تأثیر انتخاب صحیح انواع لباس کار بر سلامت و راندمان کارکنان

در سال‌های اخیر حساسیت بسیاری از صاحبان مشاغل نسبت به ایمنی محیط‌های کاری، رشد هزینه‌های ناشی از حوادث شغلی و توجه به عوامل مؤثر بر سلامت نیروی انسانی بیش از گذشته افزایش یافته است. انتخاب صحیح لباس کار متناسب با نوع شغل و شرایط محیطی یکی از موضوعاتی است که از نظر کارشناسان حوزه ایمنی بهداشت حرفه‌ای اهمیت دارد؛ زیرا که این لباس نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش آسیب‌های شغلی و افزایش راندمان کارکنان ایفا می‌کند.

لباس کار در نگاه کارشناسان ایمنی شغلی

گزارش‌های منتشر شده در حوزه ایمنی کار نشان می‌دهند بخش قابل‌توجهی از آسیب‌های جسمی کارکنان به استفاده از تجهیزات حفاظتی نامناسب ارتباط مستقیم دارد. در این میان لباس کار به عنوان اولین لایه محافظت بدن نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. کارشناسان معتقدند در صورت انتخاب لباس کار بدون توجه به استانداردهای ایمنی و شرایط محیطی، نه تنها این لباس محافظت لازم را ایجاد نمی‌کند؛ بلکه در برخی موارد خود عامل خطر به شمار می‌رود.

لباس‌های تنگ، سنگین یا نامتناسب با نوع فعالیت باعث بروز مشکلاتی همچون محدودیت حرکتی، افزایش خستگی، تعریق بیش از حد و حتی بروز بیماری‌های اسکلتی– عضلانی می‌شوند که در بلند مدت تأثیر مستقیم بر سلامت کارکنان و کیفیت عملکرد آنها خواهد داشت.

سلامت کارکنان؛ هزینه یا سرمایه‌گذاری؟

همچنان بسیاری از سازمان‌ها هزینه کردن برای لباس کار استاندارد را نوعی هزینه کردن اضافی تلقی می‌کنند. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهند بی‌توجهی به سلامت کارکنان می‌تواند هزینه‌های پنهان بیشتری را به مجموعه تحمیل کند. از افزایش مرخصی‌های استعلاجی و کاهش بهره‌وری گرفته تا پرداخت غرامت‌های ناشی از حوادث کاری از جمله مواردی هستند که در صورت عدم استفاده از لباس کار مناسب می‌توانند به وجود بیایند.

لباس کار مناسب، با کاهش تماس مستقیم بدن با عوامل آسیب‌زا، نقش مؤثری در پیشگیری از بیماری‌ها و صدمات شغلی دارد. همین موضوع باعث می‌شود کارکنان با آمادگی جسمی بالاتر و تمرکز بیشتر در محیط کار حضور داشته باشند.

نقش لباس کار در کاهش خستگی و فرسودگی شغلی

یکی از چالش‌های بسیار جدی در بیشتر مشاغل خستگی زودرس کارکنان است که می‌تواند باعث کاهش راندمان کاری و افزایش احتمال بروز خطای انسانی و حوادث شود. لباس کار نامناسب، با ایجاد فشار اضافی بر بدن یا افزایش دمای داخلی، می‌تواند این مشکل را تشدید کند.

در مقابل یک لباس کار با طراحی ارگونومیک به توزیع مناسب فشار روی بدن کمک کرده و آزادی حرکت کارکنان را حفظ می‌کند. استفاده از پارچه‌های سبک، مقاوم و دارای قابلیت گردش هوا، نقش مهمی در کاهش خستگی و افزایش تحمل کارکنان در ساعات کاری طولانی دارد.

زمانی که نیروی کار احساس کند که تجهیزات مورد استفاده همچون لباس کار متناسب با نیازهای او طراحی شده‌اند انگیزه بیشتری برای انجام وظایف خود خواهد داشت. این موضوع به خصوص در محیط‌های صنعتی و کارگاهی که ریسک‌های شغلی بالاتر هستند اهمیت بیشتری می‌یابد.

تنوع مشاغل و ضرورت تنوع در لباس کار

به دلیل گسترش صنایع و تنوع فعالیت‌های اقتصادی دیگر یک نوع لباس کار برای همه مشاغل مناسب نیست. شرایط کاری در یک کارگاه صنعتی، تفاوت‌های اساسی با محیط‌های خدماتی، عمرانی یا درمانی دارد. همین تفاوت‌ها، ضرورت انتخاب آگاهانه انواع لباس کار را برجسته‌تر می‌کند. به طور مثال لباس کار صنعتی باید مقاومت بالایی در برابر سایش، حرارت و آلودگی داشته باشد، در حالی که لباس کار خدماتی بیشتر بر راحتی، سبکی و ظاهر آراسته تمرکز دارد. در مشاغل فنی و مهندسی نیز ترکیبی از ایمنی دوام و آزادی مهم است.

استانداردها؛ حلقه مفقوده در انتخاب لباس کار

یکی از مشکلات رایج در تولید لباس کار بی‌توجهی برخی تولیدکنندگان به استانداردهای ایمنی لباس کار است. بسیاری از لباس‌های کار صرفاً با هدف کاهش هزینه به تولید می‌رسند و ویژگی‌های لازم برای حفاظت از کارکنان را ندارند؛ این در حالی است که لباس کار استاندارد باید بر اساس نوع ریسک‌های شغلی طراحی و تولید شود.

رعایت استانداردهای دوخت، استفاده از پارچه‌های مقاوم و طراحی اصولی، از جمله عواملی هستند که می‌توانند کیفیت لباس کار را تضمین کنند. کارشناسان تأکید دارند انتخاب لباس کار بدون در نظر گرفتن این معیارها، در نهایت به زیان کارفرما و نیروی کار تمام خواهد شد.

لباس کار و نظم سازمانی

لباس کار علاوه بر مسائل ایمنی و سلامت نقش مهمی در ایجاد نظم و انسجام در محیط‌های کاری دارد. حضور کارکنان با لباس‌های یکدست و مشخص، علاوه بر افزایش حس تعلق سازمانی، به بهبود ارتباطات کاری نیز کمک می‌کند.

در بسیاری از پروژه‌های بزرگ لباس کار ابزاری برای شناسایی نیروها و تفکیک وظایف است. این موضوع به خصوص در محیط‌های شلوغ و پر ریسک نقش مهمی در کاهش بروز اشتباهات و حوادث دارد.

تأثیر غیرمستقیم لباس کار بر تصویر حرفه‌ای مجموعه‌ها

از نظر کارشناسان برندینگ ظاهر کارکنان نقش مهمی در قضاوت مخاطبان درباره یک سازمان دارد. در واقع لباس کار مناسب و هماهنگ، می‌تواند پیام نظم، مسئولیت‌پذیری و حرفه‌ای بودن را به مشتریان و همکاران منتقل کند. این موضوع در صنایعی که ارتباط مستقیم با مردم دارند اهمیت بیشتری می‌یابد. به همین دلیل انتخاب آگاهانه لباس کار به تقویت اعتماد عمومی و بهبود جایگاه برند کمک می‌کند.

انتخاب لباس کار بر اساس معیارهای استاندارد

کارشناسان حوزه ایمنی و بهداشت حرفه‌ای معتقدند که انتخاب لباس کار نباید بر اساس سلیقه یا صرفاً بر اساس قیمت انجام شود. در انتخاب و خرید لباس کار استاندارد باید حتماً معیارهای زیر را در نظر گرفت:

نوع فعالیت و میزان ریسک شغلی

لباس کار باید بر اساس نوع کار انتخاب شود. مشاغلی که کارکنان آن‌ها در معرض خطرات فیزیکی، شیمیایی یا حرارتی هستند، به لباس‌هایی با سطح حفاظت بالاتر نیاز دارند. در مقابل، در محیط‌های کم‌خطرتر، تمرکز بیشتر بر راحتی و آزادی حرکت کارکنان خواهد بود.

شرایط اقلیمی و محیط کار

دمای محیط، میزان رطوبت، وجود گردوغبار یا آلودگی‌های صنعتی، همگی عواملی هستند که باید در انتخاب جنس پارچه و طراحی لباس در نظر گرفته شوند.

تناسب سایز و طراحی ارگونومیک

لباس کار باید کاملاً به سایز باشد؛ زیرا تنگ یا گشاد بودن آن می‌تواند باعث ایجاد خطر شود. طراحی اصولی، ضمن حفظ ایمنی، امکان انجام فعالیت‌های روزمره را بدون محدودیت فراهم می‌کند.

کیفیت و دوام لباس

لباس کار بی‌کیفیت به طور معمول عمر کوتاه‌تری دارد و در برابر شست‌وشوی مکرر یا شرایط سخت کاری، به‌سرعت فرسوده می‌شود. در مقابل، لباس کار باکیفیت و استاندارد، اگرچه در ابتدا هزینه بیشتری دارد، اما به‌دلیل دوام بالا، کاهش حوادث شغلی و افزایش رضایت کارکنان، به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت تلقی می‌شود.

خرید  لباس کار استاندارد از تولیدکنندگان معتبر؛ تضمین کیفیت

بسیار مهم است لباس کار از برندهای معتبر مانند پوشاک کسا خریداری شود تا کیفیت مناسبی داشته باشد. امروزه تولیدکنندگان بسیاری به تولید لباس کار می‌پردازند؛ اما نکته مهم این است که لباس کار از برندهای معتبر خریداری شود تا بتواند دارای کیفیت لازم باشد.

تولیدکنندگان معتبر از بهترین مواد اولیه در تولید محصولات خود استفاده می‌کنند و از طرفی استانداردهای لازم را در نظر می‌گیرند تا هزینه‌ای که صاحبان مشاغل می‌پردازند به بهترین شکل برطرف‌کننده نیازهای آنها باشد و در واقع این هزینه کردن به نوعی سرمایه‌گذاری بدل گردد.