راه پر فراز و نشیب برای زنان

معصومه ابتکار | از جمله روند‌های عمومی در جهان معاصر توجه به جایگاه و حقوق زنان بوده است، ولی با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته و تحولات قابل‌توجه هنوز در بسیاری زمینه‌ها زنان و جایگاه آنان دچار چالش‌ها و تهدیدات است؛ هنوز فقر رنگی زنانه دارد و هنوز در درگیری‌های مسلحانه و خشونت‌ها، زنان و کودکان بیشترین آسیب‌ها را می‌بینند.

فردا ولادت باسعادت حضرت زهرا سلام‌الله است و در تلاقی تاریخ میلادی و هجری، امروز ٨ مارس روز جهانی زن. شاید این دو مسیر تاریخی از زوایای متفاوتی به زن نگریسته باشند، اما در آن‌ها مشترکات مهمی وجود دارد که به ذات و ماهیت انسانی زن بازمی‌گردد.

زنان رکن عشق و عاطفه با توان بالایی در راهبری خانواده و جامعه در مسیر خیر و زیبایی هستند. زندگی و سیره حضرت زهرا سلام‌الله موید این تعریف از نقش زن است؛ فاطمه در کودکی؛ فاطمه در کنار پدر، فاطمه در کنار همسر؛ فاطمه در حق‌طلبی اجتماعی و سیاسی پس از رحلت پدر؛ فاطمه در مسجد مدینه وقتی وجدان جامعه را با خطبه فدکیه می‌لرزاند؛ فاطمه پس از رحلت که مزاری ندارد و فاطمه‌ای که فاطمه است.

زندگی آن بانو، خود نشان این است که بشریت در مسیر تعالی و پیشرفت راهی دراز و موانع و سختی‌های بسیاری پیش رو دارد که البته هیچ یک نباید سبب ناامیدی و خستگی شود. زنان ایرانی به خصوص با ظهور انقلاب اسلامی، تلاش کردند تا در فراز و نشیب‌های زندگی، شخصیت دختر گرامی پیامبر اسلام را الگو قرار دهند و ریشه انتخاب روز زن و روز مادر نیز برخاسته از همین تمایل و تفکر در میان زنان بوده است.

حضور زنان و دختران ایرانی در تحولات سیاسی، اجتماعی، علمی و فرهنگی خوشبختانه بارز بوده و آنان همواره نشان داده‌اند که خواهان مشارکت موثر و عادلانه در روند‌های مختلف هستند. بانوان ایرانی در این مسیر اگر چه فراز و نشیب‌هایی داشته‌اند، اما روند رو به جلویی را تجربه کرده به‌طوری که امروز در همه زمینه‌ها صدای آن‌ها شنیده می‌شود و مطالبات‌شان مدنظر قرار می‌گیرد.

وضعیت آن‌ها در زمینه‌هایی مانند آموزش و بهداشت براساس آمار‌های ارایه‌شده از سوی سازمان‌های مسوول جهانی بهبود قابل‌توجه داشته و در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی نیز همواره تلاش کرده‌اند تا بتوانند نقش و سهم خود را به دست آورند.

چنانچه به کسب علم توجه فراوان نشان داده و رکورد ورودی به دانشگاه‌های کشور را شکستند. البته هنوز به نسبت آنچه آموختند در جایگاه‌های مناسب مدیریتی قرار نگرفتند تا جامعه بتواند از علم آن‌ها به میزان کافی بهره‌مند شود. اما این موضوع نیز بالاخره دیده شد و پس از ایجاد زیرساخت‌ها و سوابق لازم امروزه روند خوبی را طی می‌کند.

اولین‌بار در دولت اصلاحات، زنان به هیات دولت راه یافتند و در همان دوران با تصویب قانون شوراها، هزاران زن در شورا‌های شهری و روستایی کشور به عرصه چنین مشارکتی پا گذاشتند. تداوم آن روند اینک فقط در روستا‌های کشور به حضور حدود ٢٥٠٠ دهیار زن منجر شده که در اقصی نقاط نقش مهمی را در توسعه جوامع محلی ایفا می‌کنند.

در مورد فعالیت‌های مدنی، اگرچه ایران از دیرباز شاهد وجود موسسات غیردولتی خیریه و مردم نهاد بوده، اما توجه ویژه به این تشکل‌ها در دهه هشتاد توانست میدانی جدید برای بهره‌مندی جامعه از توانایی زنان باز کند. همچنین فضای آزاد رسانه‌ای در دولت‌های اصلاحات و اعتدال به تقویت حضور زنان خبرنگار و طرح مسائل زنان کمک کرده و رشد احزاب همراه حضور زنان و احزابی با اهداف ارتقای وضعیت زنان از پدیده‌های این دوره بوده است.

حالا علاوه بر اینکه زنان امیدآفرین ما در عرصه‌های علمی، هنری و ورزشی درخشیده و از مدال‌آوران جهانی به حساب می‌آیند، موضوع بهره‌مندی از توان مدیریتی آنان نیز عملیاتی شده و شاهد بیشترین حضورشان در مناصب سیاسی هستیم. طی ماه‌های گذشته ٧ معاون وزیر و ٤٦ مدیرکل زن به این عرصه اضافه شده‌اند.

البته این رویکرد پس از دوره‌ای وقفه، در دولت یازدهم مورد توجه قرار گرفت و سبب شد تا شاهد به‌کارگیری زنان فرماندار و بخشدار در استان‌ها به پیشتازی سیستان‌وبلوچستان باشیم. فقط در سازمان حفاظت محیط زیست دولت یازدهم از نیروی دو معاون، دو مشاور و هشت مدیرکل زن برخوردار بودیم که یکی از آن‌ها مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان بوده است. حالا زنان ایرانی پرتوان و امیدوار به نقش‌آفرینی موثر خود در خانواده و جامعه معتقدند و این راهی است که انتخاب کرده‌اند.