"دنباله دار اطلس" به زمین نزدیک می‌شود
مشاهده رنگ سبز در اطراف اطلس، ناشی از کربن دو-اتمی است؛ مولکولی که در دنباله‌دار‌ها وجود دارد و باعث تابش نور سبز زیبایی در فضای نزدیک به خلا می‌شود.
کد خبر :
۷۹۰۳۹
بازدید :
۱۳۰۷۸
دنباله دار اطلس هم‌اکنون در صورت فلکی دب اکبر و نزدیکی مدار مریخ قرار دارد؛ اما در مسیرش به سمت خورشید، در اردیبهشت ماه از نزدیکی زمین هم عبور و آسمان شب را نورافشانی می‌کند.
سال‌ها بود که اخترشناسان آماتور در انتظار فرصتی برای مشاهده‌ی یک دنباله دار در آسمان، بدون چشم مسلح بودند. حالا ظاهرا این فرصت پیش آمده است. دنباله دار عظیم اطلس در پایان ماه مه (۱۱ خرداد) به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید می‌رسد و در بهترین موقعیت برای مشاهده قرار می‌گیرد؛ البته از اواخر ماه آوریل هم تا حدی نزدیک می‌شود که قابل رصد باشد. آخرین بار، در سال ۱۹۹۷ بود که یک دنباله دار نورانی به نام Hale-Bopp در نیمکره شمالی، بدون تلسکوپ رویت شد.
مشاهده دنباله‌دار‌ها در آسمان شب، پیشینه‌ای چند هزار ساله دارد؛ اما این‌یکی با نام رسمی C-۲۰۱۹-Y۴ Atlas برای نخستین بار در اوایل دی ۱۳۹۸ رصد شد؛ آن هم به وسیله سیستم هشدار برخورد سیارکی یا ATLAS که در هاوایی مستقر است. این سامانه برای شناسایی زودتر از موعد سیارک‌هایی طراحی شده که خیلی به زمین نزدیک می‌شوند؛ اما در این مورد خاص، یک دنباله دار عظیم را شکار کرد.
سال‌ها بود که اخترشناسان آماتور در انتظار فرصتی برای مشاهده‌ی یک دنباله دار در آسمان، بدون چشم مسلح بودند. حالا ظاهرا این فرصت پیش آمده است. دنباله دار عظیم اطلس در پایان ماه مه (۱۱ خرداد) به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید می‌رسد و در بهترین موقعیت برای مشاهده قرار می‌گیرد؛ البته از اواخر ماه آوریل هم تا حدی نزدیک می‌شود که قابل رصد باشد. آخرین بار، در سال ۱۹۹۷ بود که یک دنباله دار نورانی به نام Hale-Bopp در نیمکره شمالی، بدون تلسکوپ رویت شد.
مشاهده دنباله‌دار‌ها در آسمان شب، پیشینه‌ای چند هزار ساله دارد؛ اما این‌یکی با نام رسمی C-۲۰۱۹-Y۴ Atlas برای نخستین بار در اوایل دی ۱۳۹۸ رصد شد؛ آن هم به وسیله سیستم هشدار برخورد سیارکی یا ATLAS که در هاوایی مستقر است. این سامانه برای شناسایی زودتر از موعد سیارک‌هایی طراحی شده که خیلی به زمین نزدیک می‌شوند؛ اما در این مورد خاص، یک دنباله دار عظیم را شکار کرد.
منظومه شمسی
اخترشناسان، قُطر دنباله دار اطلس را پنج برابر سیاره مشتری و نصف خورشید برآورد کرده‌اند. در توضیح باید گفت: دنباله‌دار‌ها یک هسته جامد یخی دارند که قطرش بیشتر از چند کیلومتر نیست؛ اما مقادیر شگرفی از گاز و غبار را در اطراف خود پخش می‌کنند. حالا این ابر گازی دنباله دار اطلس، ۷۲۰ هزار کیلومتر قطر دارد. اگر بخواهیم مقایسه کنیم، قطر مشتری حدود ۱۴۰ هزار کیلومتر و قطر خورشید، نزدیک به ۱.۴ میلیون کیلومتر است.
قطر سیاره ما به ۱۳ هزار کیلومتر هم نمی‌رسد؛ اما نباید نگران برخورد چنین دنباله دار عظیمی باشیم. زیرا وقتی از نزدیک شدن صحبت می‌کنیم، منظورمان در مقیاس کیهانی است و اطلس از فاصله ۱۱۶ میلیون کیلومتری، گذری بی‌خطر از کنار زمین خواهد داشت.
هم‌اکنون نیز دنباله دار اطلس که از مدار مریخ عبور می‌کند، نورانی‌تر از حد انتظار و قابل مشاهده با دوربین دوچشمی است. در واقع از ماه فوریه تا مارس، حدود ۴۰۰۰ برابر روشن‌تر شده؛ اما علت سبز بودن آن چیست؟ آن‌طور که «دنیل بران» اخترشناس از دانشگاه ناتینگهام ترنت توضیح می‌دهد:
مشاهده رنگ سبز در اطراف اطلس، ناشی از کربن دو-اتمی است؛ مولکولی که در دنباله‌دار‌ها وجود دارد و باعث تابش نور سبز زیبایی در فضای نزدیک به خلا می‌شود.
گمانه‌زنی‌هایی در بین دانشمندان مطرح شده که شاید اطلس، با دنباله دار عظیم ۱۸۴۴ نسبت داشته باشد. هر دوی آن‌ها خط سیر مشابهی دارند و ظاهرا از یک دنباله دار بزرگ‌تر جدا افتاده‌اند که در آغاز شکل‌گیری منظومه شمسی، زاده شده بود.
دنباله دار اطلس در بامداد روز یازدهم خرداد، در پیک روشنایی خواهد بود
همان‌طور که گفته شد، به هیچ‌وجه احتمال برخورد دنباله دار اطلس به زمین وجود ندارد؛ اما به گفته‌ی ناسا، سیاره ما در عصر برنز (Bronze Age) بار‌ها مورد اصابت سیارک و دنباله‌دار‌ها قرار گرفته است. مدل‌سازی‌های انجام شده، ۲۵ برخورد را در ۵۰۰۰ سال گذشته نشان می‌دهند.
برخی از متخصصان، نزدیک شدن این دنباله دار را در بحبوحه شیوع کرونا به فال نیک می‌گیرند؛ با این امیدواری که تماشای چند هفته‌ای آن در آسمان شب، تا حدی توجهات را از این بحران جهانی دور کند.
۰
