ترکیب شیر و سویا چه مزیتی برای سلامتی دارد؟

بسیاری از مردم به صورت روزانه، شیر سویا را به عنوان بخشی از رژیم غذایی معمولی خود مصرف می‌کنند. بر اساس شواهد برخی از افراد را به دلیل برخی از مشکلات سلامتی خود مانند مشکلاتی که باعث اختلال در هضم و دستگاه گوارش می‌شود و خواص شیر سویا در این زمینه این نوشیدنی را انتخاب کردند.

برخی هم از تاثیر شیر سویا بر قلب، کلسترول و فشار خون خبر دارند، برخی دیگر هم از روی میل به رژیم غذایی سالم و سلیقه شخصی نوشیدن شیر سویا را انتخاب کردند.

شیر سویا از چند نظر جایگزین خوبی برای شیر گاو محسوب می‌شود چراکه منبع خوبی برای پروتئین است و همچنین دارای میزانی کلسیوم است. بر اساس بسیاری از تحقیقات پزشکی، ما برای سلامت بدن‌مان نیاز به هر دو این مواد یعنی کلسیوم و پروتئین داریم.

گذشته از این دو ماده مهم شیر سویا دارای موادی مانند روی و آهن است که به قوی کردن سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و حتی سرعت بهبود زخم را افزایش می‌دهد. منیزیوم موجود در آن به کاهش میگرن و سردرد کمک می‌کند.

یکی از مهمترین خواص شیر سویا بدون لاکتوز بودن آن است. لاکتوز یک قند طبیعی موجود در شیر گاو است که بسیاری از کودکان و بزرگسالان توانایی هضم آن را ندارند و در نتیجه خوردن شیر لاکتوز دچار اسهال، استفراغ و دل درد و تجمع گاز در دستگاه گوارش خواهند شد.

شیر سویا بدون لاکتوز است و این درحالی است که شیر بدون لاکتوز معمولی تنها بین ۷۰ تا ۹۹ درصد بدون لاکتوز هستند. عملیات بدون لاکتوز کردن شیر را با افزودن موادی به ترکیبات آن که باعث شکسته شدن اسید لاکتیک می‌شود، برای آن دسته از افراد که به لاکتوز شیر گاو حساسیت دارند انجام می‌شود. به همین دلیل افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند شیر سویا را جایگزین عالی برای شیر گاو می‌دانند.

شیر گاو و حساسیت

علاوه بر لاکتوز، شیر گاو دارای نوعی پروتئین به نام کاسئین (Casein) است. این پروتئین خاص به عنوان یکی از عوامل مشکل‌ساز و تشدید علائم آلرژی در افراد دارای آلرژی است که باعث افزایش مخاط و اختلال در سیستم ایمنی بدن می‌شود. به همین دلیل است که پزشکان مصرف شیر برای کودکانی که هنگام سرماخوردگی دچار عفونت گوش یا برونشیت مزمن می‌شوند را توصیه نمی‌کنند.

همچنین به کودکانی که دارای آسم یا مشکلات سینوسی هستند نیز توصیه می‌شود از نوشیدن شیر پرهیز کنند به علت مشکلاتی که این پروتئین برای آن‌ها به وجود می‌آورد. از آن‌جایی که پروتئین یکی از مواد مورد نیاز کودکان برای رشد و عملکرد عضله‌ها است، اینجاست که شیر سویا به عنوان جایگزینی برای شیر گاو وارد صحنه می‌شود.

کاهش کلسترول

تحقیقات اخیر انستیتو ملی تغذیه و سلامت واقع در ژاپن، نشان داده است پروتئین سویا می‌تواند به پایین آوردن میزان کلسترول خون کمک کند. نتیجه پایین آمد کلسترول خون هم کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود و افرادی که در حال حاضر دچار کلسترول بالا هستند نیز می‌توانند با جایگزین کردن شیر سویا از مزایای آن بهره‌مند شوند.

شیر سویا و چاقی
شیر سویا دارای میزان زیادی ایزوفلاون (Isoflavones) است که به کاهش چاقی در مردان و زنان یائسه کمک زیادی می‌کند و جدا از این در کاهش سایز چربی نواحی دور شکم نیز موثر است. در واقع خواص شیر سویا در لاغری به این گونه است که پروتئین سویا با کاهش لیپید‌های پلاسما در افراد چاق، باعث کاهش وزن و توده چربی انباشته می‌شود و در مقایسه با شیر گاو میزان کالری کمتری دارد.

شیر سویا حاوی ۳ گرم فیبر است که این میزان معادل با ۱۲ درصد از میزان فیبر مورد نیاز توصیه شده در روز می‌شود. در ۲۳۶ میلی‌لیتر (معادل با یک لیوان) شیر گاو ۱۲ گرم قند وجود دارد، درحالی که شیر سویا نصف آن قند دارد. در همین اندازه شیر سویا ۴ گرم چربی، ۰.۵ گرم چربی اشباع شده و ۰ گرم چربی ترانس و کلسترول است. به همین دلیل است که محققان مصرف شیر سویا برای لاغری را توصیه می‌کنند.

کاهش خطر پوکی استخوان
از آن‌جایی که شما با جایگزین کردن شیر سویا از پروتئین گیاهی به جای پروتئین حیوانی استفاده می‌کنید، حتی می‌توانید به جلوگیری از پوکی استخوان نیز کمک کنید. ریسک پوکی استخوان در زنانی که در سن یائسگی هستند بسیار شایع است که معمولا عامل آن را کمبود کلسیوم شناخته می‌شود.

تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی دارای پروتئین حیوانی باعث دفع کلسیوم از طریق ادرار می‌شود و رژیم غذایی با پروتئین سویا اینطور نیست. از آن‌جایی که شیر سویا دارای میزان زیادی کلسیوم است، مصرف شیر سویا می‌تواند به جبران کلسیوم از دست رفته و بالا بردن میزان آن در خون کمک کند. مصرف درمانی سویا می‌تواند در حفظ و جرم و تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی آن‌ها در زنان یائسه را کاهش دهد.

جلوگیری از سرطان
بر اساس یکی از مطالعات انجام شده در مورد خواص شیر سویا، مصرف شیر سویا باعث ممکن است بتواند با کاهش میزان سرم استروژن، خر ابتلا به سرطان سینه را هم کاهش دهد. سرطان سینه در زنان رایج است و این نوع سرطان با میزان استروژن مرتبط است.

خصوصا زنانی که در سنین قاعدگی خود هستند بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. این زنان می‌توانند با مصرف فراورده‌های سویا مثل شیر سویا می‌توانند از خواص شیر سویا برای جایگزین کردن استروژن بهره‌مند شوند. نتایج مصرف شیر سویا در آقایان نیز نشان از کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات می‌دهد.

منبع آنتی اکسیدان
آنتی‌اکسیدان موجود در شیر سویا می‌تواند فوایدی در برابر بیماری‌های مزمن داشته باشد. توفو که فراورده‌ای از شیر سویا است، دارای آنتی‌اکسیدان است که وظیفه کاهش استرس و آسیب‌های اکسید کننده را برعهده دارد و نتیجه مطالعات نشان می‌دهد که می‌تواند به جلوگیری از آسیب کبد دربرابر عوامل تخریب کننده، کمک کند. همچنین تحقیقات دیگری نشان داد که آنتی‌اکسیدان موجود در شیر سویا ممکن است بتواند افزایش گنجایش آنتی‌اکسیدان و کاهش علائم یائسگی در زنان، کمک کند.

خواص شیر سویا برای مو
شیر سویا دارای پروتئین، آهن، کلسیوم، فولیک اسید، انواع ویتامین B. و پتاسیوم است که همگی برای سلامت مو مفید و ضروری هستند. شیر سویا یک نوشیدنی عالی برای کسانی است که دچار کمبود این مواد غذایی مهم هستند و اگر دچار مشکل ریزش مو هستید.

پروتئین، آهن و کلسیوم موجود در آن مو‌ها را قوی‌تر می‌کند و ویتامین B. آن درخشندگی مو را افزایش می‌دهد. به علاوه؛ موخوره و زبری نوک مو را درمان می‌کند. غنی بودن از پروتئین شیر سویا را تبدیل به یک نرم کننده عالی می‌کند. می‌توانید شیر سویا را بعد از شستن، مستقیما بر روی نوک مو‌ها بزنید تا ساقه مو‌ها احیا شوند.

شیر سویا برای پوست شاداب و تازه
با وجود میزان زیادی از ویتامین E، شیر سویا به بازسازی سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند و نقش یک آب‌رسان را هم دارد. شیر سویا علاوه بر تمام فوایدی که از طریق نوشیدن شیر سویا به دست می‌آوریم می‌توانیم با قرار دادن آن روی پوست صورت و گردن به مدت ۲۰ دقیقه، نتیجه بسیار خوبی به دست بیاوریم. به یاد داشته باشید که این کار را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید تا تاثیر آن را در دراز مدت مشاهده کنید.

علاوه بر این شیرسویا دارای فیتواستروژن (Phytoestrogens) است که فرایند تولید استروژن (Strogen) را در بدن افزایش می‌دهد و با این کار به کاهش خطوط و چین و چروک صورت کمک می‌کند. استروژن همچنین علائم پیری پوست مثل تغییر رنگ و لک پوست را کاهش می‌دهند.

همان‌طور که گفته شد سویا دارای آنتی‌اکسیدان است و علاوه بر مبارزه با رادیکال‌های آزاد و تمیز کردن گوارش، پوست شما را درخشان و شفاف می‌کند.

فشار خون و دیابت
میزان پایین سدیوم موجود در شیر سویا برای افرادی که دارای فشار خون بالا هستند آن را تبدیل به گزینه خوبی برای افراد دارای فشارخون بالا می‌کند؛ چراکه کسانی که فشار خون بالا دارند باید همیشه مصرف سدیوم خود را پایین نگه‌دارند.

در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مصرف شیر سویا باعث متعادل شدن فشار خون شد و به عنوان راهی موثر برای بهبود سلامت قلب و عروق شناخته شد.

نتیجه‌گیری
به طور کلی مواد شیمیایی کمتری درون محصولات سویا نسبت به محصولات مشابه دیگر وجود دارد. به علاوه خواص شیر سویا همچون بدون کلسترول بودن، وجود چربی اشباع شده کم، میزان فیبر بالا، سدیم کم و مقدار زیادی منگنز، فسفر، پتاسیوم، روی، فولات، تیامین، ویتامین B۶ و B۱۲، ویتامن D، ویتامین E، ویتامین K. و کلسیوم فراون باعث شده است که این فراورده گیاهی جایگزین بسیار مناسبی برای شیر گاو باشد.

شیر سویا برای افرادی که زمینه حساسیت‌های مختلف از جمله مهمترین آن‌ها حساسیت به لاکتوز شیر دارند، بسیار مناسب است. چرا که درکنار تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن باعث بروز واکنش در بدن کودکان و بزرگسالان نخواهد شد. همچنین خواص شیر سویا برای سلامت قلب، عروق، پوست، مو و گوارش انقدر زیاد است که بتوانیم حتی نه برای جایگزین شیر گاو، به عنوان ماده غذایی مفید آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم.