برنج قهوه‌ای مفیدتر است یا سفید؟

فرادید | برنج یکی از مواد غذایی اصلی در اکثر کشور‌های دنیاست. در برخی مناطق به خاطر شرایط آب و هوایی و کاشت بیشتر برنج این ماده غذایی مصرف بالاتری هم دارد. می‌توان گفت: تقریباً خوراک اصلی نیمی از جمعیت جهان برنج است. در برخی از کشور‌ها نیمی از کالری دریافتی روزانه از برنج تأمین می‌شود.

به گزارش فرادید؛ اینکه چرا این برنج رنگ قهوه‌ای دارد خیلی ساده است، اگر بدانید دانه کامل برنج چندین لایه مختلف دارد اگر فقط خارجی‌ترین لایه پوست طی فرآیند حذف شود برنج قهوه‌ای می‌ماند. اما اگر برنج قهوه‌ای تا حدی آسیاب شود که سبوس خود را از دست دهد به برنج سفیدی تبدیل می‌شود که بیشتر مواد مغذی‌اش را از دست داده است. اما همچنان طرفداران زیادتری دارد. شاید آشنایی با خواص برنج قهوه‌ای شما را به خوردن این نوع برنج ترغیب کند.

برنج قهوه‌ای چیست؟
برنج قهوه‌ای در مجموعه غلات کامل طبقه‌بندی می‌شود و ارزش غذایی بالاتری نسبت به غلات تصفیه شده دارد. وقتی برنج قهوه‌ای به برنج سفید تبدیل می‌شود ۹۰ درصد ویتامین B۶، نیمی از منگنز و فسفر، بیش از نیمی از آهن و همه فیبر غذایی و اسید‌های چرب ضروری آن از بین می‌رود. برنج قهوه‌ای منبع خوبی از منیزیم، فسفر، سلنیوم، ویتامین B۱، ویتامین B۳، ویتامین B۶، منگنز و فیبر است که در تأمین سلامتی بدن نقش زیادی دارد.

برنج قهوه‌ای برخلاف برنج سفید روند آماده‌سازی برای سفید شدن را طی نکرده بنابراین اجزای سالم و مغذی خود را حفظ کرده است. این روند ارزش غذایی برنج را از بین می‌برد. انواع مختلفی از برنج‌های قهوه‌ای با طعم‌های منحصر به فرد، ترکیبات معطر و غلظت‌های متفاوت اسید‌های چرب در بازار وجود دارد. برنج قهوه‌ای یکی از منابع غنی پروتئین است و مقدار مفیدی فیبر به رژیم غذایی شما اضافه می‌کند. این برنج اسید‌های چربی را که برای سلامتی حیاتی هستند نیز مهیا می‌کند.

خواص برنج قهوه‌ای

دیابت
یکی از مشکلات افراد دیابتی منع خوردن برنج است، چون می‌دانند که خوردن زیاد برنج قند خونشان را بالا می‌برد. اما برنج قهوه‌ای به دلیل داشتن فیبر زیاد نه تنها قند خون را بالا نمی‌برد بلکه به کاهش قند خون نیز کمک می‌کند. نتایج مطالعه منتشر شده در مجله علوم غذایی و تغذیه آمریکا نشان داد که بیماران مبتلا به دیابت که برنج قهوه‌ای می‌خوردند در مقایسه با بیمارانی که برنج سفید مصرف می‌کردند، قند خون کمتری داشتند.

برنج قهوه‌ای سرشار از اسید فیتیک، فیبر و پلی‌فنول‌های ضروری است. روند آزادسازی قند در برنج قهوه‌ای به مراتب کندتر از برنج سفید صورت می‌گیرد و این امتیاز مهمی برای این برنج محسوب می‌شود. با مصرف ۵۰ گرم برنج قهوه‌ای در روز، می‌توان از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ تا ۱۶ درصد دورتر شد.

کنترل وزن
مطالعات مختلف روی زنان مبتلا به اضافه وزن کره جنوبی نشان داد زنانی که در رژیم کاهش وزنشان از برنج قهوه‌ای استفاده کردند وزن بیشتری کم کرده بودند. برنج قهوه‌ای ابزار بسیار مناسبی برای کنترل وزن در افرادی است که مشکل چاقی دارند. مطالعاتی که در این زمینه انجام شده، نشان داده است مصرف غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای اثرات مثبتی بر روی بدن دارد، چون موجب کاهش شاخص توده بدن و چربی آن می‌شود.

اختلالات عصبی
جوانه برنج قهوه‌ای در پیشگیری از عوارض مربوط به اعصاب مثل بیماری آلزایمر بسیار مفید است.. برنج قهوه‌ای برای عملکرد بهتر مغز و سیستم عصبی کاربرد دارد و به سوخت و ساز بدن در مغز سرعت می‌بخشد. دلیل آن‌هم حضور ویتامین B. و مواد معدنی ضروری مانند منگنز در این ماده خوراکی است.

از طرف دیگر منیزیم موجود در این برنج به ایجاد تعادل در فعالیت کلسیم برای تنظیم اعصاب و توده‌های عضلانی بدن کمک می‌کند و مانع افزایش ناگهانی کلسیم در سلول‌های عصبی و فعال شدن عصب‌ها می‌شود. ویتامین E. موجود در آن نیز نقش حیاتی در جلوگیری از بیماری‌های مختلف مغز دارد.

تنظیم فشارخون بدن
برنج قهوه‌ای یکی از منابع مهم منیزیم است. جالب است بدانید منیزیم نقش‌های مختلفی در بدن ما دارد. یکی از نقش‌های آن تنظیم فشارخون است. اگر مبتلا به افزایش فشار خون هستید از برنج قهوه‌ای در برنامه غذایی خود استفاده کنید.

بیماری قلبی و عروقی
برخلاف برنج سفید برنج قهوه‌ای سرشار از فیبر است، یکی از فواید فیبر در بدن ما کاهش کلسترول LDL یا همان کلسترول بد خون است. کاهش این عنصر در بدن ریسک بیماری قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. در این زمینه مطالعات زیادی انجام شده و بر طبق مقالات منتشر شده در مجله تغذیه آمریکا ریسک بیماری قلبی و عروقی، ریسک تشکیل لخته و سکته قلبی در زنانی که در هفته ۶ بار از برنج قهوه‌ای استفاده می‌کردند کمتر از زنانی بود که برنج قهوه‌ای نمی‌خوردند.

مصرف این نوع برنج به کاهش انسداد عروق در نتیجه تجمع چربی‌ها کمک می‌کند. این عمل در کاهش خطر ابتلا به اختلالات قلبی مانند فشارخون بالا و بیماری‌های عروقی مؤثر است.

دستگاه گوارش
برنج قهوه‌ای به دلیل داشتن فیبر فراوان عاملی برای پیشگیری از یبوست و بهبود سلامت دستگاه گوارش به شمار می‌آید. چرا که یکی از نقش‌های فیبر در بدن تنظیم حرکات روده و کمک به گوارش است. فیبر موجود در برنج قهوه‌ای عملکرد روده‌ها را تنظیم می‌کند و به شما حس سیری می‌دهد و مانع از یبوست و کولیت روده می‌شود.

از طرف دیگر برنج قهوه‌ای ۸۸ درصد از نیاز ما را به منگنز تأمین می‌کند. یکی از نقش‌های مهم منگنز در بدن شرکت در متابولیسم چربی‌ها است. پوسته سبوس برنج قهوه‌ای از جذب اسید معده و رطوبتی که باعث ورم می‌شود جلوگیری می‌کند.

کلسترول خوب
برنج قهوه‌ای گزینه سالمی برای حفظ کلسترول خوب در برابر چربی‌ها است. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف برنج قهوه‌ای به بهبود قابل توجه غلظت خون و کلسترول خوب (HDL) در افراد مبتلا به سوءمصرف الکل کمک می‌کند.

عصاره جوانه برنج قهوه‌ای در جلوگیری از افزایش تری گلیسیرید کبد به علت مصرف بیش از حد الکل مؤثر است.

افسردگی
جوانه‌ی برنج قهوه‌ای خاصیت ضدافسردگی دارد و به مبارزه با اختلالات اضطرابی کمک می‌کند. جوانه برنج قهوه‌ای حاوی اسید‌های آمینه ضروری مانند گلوتامین، گلیسیرین و گاباست. این عناصر در مهار و کاهش فعالیت انتقال‌دهنده‌های عصبی مؤثر هستند. انتقال‌دهنده‌های عصبی پیام‌های مرتبط با اضطراب، افسردگی و استرس را به مغز منتقل می‌کنند؛ در نتیجه با کاهش فعالیت آن‌ها فرد یک آرامش نسبی را تجربه می‌کند.

سلامت استخوان‌ها
برنج قهوه‌ای به دلیل داشتن منیزیم به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. از سوی دیگر به دلیل داشتن کلسیم رشد ساختار فیزیکی استخوان‌ها را فراهم می‌کند. برنج قهوه‌ای غنی از منیزیم مانع از دمیلینه شدن (از بین رفتن میلین که یک نوع پروتئین است که الیاف عصبی را می‌پوشاند.) استخوان می‌شود و برای عارضه‌هایی مانند آرتریت و پوکی استخوان مفید است.

پخت برنج قهوه‌ای
برنج قهوه‌ای به دلیل پوشش پوسته بیرونی، نسبت به برنج سفید به زمان و آب بیشتری برای پخت نیاز دارد. برای پختن یک فنجان برنج، بهتر است دو و نیم تا سه فنجان آب استفاده کنید. برنج را از قبل در اب و نمک حتماً خیس کنید تا زودتر بپزد. زمان آماده شدن برنج قهوه‌ای از قبل خیس‌شده تقریباً ۳۵-۴۰ دقیقه است.

عوارض
برنج قهوه‌ای هم مانند سایر مواد غذایی ممکن است در مواردی، اندکی حساسیت‌زا باشد، اما حاوی هیچ‌گونه عناصر مختل‌کننده نیست. در مجموع بهتر است راحتی آن را جایگزین برنج سفید کنید و از طعم خوب و خواص عالی آن بهره‌مند شوید.

یادتان باشد این ماده خوراکی غنی از فولات، در دوران بارداری برای رشد سالم جنین بسیار ضروری است و همین‌طور به خاطر داشتن آنزیم‌های گوارشی در افراد مبتلا به عفونت کاندیدا که به دلیل این عفونت سیستم گوارشی ضعیفی دارند، توصیه می‌شود.