای قبلی، خاطره و انس دارند، که در حفظ آرامش آنها، بسیار تأثیرگذار است.

دکتر حسینی نژاد همچنین در پاسخ به این سؤال، که آیا می‌توان به طور صددرصد از بروز ابتلا به آلزایمر جلوگیری کرد؟ گفت: می‌توانیم علائم را به تأخیر بیاندازیم و از شدت آن بکاهیم، اما نمی‌توان به طور صد در صد از بروز آن پیشگیری کرد.

این متخصص مغز و اعصاب گفت: بیماری آلزایمر به طور معمول به یک زمینه مستعد ژنتیکی و همچنین عوامل محیطی، برای بروز خود نیازمند است. تحقیقات انجام گرفته مؤید این نکته است؛ افرادی که سابقه مطالعه بیشتری دارند، دیرتر به آلزایمر مبتلا می‌شوند و یا در صورت ابتلاء، خفیف‌تر مبتلا می‌شوند، زیرا در این افراد سلول‌های مغزی، مرتب در حال فعالیت هستند و بازسازی و قوی‌تر می‌شوند. همچنین وی از ورزش به عنوان عاملی که در جلوگیری از انواع بیماری‌ها مؤثر است، نام برد.

دکتر حسینی نژاد در پاسخ به این سؤال، که آیا غذا‌ها می‌توانند در ابتلاء افراد به آلزایمر نقش داشته باشد؟ گفت: غذا‌های چرب و پر پروتئین، غذا‌های فرآوری شده و صنعتی، فرد را مستعد ابتلا به این بیماری می‌کند و یا حتی ممکن است، ابتلا به این بیماری را سرعت بخشد.

این متخصص مغز و اعصاب افزود: مصرف غذا‌های حاوی فسفر، سلنیوم و منیزیوم، به بازسازی سلول‌های مغزی کمک می‌کنند، همچنین وی به افرادی که خام گیاهخوار هستند، از نظر کمبود ویتامین B ۱۲ (که با اختلال حافظه همراه است)، هشدار داد.

دکتر حسینی نژاد همچنین از آلودگی هوا، به عنوان عامل مؤثر در ابتلاء به آلزایمر نام برد. این متخصص نورولوژی گفت: درمان‌های دارویی تنها سیر پیشرفت آلزایمر را کُند می‌کند و بر درمان مؤثر نیست، شاید در آینده بتوان با استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری آلزایمر موفق بود.

منبع: مشرق