تصاویر؛ رتبهبندی 10 فیلم اکشن برتر کیانور ریوز
رتبهبندی بهترین فیلمهای اکشن ریوز کار سادهای نیست، چرا که او مجموعهای قابل توجه از فیلمهای تاثیرگذار را در کارنامه دارد که احتمالا هر ستارهی دیگری به آن حسادت میکند. از بدلکاریهای پرخطر تا کورئوگرافیهای دقیق سکانسهای تیراندازی که اصطلاحا به آنها «گان-فو» (Gun-Fu) میگویند، اجراهای او به الگویی استاندارد در این ژانر بدل شدهاند و از همین رو اصلا جای تعجب نیست که برخی از این عناوین در میان بهترین فیلمهای تاریخ سینما جای گرفتهاند.
جایگاه کیانو ریوز به عنوان یکی از ستارگان کلیدی هالیوود در چند دههی اخیر، غیرقابل انکار است. کارنامهی حرفهای او در برگیرندهی آثار اکشن مهمی است که برخی از آنها قواعد بازی را برای همیشه تغییر دادند. از نقش فراموش نشدنی او «نئو»، در فیلم «ماتریکس» گرفته تا حضور افسانهایاش در فرنچایز «جان ویک» که باعث احیای دوبارهی دوران حرفهای او شد، ریوز اجراهایی را ارائه داده که به بازتعریف پارادایمهای اکشن مدرن کمک چشمگیری کردهاند. شهرت ریوز تا حد زیادی مدیون تعهد فیزیکی شدید و فداکاری شگفتانگیز او نسب به نقشهایش است؛ ویژگیای که در شخصیتهای اکشن این بازیگر 61 ساله به اوج خود میرسد.
از این رو، رتبهبندی بهترین فیلمهای اکشن ریوز کار سادهای نیست، چرا که او مجموعهای قابل توجه از فیلمهای تاثیرگذار را در کارنامه دارد که احتمالا هر ستارهی دیگری به آن حسادت میکند. از بدلکاریهای پرخطر تا کورئوگرافیهای دقیق سکانسهای تیراندازی که اصطلاحا به آنها «گان-فو» (Gun-Fu) میگویند، اجراهای او به الگویی استاندارد در این ژانر بدل شدهاند و از همین رو اصلا جای تعجب نیست که برخی از این عناوین در میان بهترین فیلمهای تاریخ سینما جای گرفتهاند. چه شخصیتهای او در هنرهای رزمی برتری داشته باشند و چه در موتورسواری یا بیان دیالوگهای کوتاه و ماندگار، کارنامهی ریوز نمونهای درخشان در این مهم است که چگونه میتوان ضمن حفظ یک «پرسونای» منحصربهفرد همچنان جادوی سینمای بلاکباستری را ارائه داد.
10. ۴۷ رونین (47 Ronin)

- کارگردان: کارل رینچ
- بازیگران: کیانو ریوز، هیرویوکی سانادا، کو شیباساکی، تاکهشی کانشیرو، رینکو کیکوچی
- تاریخ اکران: ۲۰۱۳
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
فیلم «۴۷ رونین» با دریافت امتیاز ناامید کنندهی 16 در وبسایت راتن تومیتوز، بازتابی از یک شکست انتقادی گسترده بود (اگرچه این، پایینترین امتیاز کارنامهی کیانو ریوز در این پلتفرم محسوب نمیشود). طرح داستانی فیلم بر اساس افسانهی ژاپنی «۴۷ رونین» (ساموراییهای بدون ارباب) بنا شده است که برای انتقام مرگ ارباب خود متحد میشوند. ریوز در این فیلم نقش «کای» را بازی میکند؛ یک شخصیت مطرود «نیمه ژاپنی، نیمه انگلیسی» که گروه ساموراییها برای کمک به سراغ او میآید.
«۴۷ رونین» نمونهای از یک پروژهی جاهطلبانه است که تلاش میکند اکشن، فانتزی و درام تاریخی را با هم ترکیب کند، اما دقیقا در همین نقاط کلیدی دچار فروپاشی میشود. ضعف در پرداخت روایی، شخصیتپردازیهای توسعه نیافته و کارگردانی نامتوازن، در نهایت مانع از دستیابی فیلم به پتانسیل کامل خود شد و تعادل لازم برای ماندگاری را از آن سلب کرد.
بخش قابل توجهی از این شکست، ناشی از مداخلات استودیویی و مشکلات تولید بود. بودجه عظیم ۱۷۵ میلیون دلاری فیلم، عمدتا به دلیل فیلمبرداریهای مجدد گسترده و فاز طولانی پس از تولید به وجود آمد. طبق گزارشها، استودیو بارها ریوز را برای فیلمبرداری صحنههای اضافی فراخواند تا حضور او را در فیلم پررنگتر کند، اقدامی که نتیجهی عکس داد و به انسجام نهایی اثر لطمه زد. در نتیجه، «۴۷ رونین» شاید برای طرفداران آثار اکشن- فانتزی جذابیت محدودی داشته باشد، اما قطعا یکی از ضعیفترین فیلمهای اکشن ریوز است.
9. واکنش زنجیرهای (Chain Reaction)

- کارگردان: اندرو دیویس
- بازیگران: کیانو ریوز، مورگان فریمن، ریچل وایس، برایان کاکس، فرد وارد
- تاریخ اکران: ۱۹۹۶
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۷ از ۱۰
در «واکنش زنجیرهای»، کیانو ریوز نقش «ادی کاسالیویچ» را بازی میکند؛ دانشمند جوانی که پس از خرابکاری در پروژهی دستیابی به انرژی پاک، ناخواسته در مرکز یک توطئهی سطح بالا قرار میگیرد. ریوز جذابیت ذاتی و منحصربهفرد خود را به این نقش تزریق میکند و ادی را به قهرمانی قابل همذاتپنداری تبدیل میسازد، حتی زمانی که فیلم وارد سکانسهای اکشن اغراقآمیز میشود.
علیرغم تلاش فیلم برای ترکیب عناصر تریلر و اکشن، «واکنش زنجیرهای» در نهایت، اثری است که کاملا «محصول زمانهی خود» (Product of its time) باقی میماند. ساختار روایی به سرعت در یک فرمول قابل پیشبینی قرار میگیرد، آنتاگونیستها تا حدودی غیرقابل باور هستند و پیچشهای داستانی را از یک مایلی میتوان تشخیص داد. اگرچه بدون شک تماشای این فیلم برای طرفداران اکشن ( به خصوص اکشنهای دههی 90) لذتبخش است، اما به هیچ وجه به سطح کیفی آثار شاخصتر ریوز، مانند «سرعت» یا «جان ویک» نمیرسد. بنابراین، «واکنش زنجیرهای» با وجود داشتن «طرفداران خاص» (Cult Following)، یک مدخل «حاشیهای» (Niche) و کماهمیتتر در کارنامه اکشن این بازیگر به حساب میآید و پس از یک بار تماشا باید برای همیشه آن را فراموش کرد.
8. سلاطین خیابان (Street Kings)

- کارگردان: دیوید آیر
- بازیگران: کیانو ریوز، فارست ویتاکر، کریس ایوانز، هیو لوری، نائومی هریس
- تاریخ اکران: ۲۰۰۸
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۳۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
فیلم «سلاطین خیابان» تلاشی است جسورانه در ژانر تریلر پلیسی که هرچند از دل سنتهای آشنای «پلیس فاسد در لسآنجلس» بیرون میآید، اما سعی دارد با رویکردی اندکی روانشناسانه، به ورطهای عمیقتر از صرفِ اکشن و خشونت وارد شود. در این اثر، کیانو ریوز در یکی از معدود نقشهای منفی خود ظاهر میشود. شخصیتی به نام «تام لادلو»، پلیسی خشن، درگیر با شیاطین درونی و اسیر در سیستمی که به همان اندازه که او را ساخته، ویرانش کرده است.
فیلم با وجود صحنههای اکشن سنگین و ضرباهنگ تند، بیش از آنکه صرفا بر خشونت تکیه کند، بر بحران اخلاقی شخصیتها تمرکز دارد. «استریت کینگز» با بهرهگیری از فضای خشن و خاکستری لسآنجلس، میکوشد تصویری از فساد نهادینه شده در پلیس ارائه دهد، اما متاسفانه، شمایل پلیس فاسد و منحرف،پیرنگ داستانی بسیار تکراری و آشنایی است و در نهایت نتوانسته از کلیشههای تکراری این ژانر فاصله بگیرد.
با این همه، فیلم به واسطهی اجرای قدرتمند ریوز و حضور کریس ایوانز در کنار او، تجربهای سرگرم کننده و در عین حال تاملبرانگیز ارائه میدهد؛ اثری که اگرچه به پای شاهکارهایی چون «روز تعلیم» (Training Day) نمیرسد (هرچند میتواند به عنوان دنبالهای معنوی برای آن فیلم تلقی شود)، اما هنوز هم نشانی از تاریکی اخلاقی و دوگانگی انسان در آن زنده است.
7. جان ویک: فصل چهارم (John Wick: Chapter 4)

- کارگردان: چاد استاهلسکی
- بازیگران: کیانو ریوز، لورنس فیشبرن، دانی ین، بیل اسکاشگورد، ایان مکشین
- تاریخ اکران: ۲۰۲۳
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
«جان ویک: فصل چهارم» نقطهی اوج یکی از موفقترین فرنچایزهای اکشن قرن بیست و یکم است؛ اثری که بر خلاف بسیاری از قسمتهای چهارم در تاریخ سینما، نه تنها از رمق نیفتاده، بلکه به باور بسیاری از منتقدان، بهترین قسمت مجموعه به شمار میرود. این فیلم با کسب امتیاز چشمگیر 95 در وبسایت راتن تومیتوز، جایگاه خود را به عنوان یکی از بهترین آثار کیانو ریوز تثبیت کرد. هرچند هنوز هم برای بسیاری، نام ریوز با فیلمهای کلاسیکتر و نمادینتری مانند «ماتریکس» و «سرعت» گره خورده است.
در چهارمین قسمت فرنچایز، استانداردهای ژانر اکشن بار دیگر بازتعریف میشوند. سکانسهای مبارزه با دقتی بینقص طراحی شدهاند و فیلم در هر صحنه به شکلی خیره کننده میان خشونت و زیبایی بصری تعادل برقرار میکند. جلوههای بصری پرشکوه، فیلمبرداری چشمنواز و موسیقی گوشنواز، همه دست به دست هم میدهند تا تجربهای حسی و پرآدرنالین خلق شود؛ تجربهای که بیش از یک فیلم اکشن، یک تجربهی سینمایی عمیق است. در نهایت، «جان ویک: فصل چهارم» نه تنها پایانی باشکوه برای حماسهی قاتلی افسانهای است، بلکه نشان میدهد که وقتی اکشن با خلاقیت، نظم و نبوغ بصری همراه شود، هنوز هم میتواند به سطح یک اثر هنری ماندگار ارتقا یابد.
6. کنستانتین (Constantine)

- کارگردان: فرانسیس لارنس
- بازیگران: کیانو ریوز، ریچل وایس، تیلدا سوینتن، شایا لابوف، پیتر استورمر
- تاریخ اکران: ۲۰۰۵
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
فیلم «کنستانتین» ترکیبی منحصربهفرد از ژانرهای اکشن و ترسناک ارائه میدهد و با بازی کیانو ریوز در نقش ضدقهرمانی زخم خورده و سرکش، به یکی از آثار ماندگار او بدل شده است. این فیلم محصول سال 2005، هر چند در زمان اکران با استقبال چندان گرمی از سوی منتقدان روبهرو نشد، اما به لطف رویکرد شیک خود به این زیرژانر، همچنان مورد علاقهی طرفداران و همچنین یکی از بهترین فیلمهای اکشن کیانو ریوز است.
این فیلم که اقتباسی آزاد از کمیکهای «هلبلیزر» (Hellblazer) متعلق به انتشارات دیسی است، جهانی تاریک، رازآلود و پر از مفاهیم دینی و ماورایی را به تصویر میکشد. «کنستانتین» با ترکیب صحنههای پرتنش اکشن و تصاویری از جهنم و نیروهای شیطانی، مرز میان رستگاری و گناه را به چالش میکشد و در نتیجه، به تجربهای همزمان دیدنی و تفکربرانگیز بدل میشود.
البته برخی طرفداران کمیکها، فیلم را به دلیل فاصلهاش از منبع اصلی نقد کردند؛ با این حال، از نگاه سینمایی، همین بازآفرینی آزاد و جهانسازی مستقل است که به «کنستانتین» به عنوان یکی از بهترین فیلمهای اکشن کیانو ریوز هویت ویژهای میبخشد. در میان انبوه آثار ابرقهرمانی دههی ۲۰۰۰، این فیلم نه به خاطر جلوههای ویژهاش، بلکه به خاطر حال و هوای گوتیک، فضای وهمانگیز و بازی سرد و عمیق ریوز، هنوز هم اثری قابل احترام و تماشایی است. فیلمی که شاید در زمان خود درک نشد، اما امروز شایستهی عنوان «کالت کلاسیک» است.
5. نقطهی شکست (Point Break)

- کارگردان: کاترین بیگلو
- بازیگران: کیانو ریوز، پاتریک سوییزی، گری بوزی، لوری پِتی
- تاریخ اکران: ۱۹۹۱
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
ساختهی جذاب کاترین بیگلو «نقطهی شکست»، یکی از کلاسیکهای ماندگار سینمای اکشن است که با ترکیب غیرمنتظرهی جنایت، هیجان و فلسفهی آزادی، حال و هوایی متفاوت به خود میبخشد و ارزش تماشای بالایی دارد. همکاری درخشان کیانو ریوز و پاتریک سوویزی، به ویژه در نقشهای متضاد اما مکمل، از همان ابتدا روحی زنده و پرکشش به فیلم میدهد. داستان حول محور جانی یوتا (ریوز)، مامور تازهکار افبیآی میچرخد که وظیفهی تحقیق دربارهی یک سری سرقتهای غیرعادی از بانکها به او محول شده است. او در حین تلاش برای شناسایی مجرمان، به شدت تحت تاثیر بودی (سویزی)، یک موجسوار کاریزماتیک و مرموز قرار میگیرد که ممکن است مغز متفکر این سرقتها باشد.
جذابیت «نقطهی گریز» در ترکیب نوآورانهی جرمهای با ریسک بالا با دنیای ورزشهای مخاطرهآمیز نظیر موجسواری و چتربازی نهفته است؛ کاترین بیگلو با کارگردانی جسورانهاش، این اثر را به چیزی فراتر از یک فیلم اکشن معمولی تبدیل کرده که آن را از اکثر فیلمهای مشابه متمایز میکند؛ صحنههای پرآدرنالین موجسواری و سقوط آزاد از هواپیما، در کنار فیلمبرداری خیره کننده از طبیعت، تجربهای سینمایی خلق میکنند که هنوز هم تازه و پرانرژی به نظر میرسد.
هرچند روایت در برخی لحظات ساده یا اغراقآمیز جلوه میکند، اما ترکیب زیباییشناسی خشن، تعلیق روانشناختی و بازیهای فیزیکی پرتنش، «نقطهی شکست را به یکی از بهترین فیلمهای اکشن کیانو ریوز بدل کرده، اثری که پس از سالها همچنان یک سفر دیوانهوار و سرگرم کننده باقی مانده و در کنار تمام اینها، یکی از بهترین صحنههای مبارزهی پاتریک سویزی را نیز در خود جای داده است.
4. جان ویک (John Wick)

- کارگردان: چاد استاهلسکی
- بازیگران: کیانو ریوز، مایکل نیکویست، آلکساندرا داداریو، ویلم دفو
- تاریخ اکران: ۲۰۱۴
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
کیانو ریوز در این فیلم به طور کامل به شخصیت افسانهای «جان ویک» تبدیل میشود؛ یک آدمکش بازنشسته که در پی انتقام مرگ سگش، آخرین یادگار همسر فقیدش، است. این انگیزهی عاطفی، موتور محرک داستان «جان ویک» است و سوخت لازم برای شکلگیری یکی از هیجانانگیزترین داستانهای انتقام در سینمای معاصر را فراهم میکند.
تلاش شیک ویک برای انتقام، در نهایت به یک «تجربهی آرامبخش» (Cathartic Experience) هم برای شخصیت و هم برای مخاطب تبدیل میشود و از نظر بسیاری، اوج سینمای اکشن مدرن را به نمایش میگذارد. نکتهی قابل توجه اینجاست که پس از گذشت یک دهه و ساخت چهار فیلم، هیچ سکانسی در این فرنچایز نتوانسته از نظر تاثیرگذاری، از لحظهی معرفی «بابا یاگا» در فیلم اول پیشی بگیرد و همین امر گواهی بر کیفیت بینظیر اثر اصلی است.
وبسایت اسکرین رنت دربارهی این فیلم نوشته: «جان ویک بی هیچ عذر و بهانه، در آنچه که میخواهد باشد، عالی عمل میکند؛ یک اکشن سرگرم کننده، عامهپسند و خونین در حد یک B-Movie، که بر اساس یک اسطورهشناسی جذاب در یک دنیای نوآر مجذوب کننده ساخته شده است».
3. مرد تای چی (Man of Tai Chi)

- کارگردان: کیانو ریوز
- بازیگران: کیانو ریوز، تایگر چن، ریچل نیکولز، ژائو بوهانگ
- تاریخ اکران: ۲۰۱۳
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۳ از ۱۰
«مرد تای چی» شاید پرامتیازترین فیلم اکشن کارنامهی کیانو ریوز نباشد، اما به دلیل احترامی که به سنتهای هنرهای رزمی میگذارد، قطعا شایستهی قرارگیری در لیست بهترین فیلمهای اکشن کیانو ریوز است. این فیلم نه تنها ریوز را در قامت یک بازیگر دارد، بلکه اولین تجربه کارگردانی او را نیز رقم میزند؛ نکتهای که به تنهایی جایگاه ویژهای در مسیر حرفهای او ایجاد میکند. این اثر در واقع نامهای عاشقانه به ژانر هنرهای رزمی است و میتوان آن را پیشدرآمدی بر آنچه ریوز بعدها در «جان ویک» به نمایش گذاشت در نظر گرفت.
برخلاف بسیاری از آثار اکشن که صرفا بر قدرت فیزیکی تمرکز دارند، «مرد تای چی» عمیقا به فلسفه هنرهای رزمی میپردازد و تای چی در هستهی اصلی روایت آن قرار دارد. علاوه بر این، ریوز در یک تغییر جهت جذاب، نقش شخصیت شرور اصلی را بر عهده میگیرد. در سوی دیگر، «تایگر چن»، که یک رزمیکار واقعی و حرفهای است، با اجرای اکشنی بینهایت دقیق و اصیل، واقعگرایی و اعتبار کمنظیری به داستان میبخشد.
کیانو ریوز رابطهای عمیق و احساسی با فیلم داشت (چون خودش عاشق هنرهای رزمی است و دوستش تایگر چن را کارگردانی میکرد). به همین خاطر فیلم با عشق و احترام ساخته شده، اما در زمان خودش آنقدر که باید مورد توجه قرار نگرفت و یکی از دستکم گرفته شدهترین فیلمهای سال 2013 است که واقعا ارزش تماشا دارد.
2. سرعت (Speed)

- کارگردان: یان دِ بونت
- بازیگران: کیانو ریوز، ساندرا بولاک، دنیل فون بیرن، جو مانتگنا
- تاریخ اکران: ۱۹۹۴
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
وقتی صحبت از بهترین فیلمهای اکشن کیانو ریوز میشود، «سرعت» بدون شک یکی از نخستین عناوینی است که به ذهن میرسد. این تریلر پرهیجان و مملو از آدرنالین، ریوز را به عنوان یک ستارهی اکشن تمامعیار مطرح کرد، و هنوز هم به خوبی میتوان فهمید چرا پس از گذشت سالها همچنان یکی از آثار محبوب طرفداران باقی مانده است. با اینکه داستان فیلم در برخی لحظات ساختاری نسبتا کلیشهای دارد، اما فیلم ماندگار یان د بونت با ضرباهنگ فوقالعاده، صحنههای اکشن چشمگیر و بازیهای درخشان زوج ریوز و ساندرا بولاک – که تیمی بینقص را تشکیل میدهند – تماشاگر را کاملا مجذوب خود میکند.
نکتهی جالب اینجاست که این کلاسیک اکشن از ابتدا دنبال واقعگرایی صرف نبود؛ با این حال، در دورانی که فیلمهای اکشن گاهی اوقات هیجانات ناشی از سادگی را فراموش میکنند، «سرعت» یادآور این حقیقت است که گاهی «کمتر، بیشتر است» (Less is More). نیازی نیست همه چیز کاملا باورپذیر باشد؛ بلکه باید صرفا هیجان را به طور مداوم در جریان نگه داشت و این فیلم، حتی دههها پس از اکران اولیهاش، همچنان به خوبی از پس این ماموریت برمیآید.
1. ماتریکس (The Matrix)

- کارگردان: واچوفسکیها
- بازیگران: کیانو ریوز، کری-آن ماس، لارنس فیشبرن، هوگو ویوینگ، جوئل تایلور
- تاریخ اکران: ۱۹۹۹
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۷ از ۱۰
«ماتریکس» برای همیشه نقطه عطف نهایی در کارنامه سینمایی کیانو ریوز باقی خواهد ماند. این فیلم اکشن علمی- تخیلی خیره کننده، که یکی از بهترین فیلمهای ساخته شده در تاریخ محسوب میشود، صرفا قواعد بازی را تغییر نداد؛ بلکه قانوننامهی ژانر اکشن را از نو نوشت. در واقع، «ماتریکس» فقط یک فیلم نیست؛ بلکه یک پدیدهی فرهنگی است که پس از نزدیک به ربع قرن پس از اکران نیز همچنان به عنوان نقشهی راه برای آثار اکشن و علمی- تخیلی عمل میکند.
از صحنهی جاودانهی جاخالی دادن از گلوله – که یک دستاورد بصری پیشگام بود و از آن زمان بارها تقلید شده – گرفته تا لحظهی فراموش نشدنی «من کونگفو بلدم»، نبردهای «ماتریکس» در زمان خود کاملا انقلابی بودند. حالا نیز هر شخصیت فیلم جایگاه خود را در فرهنگ عامه پیدا کرده است؛ از لارنس فیشبرن در نقش مورفیوس گرفته، تا کری-آن ماس به عنوان ترینیتی، و هوگو ویوینگ در نقش مامور اسمیت و البته، کیانو ریوز در نقش نئو، که انگار برای ایفای این نقش متولد شده بود. اگرچه دنبالههای «ماتریکس» هرگز نتوانستند به عظمت نسخهی اصلی باشند، اما «ماتریکس» یک شاهکار سینمایی است که تماشای هر سه قسمت آن برای هر کسی حداقل یک بار در زندگی ضروری است.
منبع: مجله مایکت