ببینید؛ سورن‌پلاس ضدگلوله را بیشتر بشناسید
رونمایی از سورن پلاس توربو ضدگلوله با سطح حفاظتی استاندارد ناتو، گامی مهم در بومی‌سازی فناوری خودروهای زرهی سبک در ایران است.
در نمایشگاه بین‌المللی تجهیزات پلیسی، امنیتی و دفاعی (ایپاس ۲۰۲۵)، از نسخه ارتقاءیافته و ضدگلوله سدان ملی، سورن پلاس توربو، رونمایی شد.
این پروژه که حاصل همکاری شرکت ایران‌خودرو با یکی از شرکت‌های تخصصی داخلی در حوزه فناوری‌های حفاظتی است، نشان‌دهنده ورود جدی‌تر ایران به عرصه تولید خودروهای زرهی سبک برای کاربری‌های شهری، تشریفاتی و نظامی در رده تهدیدات با شدت پایین تا متوسط است.
در ادامه به بررسی فنی این خودرو میپردازیم:
سطح حفاظت، انطباق با استاندارد ناتو STANAG ۴۵۶۹ Level ۲
یکی از مهم‌ترین شاخص‌های فنی در ارزیابی یک خودروی زرهی، استاندارد حفاظتی آن است.
برای سورن پلاس ضدگلوله، سطح حفاظتی نزدیک به استاندارد ناتو STANAG ۴۵۶۹ Level ۲ اعلام شده است. این استاندارد که توسط ناتو برای خودروهای زرهی سبک و لجستیکی تدوین شده، سطوح مختلفی از تهدیدات را پوشش می‌دهد.
نگاهی فنی به قابلیت های حفاظتی این خودرو
سطح ۲ این استاندارد، حفاظت در برابر تهدیدات زیر را تضمین می‌کند:
تهدیدات گلوله محور: مقاومت در برابر گلوله‌های کالیبر ۷.۶۲، شلیک شده از فاصله ۳۰ متری با سرعت برخورد تقریبی ۶۵۹ متر بر ثانیه.
این همان کالیبر مورد استفاده در سلاح تهاجمی کلاش است که یکی از رایج‌ترین سلاح‌ها در درگیری‌های نامتقارن محسوب می‌شود و بیشترین تلفات از نیروهای مسلح کشور به واسطه همین سلاح بوده است. با تجهیز سرتاسری سورن پلاس های فراجا به کیت ارتقای زرهی فوق می‌توان تا حد زیادی جلوی تلفات انسانی در استان های کمین خیز را گرفت.
در ادامه تصاویر شلیک عوامل تروریستی تکفیری به سمت خودروی سورن پلاس نسخه بدون حفاظت(ماشین پلیس های رایج کشور) را مشاهده میکنید. متاسفانه تمامی عوامل به شهادت رسیدند.
تهدیدات انفجاری (مین و مواد منفجره) : مقاومت در برابر انفجار یک مین ضد تانک با قدرت انفجاری معادل ۶ کیلوگرم TNT در زیر هر یک از چرخ‌ها یا در مرکز شاسی خودرو.
تهدیدات ترکش (توپخانه) : مقاومت در برابر ترکش‌های ناشی از انفجار گلوله توپخانه کالیبر ۱۵۵ میلی‌متری در فاصله ۸۰ متری از خودرو که البته تو ایران چندان برای خودرو های سبک مطرح نیست.
واکاوی فرآیند و تکنولوژی‌های حفاظتی به کار رفته
فرآیند تبدیل یک خودروی سواری استاندارد به یک وسیله نقلیه زرهی، فرآیندی پیچیده و چندلایه است که نیازمند دمونتاژ کامل خودرو و بازسازی ساختاری آن است.
زره‌پوش کردن بدنه و شاسی
تحلیل فنی: برای دستیابی به سطح حفاظتی STANAG ۲، از ترکیبی از صفحات فولادی بالستیک و پوشش‌های کامپوزیتی استفاده می‌شود.
فولادهای آلیاژی با سختی بالا (مانند گریدهای AR۵۰۰ یا بالاتر) هسته اصلی زره را تشکیل می‌دهند.
این صفحات در نقاط حساس و حیاتی بدنه از جمله ستون‌ها، کف، سقف و درب‌ها نصب می‌شوند. به منظور جلوگیری از افزایش بیش از حد وزن، در لایه‌های داخلی از مواد کامپوزیتی مانند آرامید (کولار) یا پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق‌العاده بالا استفاده می‌شود.
در ادامه نمونه صفحات نصب شده روی این خودرو را مشاهده میکنید:
این مواد علاوه بر وزن کمتر، قابلیت جذب و پراکنده کردن انرژی ضربه را دارند و از پرتاب شدن ترکش‌های ثانویه به داخل کابین جلوگیری می‌کنند. حفاظت کف خودرو با صفحات ضخیم فولادی نیز به طور خاص برای مقابله با تهدیدات انفجاری از پایین صورت می‌گیرد.
به زبان ساده:
تصور کنید یک قفس فولادی بسیار مقاوم در زیر پوسته ظاهری خودرو ساخته می‌شود. سپس لایه‌هایی از الیاف ضدگلوله مخصوص (شبیه به جلیقه‌های ضدگلوله اما بسیار فشرده‌تر) به دیواره‌های داخلی این قفس اضافه می‌شود تا هم از ورود گلوله جلوگیری کند و هم مانع از کنده شدن تکه‌های فلزی از داخل بدنه در اثر ضربه شود. کف خودرو نیز برای مقاومت در برابر بمب‌های کنار جاده‌ای، با ورقه‌های ضخیم فلزی تقویت می‌گردد.
شیشه‌های ضدگلوله (زره شفاف)
تحلیل فنی: شیشه‌های سورن پلاس ضدگلوله برای مقاومت در برابر مهمات ۷.۶۲ میلی متری مشابه کلاش طراحی شده‌اند.
این سطح از حفاظت نیازمند شیشه‌های چندلایه با ضخامتی بین ۳۹ تا ۴۴ میلی‌متر است. این ساختار متشکل از چندین لایه شیشه و پلی‌کربنات است که توسط ورقه‌های پلیمری به یکدیگر چسبیده‌اند.
لایه بیرونی سخت، هسته نفوذگر گلوله را کند کرده و می‌شکند، در حالی که لایه‌های انعطاف‌پذیر داخلی انرژی باقی‌مانده را جذب کرده و از پرتاب شدن خرده‌شیشه به داخل کابین ممانعت می‌کنند. در ادامه تصاویر قبل و بعد تست شلیک
شیشه و نمونه خودروی سمند پلیس تحت حمله و تلفات قرار گرفته از شیشه را مشاهده میکنید:
نمونه نصب شده روی نسخه ضدگلوله که جلوی گلوله را گرفته است.
نمونه سمند تحت حمله قرار گرفته با شیشه معمولی
تایرهای پنچررو (Run-Flat)
تحلیل فنی: این تایرها دارای دیواره‌های جانبی تقویت‌شده هستند که حتی پس از پنچر شدن و از دست دادن کامل فشار باد، می‌توانند وزن خودرو را تحمل کنند. در سورن ضدگلوله، این تایرها قابلیت پیمایش مسافتی در حدود ۷۰ کیلومتر را پس از اصابت گلوله فراهم می‌آورند که برای فرار از منطقه خطر، زمانی حیاتی محسوب می‌شود.
به زبان ساده: دیواره‌های این لاستیک‌ها آنقدر محکم است که حتی در حالت پنچری کامل نیز از کار نمی افتد و خودرو می‌تواند برای ده‌ها کیلومتر به حرکت خود ادامه دهد تا به یک مکان امن برسد.
تحلیل فنی: این فناوری از یک پوشش پلیمری ویژه در داخل و خارج باک استفاده می‌کند.
در صورت سوراخ شدن باک توسط گلوله، سوخت با این پلیمر واکنش نشان داده و ماده‌ای ژله‌مانند و منبسط شونده ایجاد می‌کند که به سرعت حفره را مسدود کرده و از نشت سوخت و وقوع انفجار جلوگیری می‌نماید.
به زبان ساده: دیواره‌های این باک با ماده‌ای پوشانده شده که در تماس با بنزین، مانند چسب عمل کرده و فورا سوراخ ایجاد شده را می‌بندد تا از آتش‌سوزی و انفجار جلوگیری شود.
سیستم اطفاء حریق خودکار
سنسورهای حرارتی در محفظه موتور و کابین، در صورت تشخیص حریق به صورت اتوماتیک کپسول‌های آتش‌نشانی حاوی گازهای خنثی (مانند FM-۲۰۰) را فعال می‌کنند.
هزینه ارتقای یک دستگاه سورن پلاس به این استاندارد چقدر است؟
برآورد هزینه و چشم‌انداز اقتصادی
ارائه یک برآورد دقیق از هزینه ضدگلوله‌سازی بدون دسترسی به جزئیات قراردادها دشوار است، اما می‌توان با توجه به قیمت مواد اولیه و فرآیندهای درگیر، تحلیلی کلی ارائه داد:
مواد بالستیک: فولادهای زرهی و کامپوزیت‌های آرامید، موادی گران‌قیمت هستند که بخش عمده‌ای از هزینه را تشکیل می‌دهند.
شیشه‌های ضدگلوله: هزینه تولید و نصب یک ست کامل شیشه ضدگلوله برای یک سدان، بخش قابل توجهی از کل هزینه پروژه است.
تجهیزات جانبی: تایرهای ران‌فلت، سیستم اطفاء حریق، هواساز و جمر، هر یک هزینه‌های بالایی را به پروژه اضافه می‌کنند.
نیروی کار و مهندسی: فرآیند دمونتاژ، مهندسی معکوس، نصب تجهیزات و مونتاژ مجدد نیازمند ساعت‌ها کار تخصصی و مهندسی دقیق است.
به طور کلی با توجه به نیاز و سفارش مشتری هزینه هر کیت ارتقا ۱.۵ تا ۲.۵ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
تجهیز سرتاسری و تخصیص بودجه کامل نقش مهمی در تقویت قدرت عملیاتی فراجا خواهد داشت چرا که به دلیل ماموریت های با ماهیت شهری دلاورمردان فراجا، تشخیص دوست از دشمن بسیار سخت است و در ماموریت هایی مانند خدمات انتظامی ۱۱۰، ضربه پذیری بالایی به واسطه کمین تروریستی وجود دارد و خودروهای حفاظت شده مانع اصلی تکرار نشدن حوادث تلخ تروریستی گذشته است.
در مجموع، پروژه ارتقای حفاظتی سمند سورن پلاس توسط صنایع دانش بنیان داخلی یکی از دستاورد های بزرگ کشور در حوزه فناوری است و دستاورد های علمی دانشمندان جوان ایرانی را به خدمت امنیت ملی آورده است.
افزایش ایمنی و قدرت عمل مدافعان جان و مال و ناموس مردم و همچنین عدم اتکا به صنایع خارجی نقطه قوت این پروژه است و امید است به زودی با تخصیص بودجه صحیح و برنامه ریزی گسترده شاهد تردد این خودروها در سطح شهر و خدمت به امنیت عمومی باشیم.
منبع: فارس
