جواهرات شگفت‌انگیز آخرین امپراتور روسیه؛ از «موش عقیق» تا «قورباغۀ مرمر سبز»

فرادید| مجموعه‌ی چشمگیری از حیوانات حکاکی شده کوچک روز ۲۹ مه به حراج گذاشته می‌شوند. شرکت مشهور جواهرات روسی فیبِرجِی (Fabergé) که نزدیک به 150 سال قبل تاسیس شد، مجموعه‌ی کاملی از موجودات جالب و کوچک را با ارتفاع تنها چند سانتیمتر خلق کرده بود که بسیاری از آن‌ها به طور خاص برای خانواده امپراتوری روسیه ساخته شده بودند. 

به گزارش فرادید، خانه حراج اِلم‌وود مستقر در لندن، قرار است چیزی را به حراج بگذارد که شاید یکی از بهترین مجموعه‌هایی باشد که تا کنون ساخته شده و منشأ آن مستقیماً به رومانوف‌ها و همچنین اشراف بریتانیایی و سلطنتی اروپایی می‌رسد. انتظار می‌رود کل فروش این مجموعه به ۱ میلیون پوند (۱.۲ میلیون دلار) برسد. 

موارد برجسته این مجموعه شامل یک موش عقیقی بسیار کمیاب می‌شود که هدیه‌ای به امانوئل نوبل، پدر آلفرد، بنیانگذار جایزه نوبل بود. این موش حکاکی‌شده به رنگ عسلی در اندازه واقعی دارای سبیل‌های نقره‌ای، چشمانی از یاقوت کبود آبی به سبک کوژتراشی و رشته‌هایی از جنس طلا در دستانش است. 

«میمون عجیب» از جنس بوونیت، به تقلید از یک مجسمه کوچک عاج از استاد Kaigyokusai Masatsugu (حدود ۱۹۰۰) 

اشیاء مجموعه خانواده امپراتوری روسیه شامل یک میمون عجیب می‌شود که از جنس بوونیت حک شده است. این میمون دهان و گوش‌هایش را در اشاره به یک پند قدیمی «بدی نبین، بدی مشنو، بدی مگو» پوشانده است. پنج مورد از این کنده‌کاری‌ها وجود دارد که سه مورد آن‌ها در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن هستند. 

نمونه طبیعی‌تر این مجموعه، یک کبوتر حامل از جنس آبسدین (سنگ آتشفشانی)، با چشم‌های الماسی و پاهای طلایی است. این مجسمه کوچک با یک یادداشت به زبان انگلیسی همراه است: «از اولگا از روسیه کریسمس ۱۹۰۷» که به دوشس بزرگ اولگا الکساندروا از روسیه اشاره دارد که این مجسمه را به عنوان هدیه کریسمس به عمه‌اش، پرنسس تیرا دانمارک داده است. 

جواهر مهم امپراتوری به شکل قورباغه سبز روشن که روی دست ایستاده است

با این حال، عجیب‌ترین مورد مجموعه جواهرات خانواده سلطنتی یک قورباغه خنده‌دار از جنس بوونیت یا مرمر سبز است که روی دست ایستاده است و چشم‌هایی از یاقوت کابوشن و دهانی از الماس دارد. 

بسیاری از این نمونه‌ها از هنر ژاپنی نتسوکه الهام گرفتند. کارل فِیبِرژِی به جمع‌آوری این اشیاء کوچک و ظریف معروف بود که در دوره ادو محبوبیت خاصی پیدا کردند. آن‌ها در اصل برای محکم کردن بندهای آویزان از کمربند (اوبی) کیمونوهای سنتی طراحی شدند. حیوانات در کنار میوه‌ها، گل‌ها و شخصیت‌های ادبی نقوش پرطرفدار بودند. 

اواخر قرن نوزدهم، این مجسمه‌ها به یک مجموعه‌ی محبوب در دنیای غرب تبدیل شدند، چون ذائقه ژاپنیسم فراگیر شد. سال ۱۹۰۰، فِیبِرژِی شروع به مدل‌سازی حیوانات از سنگ سخت کرد که نمایانگر تنوع غنی مواد موجود در روسیه بود. وقتی اولین فروشگاه لندن سال ۱۹۰۳ افتتاح شد و پنج سال بعد یک بخش اختصاصی سنگبری راه‌اندازی شد، این مجسمه‌های کوچک بین مشتریان بریتانیایی بسیار محبوب شدند. 

مجسمه‌ی قهوه‌ای تیره از یک کبوتر با پاهای طلایی، در زمینه سفید

عشق به این مجسمه‌ها زمانی به اوج رسید که ملکه الکساندرا دانمارک (که با ادوارد هفتم بریتانیا ازدواج کرده بود) به فِیبِرژِی مأموریت داد تا مجسمه‌های زیبایی از حیوانات بزرگی که در املاک ساندرینگهام نگهداری می‌شدند بسازد، از جمله مرغ، بوقلمون، گاو نر، گوساله ماده، اسب و حتی خوک. 

تنوع قابل‌توجه سنگ در قطعات فروخته شده توسط اِلم‌وود مشهود است و شامل این مواد می‌شود: عقیق کم‌رنگی که برای خرس قطبی نشسته استفاده شده، یک خرس از نفریت سبز تیره و کوارتز آوِنتورین صورتی با خال‌هایی که آن را برای نشان دادن پوست خوک ایده‌آل می‌کند. 

مجسمه صورتی خوک با چشمان یاقوتی 

فروشنده ناشناس گفته است: «این مجموعه با عشق خالص به حیوانات بی‌نظیر فِیبِرژِی جمع‌آوری شده، به خاطر مهارت، کیفیت و شخصیت منحصر به فرد آن‌ها. من از جدایی از آن‌ها ناراحتم، اما امیدوارم صاحب جدید آن‌ها، به اندازه من که این هشت سال عشق آن‌ها بودم، قدر آن‌ها را بداند.»

مترجم: زهرا ذوالقدر