تصاویر؛ نگاهی به پیشرانه V16 در چهار شرکت بزرگ، از کادیلاک تا بوگاتی

در دنیای خودروسازی، پیشرانه‌ها در آرایش‌های مختلفی طراحی می‌شوند که برخی از آن‌ها متداول‌تر هستند. احتمالاً بسیاری از ما تجربه رانندگی با خودروهای مجهز به موتورهای چهار سیلندر خطی یا V8 را داشته‌ایم، اما موتورهایی مانند V12 یا پنج سیلندر بسیار کمیاب‌تر هستند. برخی آرایش‌های دیگر، مانند موتور هشت سیلندر خطی، در گذشته‌ای دورتر رایج بودند اما با گذشت دهه‌ها کنار گذاشته شدند.

در این مقاله، تمرکز ما بر یکی از کمیاب‌ترین انواع پیشرانه یعنی V16 است. این موتور همان‌طور که از نامش پیداست، ۱۶ سیلندر را در دو ردیف هشت‌تایی به شکل V آرایش می‌دهد. تنها تعداد انگشت‌شماری از خودروها در طول تاریخ به این موتور مجهز شده‌اند. در ادامه، تاریخچه این پیشرانه را از منظر چهار خودروساز بزرگ بررسی می‌کنیم که در مقاطعی از چند دهه گذشته تاکنون از موتور V16 استفاده کرده‌اند.

کادیلاک

مانند بسیاری از نوآوری‌های مهندسی که بعدها به صنعت خودرو راه یافتند، موتور V16 ابتدا در دنیای هوانوردی ظاهر شد. اولین وسیله نقلیه مجهز به این موتور، هواپیمای آزمایشی آنتوانت VII بود که در سال ۱۹۰۹ در فرانسه ساخته شد. ۲۱ سال بعد، در آن سوی اقیانوس اطلس، اولین خودروی تولیدی با موتور V16 معرفی شد. این خودرو که کادیلاک V16 نام داشت، در سال ۱۹۳۰ رونمایی شد و به مدت ۱۰ سال تا زمان تأثیر جنگ جهانی دوم بر فروش که منجر به توقف تولید آن شد، روی خط تولید باقی ماند.

نسل اول V16 تا سال ۱۹۳۷ تولید شد درحالی‌که نسل دوم در سال ۱۹۳۸ معرفی شد و تا پایان عمر این مدل ادامه یافت. موتور V16 در ابتدا با حجم ۷.۴ لیتر طراحی شد، اما در نسل دوم این عدد به ۷ لیتر کاهش یافت. بااین‌حال، این نسخه قدرتمندتر از مدل قبلی بود؛ نسل اول کادیلاک V16 قدرت ۱۶۵ اسب بخار تولید می‌کرد، درحالی‌که نسل دوم به ۱۸۵ اسب بخار رسید.

ب‌ام‌و

خودروساز دیگری که به‌طور مختصر به دنیای موتورهای V16 قدم گذاشت، ب‌ام‌و بود. اگرچه این شرکت هرگز خودروی تولیدی با این موتور عرضه نکرد اما یک کانسپت جالب با موتور V16 خلق کرد. در طول عمر نسل دوم سری ۷ یک نمونه از این خودرو به‌عنوان مدل آزمایشی برای آرایش موتور V16 استفاده شد. این سری ۷ منحصربه‌فرد هرچند با نام 767iL شناخته می‌شد اما نامی که در میان علاقه‌مندان خودرو ماندگار شد، «گلدفیش» بود. گلدفیش از موتور ۶.۷ لیتری V16 تنفس طبیعی با قدرت ۴۰۸ اسب بخار بهره می‌برد که بر پایه موتور ۵ لیتری V12 ب‌ام‌و (M70) ساخته شده بود. موتور V16 به لطف چهار سیلندر اضافی، حدود ۳۰ سانتی‌متر کشیده‌تر بود و زیر کاپوت سری ۷ جا نمی‌شد. به همین دلیل، رادیاتور به عقب منتقل شد.

موتور V16 ب‌ام‌و همچنین به‌طور مختصر در بنتلی مولسان هم آزمایش شد و حتی پروتوتایپ دومی از سری ۷ با این موتور هم ساخته شد اما این آزمایش به خودروی تولیدی منجر نشد. گلدفیش برای ارزیابی توانایی‌های عملکردی خود به‌طور گسترده آزمایش شد و شتاب صفر تا ۹۶ کیلومتر در ساعت را در ۶ ثانیه و حداکثر سرعت ۲۸۰ کیلومتر در ساعت به دست آورد. بااین‌حال، نهایتاً ب‌ام‌و جواز تولید این خودرو را صادر نکرد و 767iL در حد دو پروتوتایپ باقی ماند که اکنون در مجموعه کلاسیک ب‌ام‌و در مونیخ نگهداری می‌شوند.

رولزرویس

این برند لوکس بریتانیایی هم مثل ب‌ام‌و هرگز خودروی تولیدی با موتور V16 عرضه نکرد اما چند خودروی تک ساخت مجهز به این آرایش موتور در تاریخ خود دارد. کانسپت‌های ۱۰۰ EX و ۱۰۱ EX که به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ ساخته و در نمایشگاه ژنو رونمایی شدند، از موتور ۹.۰ لیتری V16 با گیربکس شش سرعته اتوماتیک استفاده می‌کردند.

چند سال پیش از ساخت این کانسپت‌ها نیز رولزرویس ایده استفاده از V16 را در فانتوم VII بررسی کرد و چهار پروتوتایپ با این موتور ساخت، اما مدل تولیدی با V12 عرضه شد. در سال ۲۰۱۱، دومین قسمت از سری فیلم جانی اینگلیش اکران شد که یک رولزرویس فانتوم تک ساخت با موتور V16 را به نمایش گذاشت. گفته می‌شود روان اتکینسون (مستر بین)، هنگام آماده‌سازی این خودرو از کارخانه رولزرویس بازدید کرد و با آگاهی از وجود موتور V16، درخواست کرد که در فانتوم فیلم استفاده شود و این درخواست به واقعیت پیوست.

بوگاتی

جدیدترین و آخرین خودروی مجهز به موتور V16 بوگاتی توربیون است که در تابستان ۲۰۲۴ معرفی شد. توربیون اولین مدل بوگاتی در بیش از دو دهه است که به‌جای موتور W16، از موتور ۸.۳ لیتری V16 تنفس طبیعی با قدرت ۱۰۰۰ اسب بخار استفاده می‌کند. این پیشرانه با سه موتور الکتریکی در یک قوای محرکهٔ پلاگین‌هیبریدی ترکیب شده و قدرت کلی خیره‌کننده ۱۸۰۰ اسب بخار تولید می‌کند.

البته موتور V16 توربیون ساخت بوگاتی یا گروه فولکس‌واگن نیست بلکه توسط کاسورث ساخته شده است. بوگاتی برای جایگزینی موتور افسانه‌ای W16 چهار توربو که در مدل‌هایی مانند ویرون و شیرون استفاده شده بود، سراغ کاسورث رفت و نتیجه اولین موتور V16 تولیدی پس از ۸۴ سال بود. البته موتور تنها بخش چشمگیر توربیون نیست و سیستم تعلیق این خودرو با همکاری دایورجنت تکنولوژی (شرکت مادر زینگر) توسعه یافته است. شاسی توربیون نیز از نوع مونوکوک کربن کامپوزیت است که با فناوری چاپ سه‌بعدی ساخته شده است.

منبع: خبرآنلاین