تفال به حافظ امروز یکشنبه 8 بهمن ماه 1402

فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

دیگر ز شاخ سرو سهی بلبل صبور

گلبانگ زد که چشم بد از روی گل به دور‌

ای گل به شکر آن که تویی پادشاه حسن

با بلبلان بی‌دل شیدا مکن غرور

از دست غیبت تو شکایت نمی‌کنم

تا نیست غیبتی نبود لذت حضور

گر دیگران به عیش و طرب خرمند و شاد

ما را غم نگار بود مایه سرور

زاهد اگر به حور و قصور است امیدوار

ما را شرابخانه قصور است و یار حور

‌می‌خور به بانگ چنگ و مخور غصه ور کسی

گوید تو را که باده مخور گو هوالغفور

حافظ شکایت از غم هجران چه می‌کنی

در هجر وصل باشد و در ظلمت است نور

شرح لغت: مکن غرور: فریب و عشوه گری مکن /نگار: به کسر اول نقش، به استعاره مقصود یار زیبا/ قصور: به ضم اول کاخ‌ها مقصود قصر‌های بهشت.

تفسیر عرفانی:

بلبل از شاخه‌ی سرو با آواز خوش دعا کرد که چشم بد از چهره‌ی گل زیبا دور باد. مقصود او از این شعر این است که همواره پس از سختی آسانی ست. در حقیقت آسانی به واسطه‌ی سختی پیش از آن معنا پیدا می‌کند. همان طور که وصال به واسطه‌ی فراق پیش از آن معنا می‌یابد. پس اگر فراق از یار نباشد، لقای او لذتی ندارد.

تعبیر غزل:

زمانی که پیشرفت نکرده بودی، هواداری داشتی، اکنون که به مقامی رسیده ای، از او غافل مشو و امتیازات دنیوی را از او دریغ مکن. حتما غم و غصه از تو رخت بر می‌بندد، اگر رعایت حال او را بکنی.