(تصاویر) 10 شاهکار معماری از استاد آلمانی، فرای اتو؛ از ورزشگاه مونیخ تا خیمه‌های حجاج
فرای اتو (Frei Otto) برنده‌ی جایزه معتبر پریتزکر در سال ۲۰۱۵ و پیشگام سازه‌های سبک‌وزن، معماری بود که ۶۰ سال از عمر حرفه‌ای خود را به تحقیق مرتبط و مفید در زمینه مصالح، غشاها و معماری غشایی (چادری یا پارچه‌ای) اختصاص داد.
فرادید| فرای اتو، معمار مشهور آلمانی که در سال 2015 از دنیا رفت، ۲ سال از عمرش را در یک اردوگاه فرانسوی به عنوان اسیر جنگی گذرانده بود و همانجا بود که اولین بار به عنوان معمار اردوگاه مشغول به کار شد و اردوگاه‌های موقتی ساخت.
به گزارش فرادید؛ پس از آن بود که اتو حرفه معماری و مهندسی سازه را دنبال کرد؛ معماری که ویژگی شاخص آثارش، ترکیب خلاقیت و زیبایی چشمگیر با سبک‌وزنی، مقرون به صرفه بودن و دوام است.
در ادامه، ده نمونه از پروژه‌های خلاقانه فرای اتو را معرفی می‌کنیم:
۱ قصر طویق؛ ریاض
کاخ طویق پاسخی به فرصت‌های بی‌نظیر ارائه‌شده توسط مکان ساخت بود، طرحی که شایسته یک محوطه باشکوه مشرف به وادی حنیفه است. طراحی ساختمان دارای یک «دیوار منحنی» به طول ۸۰۰ متر است که اطراف یک باغ سرسبز را پیچیده با پنج سازه بیرون‌زده کششی (چادری) که در امتداد دیوار سایه ایجاد می‌کنند. در قلب این مفهوم، نیاز به محافظت فیزیکی از محیط در مقابل میل به تماشای پانورامای بی‌نظیر موجود از محوطه است. این مفهوم به یک مجموعه از تضادها تبدیل شد: سبک و سنگین، باغ و صحرا، فناوری مدرن و سنتی، باز بودن و استحکام.
۲ غرفه آلمانی
غرفه آلمانی بخشی از یک برنامه مدرن نمایشگاه درباره پتانسیل فناوری، پیش‌ساخت و تولید انبوه برای ایجاد یک رویکرد بشردوستانه جدید برای معماری بود. از آن زمان جهان هرگز چنین نمایش منحصر به فرد و امیدوارکننده‌ای از معماری نوآورانه را ندیده است. اتو معتقد بود سایبان‌های کششی او نوید یک راه‌حل معماری ارزان، بادوام و بسیار متنوع هستند.
۳ استادیوم المپیک مونیخ
سازه‌ای که پیوسته در امتداد محوطه جریان دارد و ارتفاعات موزون آلپ سوئیس را تقلید می‌کند، سازه‌ای معلق چون ابر که به نظر می‌رسد روی مکان شناور است و میان استخرها، سالن بدنسازی و استادیوم اصلی در مونیخ منشعب می‌شود. سقف استادیوم المپیک که استادیوم، پیست‌ها و استخرها را پوشش می‌دهد و یکپارچه می‌کند بر پایه استفاده از روش‌های ریاضی کامپیوتری توسعه یافت.
۴ مالتیهال، مانهایم
این ساختار شامل یک ساختار شبکه‌ای می‌شود که فضاهای مختلفی را شامل می‌شود: یک سالن، مسیرهای پیاده‌روی، فضاهای باز و امکانات عملیاتی مختلف. این سقف با پوسته مشبک چوبی هنوز هم بزرگترین در نوع خود در جهان و فاقد زوایای قائمه است و به شیوه‌ای بیومورفیک در چشم‌انداز پارک قرار گرفته است. این سازه از دو پوسته تشکیل شده که از طریق یک راهروی سایبان‌دار به هم متصل شدند. ابعاد کل سازه ۱۶۰×۱۱۵ متر است. بالاترین نقطه گنبد نیز ۲۰ متر بالاتر از سطح زمین است.
۵ موسسه سازه‌های سبک
یک سازه آزمایشی در محوطه دانشگاه در اشتوتگارت-وایهینگن در سال ۱۹۶۶ توسط فرای اتو برای آزمایش ساخت و مونتاژ غرفه مونترال ساخته شد. این شبکه پهنای تور ۵۰ سانتیمتری دارد و در چهار نوار از پیش ساخته شده و سپس به یکدیگر متصل شده تا دو بخش متقارن را در محل تشکیل دهد و با طناب‌های محیطی آویزان شود. دکل فولادی لوله‌ای توسط جرثقیل بلند شده و به طور موقت با طناب‌ها پوشانده شده است. این سازه آزمایشی پس از دو سال برپایی برچیده شد.
۶ باغ پرندگان، هِلابرون
این ساختمان رویایی سال ۱۹۸۱ ساخته شد. ارتفاع آن ۱۸ متر و مساحت آن ۵۰۰۰ متر مربع است و با یک توری ظریف از فولاد ضدزنگ پوشانده شده است. داخل آن منظره‌ای باصفا با یک نهر کوچک است که در آن پرندگان می‌توانند مانند طبیعت وحشی آزادانه به اطراف پرواز کنند.
۷ چادر باشگاه دیپلماتیک
این سازه توسط فرای اتو داخل باغ‌های داخلی کاخ برپا شده و برای پذیرایی و ضیافت از آن استفاده شده است. این سازه از ساختار شبکه کابلی، با عایق و روکش کاشی ساخته شده و قرار بوده هم با باغ و هم نمای بیرونی کاخ اطراف ترکیب شود. با این حال، چادرها نیز رو به بیرون هستند و پارچه‌ای شفاف در تضاد با صحرا دارند.
۸ سالن ورزشی جده
این پروژه شامل یک سالن ورزشی و یک زمین چندمنظوره به مساحت ۷۵۰۰ متر مربع می‌شود که ممکن است به عنوان یک زمین بازی بزرگ و سه زمین هندبال مجزا از آن استفاده شود. صندلی‌های استادیوم در دو سمت شرق و غرب برای ۵۰۰۰ تماشاگر در جایگاه‌های بتنی در نظر گرفته شدند که زیر آن‌ها، اتاق‌های تمرین و رختکن و انبار تجهیزات است. کافه تریا و لابی نیز در برنامه گنجانده شدند. سیستم سازه‌ای از هشت دکل لوله فولادی تشکیل شده است.
۹ چادرهای کوهستانی برای زائران حج
نمونه اولیه چادرهای کوهستانی در دامنه‌های سنگی و کوهستانی با شیبی تا ۳۵ درجه مونتاژ می‌شوند. چادر انفرادی یک کف تخته سه‌لای مصنوعی به ابعاد ۴×۴ متر دارد و با یک چارچوب آلومینیومی لوله‌ای که روی پایه‌های قابل‌گسترش ایستاده، پشتیبانی می‌شود. چارچوب آلومینیومی، شبکه‌ای از دو مربع در هر یک از چهار دیوار تشکیل می‌دهد. سقف‌های چادرها با الهام از خیمه‌های بومی، به شکل اهرام چهارطرفه هستند.
۱۰ خانه درختی
هدف از این انجام پروژه، ساخت مسکن مقرون به صرفه با ترکیب ساختمان و طبیعت به روشی بهینه بود؛ ترکیبی از فضاهای اقامتی خصوصی و دنج با فضاهای گلخانه‌مانند که هم ارتباط با طبیعت زنده و هم چشم‌انداز بیرونی را برای ساکنان به ارمغان می‌آورند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
