۲۵ نکته در عملکرد متفاوت معلمان موفق

اگر از یک دانش‌آموز بپرسید چه چیزی باعث موفقیتش در مدرسه شده است، احتمالاً پاسخ او کتاب‌های جذاب جدید یا مجموعه فیلم‌های سخنرانی آموزشی نخواهد بود بلکه آنچه دانش‌آموزان را با برنامه آموزش‌وپرورش موفق عجین می‌کند، معمولاً حول محور ارتباط شخصی‌شان با یک معلم است که در درس‌هایشان به آن‌ها شور و انگیزه القا می‌کند.

اندازه‌گیری موفقیت کار دشواری است و در دنیای علمی، مربیان به‌طور مستمر چگونگی کمیت یادگیری را بازیابی می‌کنند، اما اولین و مهم‌ترین سؤال این است که آیا معلمان توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دانش‌آموزان خود را دارند؟.

در اینجا ۲۵ نکته درباره چگونگی متفاوت عمل کردن مربیان ارائه می‌شود:

معلمان موفق اهدافی روشن دارند
هنگام مسافرت به جایی جدید، چگونه می‌فهمید در مسیر درستی رانندگی می‌کنید؟ برای مثال، از علامت‌های جاده، نقشه و امروزه هم از جی‌پی‌اس استفاده می‌کنید. در دنیای آموزش، اهداف شما، برای دانش‌آموزانتان، همانند علامت‌های جاده به سمت مقصد عمل می‌کنند. برنامه شما نقشه است. برنامه‌ریزی حاکی از نبود خلاقیت در برنامه تحصیلی‌تان نیست، بلکه چارچوبی برای شکوفا شدن خلاقیت به آن می‌بخشد.

معلمان موفق نسبت به هدف خود درک دارند
همه ما آن‌قدر خوش‌شانس نیستیم که همیشه روز‌های کاری حماسی داشته باشیم. گاهی اوقات زندگی فقط پیش‌پاافتاده و خسته‌کننده است. معلمان هدفمندی که دورنمایی از اهداف خویش دارند، قادرند روز‌های سخت و خسته‌کننده را سپری کنند، زیرا چشم‌هایشان به چیزی در فراسوی جاده و در انتهای راه دوخته شده است.

معلمان موفق قادرند بدون بازخورد فوری ادامه دهند
هیچ‌چیز بدتر از سختی کشیدن برای تدریس نیست؛ آن هم در حالی که در نهایت دانش‌آموزانتان بدون لبخند یا گفتن جمله «کارت خوب بود آقای معلم!» از کلاس بیرون بروند. کار کردن با تمام توان، بدون دریافت نتایج فوری، سخت است. معلمانی که روی رضایتمندی فوری حساب می‌کنند، از پا می‌افتند و سرخورده می‌شوند. یادگیری، روابط و آموزش فرایندی بی‌نظم و بسیار شبیه به پرورش یک باغ است. برای رشد گیاهان زمان و تلاش زیاد لازم است.

معلمان موفق می‌دانند چه زمانی به دانش‌آموزان گوش دهند و چه زمانی آن‌ها را نادیده بگیرند
لب کلام این توصیه، مفهوم تشخیص برگرفته از بازخورد دانش‌آموزان است. معلمی که هیچ‌وقت به دانش‌آموز خود گوش نمی‌دهد، در نهایت شکست خواهد خورد. معلمی هم که همیشه به دانش‌آموز خود گوش می‌دهد، در نهایت شکست خواهد خورد. دانستن زمان گوش دادن به دانش‌آموزان و پذیرفتن آن‌ها و زمان گفتن «نه، من این روش را ادامه می‌دهم، چون معلم هستم و دورنمای کار را می‌بینم»، ساده نیست.

معلمان موفق نگرش مثبت دارند
انرژی منفی خلاقیت را از بین می‌برد و زمینه را برای ترس از شکست هموار می‌کند. معلمان خوب خلق‌وخوی خوش‌بینانه، انرژی و زنده‌دلی دارند و موانع زودگذر گذشته را راهی برای نیل به هدف نهایی می‌بینند. مثبت‌اندیشی خلاقیت می‌آورد.

معلمان موفق انتظار دارند دانش‌آموزانشان موفق شوند
این مفهوم مشابه نظر والدین است. دانش‌آموزان به کسی نیاز دارند که آن‌ها را باور داشته باشد. آن‌ها به شخصی عاقل‌تر و باتجربه‌تر نیاز دارند تا روی توانایی‌هایشان سرمایه‌گذاری کند. انتظارات را بالا ببرید و سپس محیطی ایجاد کنید که در آن شکست هیچ ایرادی نداشته باشد. این شرایط به تقویت انگیزه در دانش‌آموزان کمک می‌کند و می‌کوشند به انتظاراتی که از آن‌ها می‌رود برسند.

معلمان موفق حس شوخ‌طبعی دارند
شوخ‌طبعی و بذله‌گویی احساسی پایدار ایجاد می‌کند. از استرس ناامیدی می‌کاهد و به افراد فرصت می‌دهد شرایطشان را از دیدگاه‌های دیگری ببینند. اگر شما با هزار دانش‌آموز در مورد معلم موردعلاقه‌شان مصاحبه کنید، من شرط می‌بندم معلم مورد علاقه ۹۵ درصد از آن‌ها معلم‌های بذله‌گو و شوخ هستند.

معلمان موفق به‌درستی از پاداش استفاده می‌کنند
بله! دانش‌آموزان به تشویق نیاز دارند، اما تشویقی که واقعی باشد. درست نیست زمانی که می‌دانید تنها پنجاه درصد از کاری را که واقعاً قادر به انجامش هستند انجام داده‌اند، آن‌ها را تشویق کنید. قرار نیست محیطی ایجاد کنید که در آن هیچ پاداش یا شناختی نیست. قرار است در محیط شما پاداش ارائه‌شده ارزشمند باشد، زیرا شما عاقلانه از آن بهره می‌گیرید.

معلمان موفق می‌دانند چگونه ریسک کنند
ریسک‌پذیری بخشی از فرمول موفقیت است. لازم است دانش‌آموزان از نزدیک ببینند وقتی فعالیت جدیدی را در کلاس درس امتحان می‌کنید، چگونه شکست را با پذیرش ریسک آن مدیریت می‌کنید. تجربه این موضوع، به اندازه درسی که تدریس می‌کنید، برای پرورش دانش‌آموزان مهم است.

معلمان موفق ثابت‌قدم هستند
ثبات قدم را با «واپس‌گرا بودن» اشتباه نگیرید. ثبات قدم به این معنی است که آنچه را می‌گویید انجام خواهم داد، انجام بدهید. قوانین را براساس خلق‌وخویتان تغییر ندهید. دانش‌آموزان می‌توانند در مواقع نیاز به شما تکیه کنند. معلمانی که در روش‌های قدیمی خود گیر می‌افتند، ممکن است به‌نظر برسد به‌صورت مبالغه‌آمیزی ثبات دارند، اما در واقع آنان کله‌شقی‌شان را هوشمندانه با ماسک پوشانده‌اند.

معلمان موفق بازتاب‌دهنده روش خود هستند
به منظور اجتناب از واپس‌گرایی و یک‌دنده بودن در معلمی، مربیان موفق روی بازتاب دادن روش خودشان و ارائه آن و راهی که به ارتباط بیشتر آن‌ها با دانش‌آموزان می‌انجامد، وقت می‌گذارند. بازتاب این تفکرات برای کشف نقاط ضعف ضروری است، زیرا می‌تواند با کمی درک و انعطاف‌پذیری تقویت شود.

معلمان موفق به دنبال مشاورانی برای خودشان هستند
معلمان متفکر، اگر کسی را نداشته باشند که باتجربه‌تر و عاقل‌تر باشد و از آن‌ها پشتیبانی کند، ممکن است به آسانی دلسرد شوند. شما هرگز برای مدرس بودن خیلی عاقل یا بالغ نیستید. مشاوران شما می‌توانند صدایی باشند که می‌گوید «بله، تفکرات شما درست است» یا «نه، شما اشتباه می‌کنید، زیرا...» و برایتان دیدگاه متفاوتی نمایان می‌کنند.

معلمان موفق با والدین ارتباط برقرار می‌کنند
همکاری بین والدین و معلمان برای موفقیت دانش‌آموزان کاملاً حیاتی است. یک مسیر ارتباطی باز ایجاد کنید تا والدین بتوانند با دغدغه‌هایشان پیش شما بیایند و شما هم بتوانید همین کار را انجام دهید. زمانی که معلم و والدین در جبهه متحد قرار می‌گیرند، احتمال کمتری وجود دارد که دانش‌آموز به درون شکاف سقوط کند.

معلمان موفق از کارشان لذت می‌برند
کشف کردن معلمی که کارش را دوست دارد، آسان است. آن‌ها سرچشمه انرژی‌های مسری‌اند. در این شرایط، حتی اگر موضوع درس چیزی مثل حساب دیفرانسیل و انتگرال پیشرفته باشد، موضوع درس زنده و جالب می‌شود. اگر شما کار یا درسی را که تدریس می‌کنید دوست نداشته باشید، این حس از طریق تدریستان آشکار خواهد شد. کشف کنید چرا احساس بی‌انگیزگی و ناامیدی می‌کنید. ممکن است مشکل به درسی که تدریس می‌کنید ربطی نداشته باشد، بلکه به انتظارات شما مربوط باشد! انتظاراتتان را کمی منعطف کنید. شاید عشق به تدریس دوباره به سمت شما روانه شود.

معلمان موفق خود را با نیاز‌های دانش‌آموز وفق می‌دهند
کلاس‌های درس مثل سازوکاری پویا در حال تکامل دائمی هستند. بسته به روز، افراد حاضر و غایب در کلاس، و تاریخ، ممکن است مجبور به تغییر طرح‌ها یا برنامه‌ریزی خود (برای تطبیق با دانش‌آموز) شوید. همان‌طور که آن‌ها بزرگ می‌شوند و تغییر می‌کنند، روش‌های شما هم باید تغییر کنند. هدفتان را به دانش‌آموزتان پیوند دهید تا دیگر با تغییر آن در اثر گذشت زمان مشکلی نداشته باشید.

معلمان موفق از تغییر در کلاس درس استقبال می‌کنند
این موضوع به نکته قبلی، ولی به روشی کمی متفاوت، مربوط می‌شود. آیا تا به حال شده است از خانه یا اتاق‌خواب خود خسته شوید و تنها با عوض کردن چیدمان، آنجا مانند یک اتاق تازه به‌نظر برسد؟ تغییر، موتور مغز را با هیجان و ماجراجویی روشن می‌کند. کلاس درس خود را تغییر دهید تا دانش‌آموزان به هوش و آماده باشند. تغییرات ساده مثل تغییر چیدمان میز دانش‌آموزان و کار‌های روزمره، می‌توانند زندگی جدیدی را به میانه یک سال طولانی بدمند.

معلمان موفق زمانی را برای جست‌وجوی ابزار‌های جدید صرف می‌کنند
با پیشرفت فناوری، منابع جدید و ابزار‌هایی خلق شده‌اند که می‌توانند قابلیت‌های زیادی به کلاس درس و برنامه تحصیلی اضافه کنند. بدون شک، دانش‌آموزانتان از فناوری‌هایی استفاده می‌کنند که شما تا به حال نشنیده‌اید. از وارد کردن فناوری به کلاس درس نترسید. غالباً موضوع کمبود بودجه وجود دارد، اما در جهان و اقلیم کنونی، دانش‌آموز شما در جهانی بزرگ می‌شود که فناوری در هر جای آن وجود دارد. این ارجحیت را به آن‌ها بدهید و در کلاس درس از فناوری بهره بگیرید.

معلمان موفق از دانش‌آموزان خود حمایت عاطفی می‌کنند
روز‌هایی وجود دارد که دانش‌آموزان شما، بیشتر از درس، به حمایت عاطفی شما نیاز خواهند داشت. ارتباط عاطفی با دانش‌آموز، کمک می‌کند آن‌ها به مشورت‌های شما گوش دهند و توصیه‌تان را به دل بسپارند. دانش‌آموزان به همان اندازه که به معلمان نیاز دارند، به مربیان همدل هم نیاز دارند.

معلمان موفق خود را با ناشناخته‌ها تطبیق می‌دهند
تدریس در محیطی که آینده کلاس درس، میزان دخالت والدین یا نتیجه کار سخت خود را نمی‌دانید، دشوار است. شما چقدر به ندانستن تمام پاسخ‌ها نیازمندید؟ معلمان خوب قادرند بدون اینکه همه‌چیز مرتب و منظم چیده شده باشد، عمل کنند.

معلمان موفق طرفداری والدین را تهدید نمی‌دانند
متأسفانه، والدین و معلمان گاهی از طرف هم تهدید می‌شوند. معلم نامطمئن، طرفداری والدین را تهدید فرض می‌کند. در حالی که تعداد زیادی والدین مداخله‌جوی وجود دارند که منتظرند اشتباهات معلم را به او تذکر دهند، اغلب والدین هم فقط بهترین‌ها را برای فرزند خود می‌خواهند. مربیان موفق به توانایی‌های خود مطمئن هستند و زمانی که والدین بخواهند در کلاس درس مداخله کنند و نظراتشان را ابراز کنند، تهدید نمی‌شوند. معلمان خوب می‌دانند که لازم نیست همه توصیه‌های والدین را جدی بگیرند.

معلمان موفق کلاسشان سرگرم‌کننده است
بیش از حد جدی نباشید. بعضی روز‌ها هدف باید «سرگرمی» باشد. زمانی که دانش‌آموزان انسانیت شما را احساس می‌کنند و می‌بینند، اساس اعتماد و احترام بنا می‌شود. سرگرمی و آموزش با هم ناسازگار نیستند. استفاده از شوخ‌طبعی حتی می‌تواند پیش‌پاافتاده‌ترین موضوعات را جالب‌تر کند.

معلمان موفق با دید کلی‌نگر تدریس می‌کنند
آموزش در خلأ اتفاق نمی‌افتد. افسردگی، اضطراب و استرس‌های روانی روی فرایند آموزش تأثیر مخربی می‌گذارند. بسیار مهم است که مربی (و مدل آموزشی) همه ابعاد شخصیتی دانش‌آموزان را پوشش دهد. ممکن است شما جالب‌ترین و نوآورانه‌ترین شیوه تدریس را داشته باشید، اما اگر به دانش‌آموزتان گفته باشند پدر و مادرش به زودی از هم جدا می‌شوند، نمی‌توانید او را با کلاس همراه کنید.

معلمان موفق هرگز از یادگیری دست نمی‌کشند
معلمان خوب، زمانی را در برنامه خود پیدا می‌کنند تا خودشان یاد بگیرند. این کار نه تنها دانشتان را در موضوعی خاص تقویت می‌کند، بلکه شما را در موقعیت یک دانش‌آموز قرار می‌دهد. این مهم، ابعادی از فرایند یادگیری را برایتان روشن می‌کند که اگر همیشه فقط در حال تدریس باشید، از آن غافل می‌شوید.

معلمان موفق حصار‌ها را می‌شکنند
ممکن است خودتان حصاری ساخته باشید و به خودتان بگویید، «نه، من هرگز نمی‌توانم فلان کار را انجام دهم». مثلاً شاید عهد کرده باشید هرگز معلمی نشوید که اجازه دهد دانش‌آموزانش اوراق یکدیگر را تصحیح کنند.

گاهی اوقات بزرگ‌ترین مانع رشد ما خودمان هستیم. آیا شما حصاری اطراف روش‌های تدریس خود ساخته‌اید؟ معلمان خوب می‌دانند چه زمانی وقت شکستن حصار است.

معلمان موفق استادان مبحث خود هستند
معلمان خوب به دانستن مهارت‌های خود نیاز دارند. علاوه بر روش‌شناسی تدریس، لازم است شما استاد مبحث خود شوید. یاد بگیرید و هرگز یادگیری را متوقف نکنید. مربیان موفق کنجکاو باقی می‌مانند.