چگونه در سفر هوایی "کرونا " نگیریم؟

در طول سفر تا حد ممکن صندلی خود را ترک نکنید

با توجه به محتمل‌تر شدن چشم‌انداز ازسرگیری پرواز‌های مسافرتی، در این نوشتار به چگونگی مبتلا نشدن در سفر‌های هوایی می‌پردازیم. با امکان‌پذیر شدن دوباره سفر‌های بین‌المللی، شماری از کشور‌ها از قرنطینه اجباری مسافران معاف شدند، مدت زیادی نمانده است تا دوباره راهی آسمان‌ها شویم.

ولی احتمال دارد که تجربه پرواز هوایی، تا مدت‌ها با دوران قبل از کرونا تفاوت بسیاری داشته باشد. برای حداقل کردن احتمال شیوع کرونا اقداماتی در دست اجرا است که فاصله‌گیری اجتماعی و ماسک زدن در فرودگاه، محدودسازی پذیرایی و صف نبستن پشت دستشویی‌های هواپیماها، از جمله آن‌ها است.

به راستی سفر هوایی چقدر خطر دارد؟ چه کنیم که ایمنی‌مان در سفر هوایی تضمین شود؟ در ادامه به تمامی نکات دانستنی در این باره خواهیم پرداخت.

چگونه خودمان را به فرودگاه برسانیم؟
برای رفتن به فرودگاه هم باید نکاتی را در نظر داشت و رعایت کرد. استفاده از حمل‌ونقل عمومی خطر بیشتری دارد، زیرا با افراد جدیدی سروکار می‌یابیم و با سطوحی تماس پیدا می‌کنیم که پیشتر دیگران لمس کرده‌اند؛ بنابراین اگر با خودرو شخصی یا کرایه‌ای به فرودگاه برویم، خطر سروکار پیدا کردن با ویروس کرونا کم‌تر است.

اما کرایه کردن خودرو سواری یا تاکسی سوار شدن هم خطرات خاص خودش را دارد. در بریتانیا سالانه حدود ۱۸۰۰ نفر در مسافرت‌های جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند.

اساساً تمامی شیوه‌های حمل و نقل به نوعی خطرناک هستند. اما اگر در حال حاضر دغدغه اصلی‌مان مبتلا نشدن به کووید۱۹ باشد، استفاده از خودرو سواری شاید بهترین روش تردد باشد (البته باید ماسک زد وشیشه‌ها را پایین داد و قبل از تاکسی گرفتن دست‌ها را شست).

چگونه در فرودگاه ایمنی خود را حفظ کنیم؟
در خود فرودگاه اقدامات جدیدی مثل فاصله‌گیری اجتماعی را به اجرا درآورده‌اند و ماسک زدن برای مسافران و کارکنان فرودگاه اجباری است. اغلب مسافران گمان می‌کنند که خود هواپیما آشیانه میکروب‌ها است، اما خطرات فرودگاه خیلی بیشتر است، زیرا مسافرانی از سراسر جهان در آن جمع می‌شوند.

فاصله گرفتن از افراد در فضای بیرون خانه، شستن مرتب دست‌ها یا استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده دست و ماسک زدن، مهم‌ترین کار‌هایی است که می‌توان کرد. ولی راه‌های دیگری هم برای محدودسازی تماس با سایر افراد هست. نمونه‌وار، در صورت امکان می‌توان از قبل بار‌ها را تحویل داد و کارت سوار شدن به هواپیما را در خانه چاپ کرد و فقط با بار دستی به فرودگاه رفت.

البته این کار با توصیه وزارت ترابری بریتانیا (دی. اف. تی) منافات دارد که در روز ۱۱ ژوئن توصیه کرده بود مسافران تمام بار‌ها را تحویل بدهند، و اعلام کرده بود: «به این ترتیب سرعت سوار و پیاده شدن افزایش می‌یابد و خطر انتقال بیماری به حداقل می‌رسد.»

چگونه در فرودگاه کم‌تر معطل شویم؟
اما رایان‌ایر روش دیگری دارد و استدلال می‌کند که داشتن بار دستی سبب می‌شود که دست‌های خیلی کم‌تری با کیف ما تماس یابند و آدم در ابتدا و انتهای سفر با شمار کم‌تری از متصدیان جابجایی بار سروکار پیدا کند.

مایکل اولیری، مدیرعامل این شرکت هواپیمایی، در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «توصیه ما به مسافران این است که دقیقاً بر عکس توصیه وزارت ترابری عمل کنند و بار هرچه بیش‌تری را با خودشان ببرند و بار هر چه کم‌تری را تحویل بدهند. هر چند که اگر بار‌ها را تحویل بدهند پول بیش‌تری نصیب ما می‌شود.»

«منطق ما همیشه چنین حکم کرده است که بار تحویلی در مسیری که از میز تحویل و درگاه ورودی هواپیما آغاز می‌شود و به فرودگاه مقصد ختم می‌شود، زیر دست هشت نفر می‌رود. اما چمدان همراه مسافر هیچگاه چنین وضعیتی ندارد.»

وقتی که چمدان را تحویل ندهیم، لازم نیست بعد از پیاده شدن از هواپیما هم با انبوه مسافران جلو تسمه نقاله منتظر بمانیم تا چمدان‌مان را برداریم. یعنی بهتر می‌توانیم توصیه دیگر وزارت ترابری بریتانیا را رعایت کنیم: «هر چه سریع‌تر از فرودگاه بیرون بروید.»

در هر حال خطراتی وجود دارد، اما شرکت‌های هواپیمایی خیلی واضح اعلام کرده‌اند که مبلغ اغلب هنگفت دریافتی بابت تحویل گرفتن چمدان را کاهش نخواهند داد.

از سوی دیگر، سینی‌هایی که ماموران امنیتی فرودگاه اشیاء مسافران را درون آن می‌ریزند نیز جولانگاه باکتری‌هاست، زیرا هر روز از زیر دست افراد مختلفی رد می‌شوند (طبقی تحقیقی که در سال ۲۰۱۶ انجام گرفته است، این سینی‌ها حتی بیش از دستشویی‌های عمومی جولانگاه ویروس‌های تنفسی هستند) وقتی که از درگاه بازرسی عبور کردیم و لوازمان را از درون این سینی‌ها برداشتیم، باید هرچه سریع‌تر دست‌هامان را بشوییم یا ضدعفونی کنیم و تا موقعی که آن کار را نکرده‌ایم، به هیچ وجه دستمان را به صورت‌مان نزنیم.

چگونه در هواپیما ایمنی خود را حفظ کنیم؟
توصیه وزارت ترابری بریتانیا به مسافران درون هواپیما این است که تا حد امکان از روی صندلی‌شان بلند نشوند، راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های خدمه را رعایت کنند، برای پرداخت‌ها در صورت امکان از کارت‌های غیرلمسی استفاده کنند، و اگر بیمار هستند به خدمه هواپیما اطلاع دهند.

اکثر شرکت‌های هواپیمایی زدن ماسک در درون هواپیما را اجباری کرده‌اند، مگر آن که مسافران در حال خوردن یا آشامیدن باشد. برخی شرکت‌های هواپیمایی مثل شرکت هواپیمایی قطر، علاوه بر ماسک زدن، استفاده از طلق محافظ را هم اجباری کرده‌اند.

در پرواز‌های کوتاه اگر قبل از پرواز به دستشویی رفته باشیم، دیگر به دستشویی درون هواپیما نیازی نخواهیم داشت، که به معنای جابه‌جایی کم‌تر در داخل هواپیما و کاهش یافتن احتمال تماس با ناقلان کرونا است. شرکت‌های هواپیمایی رایان ایر و ایزی‌جت به منظور جلوگیری از ایجاد صف در برابر دستشویی‌ها خط‌مشی‌های جدیدی اعلام کرده‌اند، اما نرفتن به دستشویی کم‌ترین خطر را دارد.

شاید به نظر برسد این کار مته به خشخاش گذاشتن است، اما تحقیقات نشان داده است که کسانی که زیاد درون هواپیما تردد می‌کنند، بیشتر احتمال دارد به ویروس آلوده شوند.

گروهی از محققان به سرپرستی دانشگاه اموری آتلانتا در سال ۲۰۱۸ پژوهشی انجام دادند با عنوان «بررسی رفتارها، جابه‌جایی و نحوه انتقال ریزقطره‌های عامل بیماری‌های تنفسی در پرواز‌های بین قاره‌ای.» نتایج آن تحقیق نشان داد که کسانی که روی صندلی کنار پنجره نشسته بودند، بسیار کمتر از دیگران با سایر مسافران در ارتباط بوده‌اند.

علت اصلی آن است که کمتر احتمال می‌رود که. فردی که روی صندلی کنار پنجره نشسته است، از جایش بلند شود. این احتمال برای کنار پنجره‌نشینان فقط ۴۳ درصد و برای دیگرانی که روی صندلی‌های دیگر نشسته‌اند ۸۰ درصد است. یعنی احتمال تماس کنارپنجره‌نشینان با جا‌ها و افراد آلوده به ویروس، کمتر است.

یکی از نمودار‌های آن پژوهش، نمایان‌گر احتمال تماس مسافران بر اساس محل نشستن‌شان نسبت به مسافر خاصی است که بیمار است. جز افراد هم‌ردیف با آن فرد بیمار، احتمال تماس همه کنار پنجره‌نشینان با او ۵ درصد یا کمتر بود.

این احتمال برای بیشترین مسافران صفر تا یک درصد، و بسیار کمتر از احتمال تماس مسافرانی بود که روی صندلی‌های وسط و سر ردیف نشسته بودند؛ بنابراین اگر صندلی کنار پنجره را انتخاب کنیم، احتمال ابتلا به بیماری کاهش می‌یابد.

اما مهم‌ترین چیزی که باید به خاطر داشته باشیم این است که هرچه کمتر در هواپیما تردد کنیم، احتمال تماس ما با ناقلان ویروس هم کمتر می‌شود.

آیا هواپیما به علت گردش هوای درون آن از سایر وسایل نقلیه خطرناک‌تر است؟
همان پژوهش در این مورد می‌گوید که خطر ابتلا به بیماری در هواپیما بسیار کم است. احتمال ابتلای اکثریت قریب به اتفاق مسافران به ویروسی که «بیمار موردنظر» ناقل آن بود، فقط صفر تا یک درصد بود، جز کسانی که هم‌ردیف او بودند یا بر صندلی‌های پشتی و جلوی او نشسته بودند.

تصور اشتباه بسیاری از مسافران این است که احتمال ابتلایشان در حین پرواز بیشتر است، چون در «همان هوایی» نفس می‌کشند که مسافران دیگر در آن عطسه و سرفه کرده‌اند و دستگاه تهویه آن را در سراسر هواپیما پخش می‌کند.

در واقع هواپیما‌های نوین دارای سامانه تصفیه هوای بسیار پیشرفته‌ای هستند و همین باعث می‌شود که انتقال ویروس از طریق هوایی که داخل هواپیما تنفس می‌کنیم، بسیار کم شود. دیوید نابارو، مأمور ویژه سازمان جهانی بهداشت برای رسیدگی به همه‌گیری کووید ۱۹، اخیراً گفته است که سفر هوایی از لحاظ پخش کردن ویروس کرونا «نسبتاً امن» است.

او گفت: «خوبی هواپیما این است که سامانه تهویه‌اش پالایه‌های بسیار خوبی دارد، پس به نظر ما سفر هوایی نسبتاً امن است.»

دکتر دیوید‌ای فارنی، مدیر امور پزشکی مرکز پاسخگویی جهانی مِداِیر ورلدواید، گفت: «با توجه به تهویه عالی هواپیما‌های مسافربری جدید و این که [عفونت‌های تنفسی]از راه تماس مستقیم یا ریزقطره‌های درون هوا یا هر دو سرایت می‌کند، بیشترین خطر متوجه مسافرانی است که هم‌ردیف شخص بیمار، پشت سر یا جلو او نشسته‌اند.»

انجمن جهانی حمل و نقل هوایی (آی‌ای‌تی‌ای) پژوهش‌های گسترده‌ای با موضوع حمل و نقل هوایی و بیماری‌های واگیردار انجام داده است. این انجمن نیز تأیید می‌کند احتمال بیمار شدن مسافران هواپیما به اندازه احتمال مریض شدن افراد در سایر فضا‌های بسته است.

در برگه‌های اطلاع‌رسانی این انجمن با موضوع آمادگی برای موارد اضطراری بهداشت عمومی بر اهمیت وجود پالایه‌های جدید در هواپیما‌ها تأکید شده است. این پالایه‌ها «عملکردی مشابه» پالایه‌هایی دارند که برای تمیز نگه داشتن هوا در اتاق عمل بیمارستان‌ها و اتاق‌های تمیز در صنایع مختلف استفاده می‌شود.

«پالایه‌های هپا (هوادهی ذرات با بازده بالا) می‌توانند بیش از ۹۹.۹ درصد میکروب‌های هوا را بگیرند.»

سامانه نوین تهویه در کابین هواپیما‌ها حدود ۵۰ درصد هوای تازه و ۵۰ درصد هوای تصفیه‌شده و بازدمیده به درون کابین می‌دمد. این انجمن می‌گوید «هوای درون کابین باید سترون و عاری از ذرات معلق باشد.» خلاصه سوار شدن به هواپیما حداکثر همان قدر خطر دارد که قرار گرفتن در هر محیط بسته دیگری مانند قطار یا اتوبوس همراه با دیگران.

شرکت‌های هواپیمایی و فرودگاه‌ها برای به حداکثر رساندن ایمنی چه اقداماتی می‌کنند؟
انجمن جهانی حمل و نقل هوایی اخیراً «شیوه‌نامه از سرگیری سفر‌های هوایی» را تدوین و منتشر کرده است و در آن برای ازسرگیری فعالیت این صنعت توصیه‌هایی به دولت‌ها کرده است. تمرکز این شیوه‌نامه بیش از آن که بر مدت حضور مسافران در هواپیما باشد بر زمانی است که آنان در فرودگاه سپری می‌کنند، جایی که افراد بسیار زیادی در تماس با یکدیگر قرار می‌گیرند.

این انجمن از مسافران خواسته است که اطلاعات سلامت و تماسشان را پیش از رسیدن به مقصد اعلام کنند، کارت پرواز را به صورت برخط از قبل بگیرند و در خانه آن را به همراه برچسب روی‌بار‌ها (بارکُد) چاپ کنند و همراه بیاورند. توصیه‌های دیگر این انجمن عبارتند از: سنجش دمای بدن مسافران در نقاط ورودی به فرودگاه، محدود کردن دسترسی آنان به پایانه‌ها، و استفاده از دستگاه‌های خودکار در فرودگاه برای پذیرش بار مسافران.

فرودگاه گتویک برای حفاظت بیشتر، مسافران را در نقاط مختلف از جمله جایگاه پذیرش مسافران، هنگام سوار شدن به هواپیما و در ورودی‌ها، غربالگری می‌کند. در این فرودگاه ماسک زدن برای مسافران و کارکنان اجباری است، در جا‌های مختلف مایع ضدعفونی‌کننده دست قرار داده‌اند، و ترتیب نشستن مسافران را متناسب با رعایت فاصله اجتماعی تغییر داده‌اند. تبلیغات و تابلو‌هایی نیز نصب کرده‌اند که رعایت فاصله اجتماعی و شستن مرتب دست‌ها را به مسافران گوشزد می‌کند.

نایب رئیس این انجمن، نیک کریم، بر ضرورت ضدعفونی‌سراسری «زیاد و مکرر» درون هواپیما تأکید کرد و افزود که در واقع خود هواپیما سوار شدن بسیار کم‌خطر است و «رعایت فاصله اجتماعی درون هواپیما ضروری است.»

برخی شرکت‌های هواپیمایی، از جمله ایزی‌جت که فعالیت خود را از سر گرفته‌اند، از مسافران خواسته‌اند که در هواپیما ماسک بزنند. رایان‌ایر از مسافران خواسته است که پیش از استفاده از دستشویی، به مهمانداران بگویند و از ایجاد صف پشت در آن اجتناب کنند.

بیشتر شرکت‌های هواپیمایی پذیرایی حین پرواز را حذف یا کم کرده‌اند و از مسافران خواسته‌اند که برای پرداخت هزینه‌ها حین پرواز از کارت‌های غیرلمسی استفاده کنند. حتی بعضی فرودگاه‌ها هم‌چون فرودگاه پیتسبورگ در ایالات متحده، روبات‌هایی مجهز به ضدعفونی‌کننده فرابنفش به کار گرفته‌اند تا فضا‌های شلوغ‌تر را زود به زود پاکسازی کنند.

منبع: ایندیپندنت