لایه بیرونی ماه چگونه ایجاد شده است؟

تحقیقات اخیر روی سنگ‌های ماه که ۵۰ سال پیش توسط فضانوردان به زمین آورده شده، فرضیه‌های اولیه را رد می‌کند

یک گزارش جدید علمی حاکی از آن است که وضعیت بخش‌های عمده‌ای از سطح ماه، در نتیجه برخورد‌های شدید (دیگر سیارات و شهاب‌ها) ایجاد شده است.

تحقیقات اخیر روی سنگ‌های ماه که ۵۰ سال پیش توسط فضانوردان به زمین آورده شده، فرضیه‌های اولیه را رد می‌کند که برخورد‌های سیارات و شهاب‌ها تنها بخش‌هایی از سطح ماه را نابود کرده و موجب بیرون زدن سنگ‌ها و مواد مذاب داخل هسته ماه به بیرون شده است.

در عوض، این گزارش فرض را بر این قرار می‌دهد که برخورد عظیم شهابی که موجب نابودی دایناسور‌ها شد، احتمالا منجر به ایجاد سنگ‌هایی در سطح ماه نیز شده است که تا به امروز دوام آورده‌اند.

گروهی از دانشمندان که نمونه‌های سنگ‌های جمع‌آوری شده در جریان ماموریت آپولوی ۱۷ به ماه را مورد بررسی قرار داده‌اند، می‌گویند که ماهیت این سنگ‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها در حرارت فوق‌العاده بالای بیش از ۲۳۰۰ درجه سانتیگراد ایجاد شده‌اند که ممکن است بر اثر ذوب شدن لایه بیرونی ماه به دلیل یک برخورد عظیم ایجاد شده باشد.

دکتر جیمز دارلینگ، استاد دانشگاه پورتزموث بریتانیا، می‌گوید: «این کشف نشان می‌دهد که یک برخورد غیرقابل تصور و فوق‌العاده شدید نه تنها سطح ماه را نابود، بلکه به ایجاد لایه بیرونی جدید کمک کرده است.»

«با پیشرفت (علم) جالب است که اکنون ابزاری آزمایشگاهی در دست داریم که می‌تواند به درک ما از سیارات کمک کند.»

تیم پژوهشی، از پرّاش یا دیفرَکشن کامپتون (انرژی یک فوتون و یک الکترون پس از برخورد) برای کشف وجود «زیرکونیوم» یا ماده‌ای معدنی درسنگ‌ها استفاده کرده‌اند که تنها در سنگ‌هایی ایجاد می‌شود که هدف دمای بالای ۲۳۰۰ درجه سانتیگراد قرار گرفته‌اند.

تابش‌سنجی الکترومغناطیسی زیرکونیوم سنگ ماه، که در موزه تاریخ طبیعی سوئد نگاهداری می‌شود، نشان داده است که این قطعه بیش از ۴.۳ میلیارد سال پیش به وجود آمده است. این کشف از داستان ایجاد کره ماه، اطلاعات بیشتری نیز در مورد نحوه به وجود آمدن کره زمین در اختیار دانشمندان می‌گذارد.

دکتر لی وایت، از موزه سلطنتی اونتاریو، می‌گوید: «سنگ‌های کره زمین دائما در حال تغییر و تحول هستند، اما لایه‌های سطح ماه دستخوش حرکت یا آتشفشان نمی‌شوند و سنگ‌های قدیمی آن بدون تغییر می‌مانند.»

«مطالعه به روی ماه به ما امکان می‌دهد که تاریخ اولیه کره خودمان را بهتر درک کنیم. اگر برخورد‌های عظیم و بسیار داغ به ایجاد سنگ‌های سطح ماه کمک کرده باشد، احتمالا همین واقعه در مورد کره زمین نیز رخ داده است.»

شورای تسهیلات علمی و فناوری، بودجه پروژه تحقیقاتی مشترک دانشگاه‌های پورت موث، منچستر و دانشگاه آزاد را تامین کرده است.

نتایج این پژوهش در مقاله‌ای تحت عنوان «شواهد ایجاد لایه گسترده بیرونی کره ماه در اثر برخورد و ذوب در ۴۳۳۰ میلیون سال پیش» در نشریه «نِیچِر اَسترونومی» چاپ شده است.

منبع: ایندیپندنت