علت افزایش وزن در زمان قاعدگی چیست؟
تا به حال فکر کردهاید که در عادت ماهیانه بدن شما وزن اضافه کرده است؟ حتی ترازو هم شما را تایید میکند که در عادت ماهیانه وزن شما بالاتر از حالت عادی خودش قرار دارد. مثل اغلب چیزهایی که به دوران قاعدگی مربوط میشود، احساسی که زنان در مورد افزایش وزن در این دوره دارند، همه در ذهنشان نیست و دلایل روانی و فیزیولوژیکی دارد؛ بنابراین در مورد علت این اتفاق باید بدانیم.
تنها شما نیستید، اعداد روی ترازو در طول دوره قاعدگی برای همه افزایش پیدا میکند. دکتر ناتاشا جانسون، متخصص زنان در بیمارستان بریگهام میگوید: برخی خانمها در طول این دوره حتی ممکن است ۲ کیلو وزن (یا بیشتر) اضافه کنند.
دکتر مری جین منکین، استاد بالینی زنان و زایمان دانشکده پزشکی دانشگاه ییل میگوید: چیزی که هست، هیچکس واقعاً نمیداند دلیل نشانههای قاعدگی چیست. به دلیل نفخ و تغییر خلق و خو برای متخصصان، سنجش سخت است. با این حال بر اساس تحقیقاتی که تا به حال صورت گرفته به این پنج دلیل است که قاعدگی برای وزنتان مشکل ایجاد میکند:
استروژن؛ هورمون جنسی زنان در آخرین قسمت چرخه قاعدگی به اوج میرسد، درست قبل از شروع دوره ماهیانه. سطح بالای این هورمون میتواند به صورت غیر مستقیم باعث حفظ مایعات در بدن شود. در چنین حالتی پف میکنید و به دلیل افزایش وزن آب بدن، ممکن است وزنتان بالا برود. با شروع عادت ماهیانه سطح استروژنتان کاهش پیدا میکند، بنابراین مدتی بعد دوباره وزن به حالت عادی باز خواهد گشت.
۱. پروژسترون بالا
دکتر اوکتاویا کنون (Dr. Octavia Cannon) متخصص زنان است. بهنظر او، درست پیش از شروع قاعدگی، سطح هورمون استروژن و پروژسترون تولیدشده در تخمدانها به بالاترین حد خود میرسد. بالا بودن این هورمونها میتواند زنان را مستعد افزایش وزن در دوران قاعدگی کند. دکتر کانون میگوید: «بالا بودن سطح این هورمون درست پیش از شروع قاعدگی میتواند موجب افزایش اشتها شود. بنابراین زنان غذای بیشتری در این دوران میخورند.»
۲. سروتونین پایین
مغز هم میتواند در این دوران حقههایی بهکار ببندد. دکتر کانون میگوید: «زمانی که سطح استروژن پایین میآید و خونریزی قاعدگی شروع میشود، سطح سروتونین بدن نیز پایین میآید.» پایین بودن میزان سروتونین معمولا موجب تمایل به شیرینیجات میشود. مصرف شیرینیجات هم میتواند موجب پرخوری و یکی دیگر از عوامل افزایش وزن در دوران قاعدگی باشد.
۳. احتباس آب
هورمونهای قاعدگی فقط با اشتهای شما کار ندارند. طبق گفتهٔ دکتر پریز آگوستوس (Dr. Praise Augustus)، جراح زنان و زایمان، این هورمونها موجب احتباس آب در بدن میشوند. او معتقد است: «در این دوران، میزان احتباس آب در بدن بالا میرود، زیرا پروژسترون موجب انبساط رگهای خونی بهمنظور آمادهسازی غشای داخلی رحم میشود. این پروسه وابسته به نمک است.» بنابراین، اگر در این دوران تمایل بیشتری به مصرف غذاهای شور دارید، پف بیشتری را تجربه خواهید کرد.
۴. مقاومت به انسولین
بهنظر او، زنان مبتلا به دیابت که روزانه سطح قند خون خود را اندازهگیری میکنند، این موضوع را ملموستر درک خواهند کرد.
۵. پایین بودن منیزیم
بهعقیدۀ دکتر کانون، نزدیک شروع قاعدگی، میزان طبیعی منیزیم در بدن کاهش مییابد. او میگوید: «ازآنجاکه منیزیم میزان آب بدن را تنظیم میکند، کمبود آن موجب کمآبی خواهد شد. کم آبی بدن نیز گولزننده است. کمآبی میتواند این فکر را در سر شما بیندازد که گرسنهاید. اما در حقیقت شما تشنه هستید.» کمبود منیزیم میتواند تمایل به مصرف شیرینی را بالا ببرد. در این حالت، بهجای نوشیدن یک لیوان آب، بیشتر مایل به غذا خوردن هستید. دکتر کانون پیشنهاد میدهد که پیش از صرف میانوعدهای اضافی، یک لیوان آب بنوشید.
۶. تحرک پایین
همانطور که سطح هورمونها بالا و پایین میشود، احتمالا نشانههای سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مثل خستگی، نفخ و دردهای شکمی را هم حس میکنید. همۀ اینها با دیگر نشانهها در کنار هم میتوانند به برنامۀ ورزشی شما آسیب بزنند؛ درنتیجه با افزایش وزن در دوران قاعدگی روبهرو میشوید. محققان به این نتیجه رسیدهاند که هشت هفته ورزش هوازی میتواند نشانههای سندرم پیش از قاعدگی را کم کند. شاید این آخرین کاری باشد که بخواهید انجام دهید، اما داشتن برنامه ورزشی منظم به کاهش این علائم کمک شایانی خواهد کرد.
۷. بیماری یا اختلال
باوجود این، اگر نشانههای افزایش وزن قاعدگی مشکلساز شده است یا افزایش وزن پایداری دارید، حتما با پزشک مشورت کنید. احتمال دارد به چنین مشکلاتی مبتلا شده باشید: اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی (PMDD که از سندرم پیشقاعدگی شدیدتر است)، سندرم تخمدان پلی کیستیک یا کم کاری تیروئید. همۀ این وضعیتها میتوانند موجب افزایش وزن در دوران قاعدگی شوند. ممکن است در این شرایط برای کاهش نشانهها به دارودرمانی نیاز باشد.