مصرف ویپ و تشکیل مَهِ مغزی

پژوهشگران آمریکایی در دو بررسی جدید دریافتند که مصرف ویپ می‌تواند به تشکیل "مه مغزی" و مشکلات حافظه منجر شود.

دو پژوهش که در مرکز پزشکی دانشگاه روچستر (URMC) انجام شده‌اند، ارتباط میان مصرف ویپ و تشکیل مه مغزی (mental fog) را نشان می‌دهند. یافته‌های پژوهش‌ها حاکی از این است که هم بزرگسالان و هم کودکانی که از ویپ استفاده می‌کنند، نسبت به همسالان خود که ویپ مصرف نمی‌کنند، در تمرکز، یادآوری و تصمیم‌گیری مشکل دارند.

همچنین به نظر می‌رسد که اگر مصرف ویپ پیش از ۱۴ سالگی آغاز شود، احتمال تجربه کردن مه مغزی بالاتر می‌رود. مه مغزی، شکلی از اختلال عملکردی مغز است که مشکلاتی مانند عدم تمرکز، مشکلات حافظه و یادگیری را پدید می‌آورد.

اگرچه پژوهش‌های دیگر، ارتباط میان مصرف ویپ و اختلال ذهنی را در حیوانات نشان داده‌اند، اما پژوهشگران دانشگاه روچستر برای نخستین بار، این ارتباط را در انسان‌ها نشان می‌دهند. این گروه پژوهشی به سرپرستی دانگمی لی (Dongmei Li)، استادیار پزشکی دانشگاه روچستر، داده‌های مورد نیاز را از دو پژوهش بزرگ ملی به دست آوردند.

لی گفت: پژوهش‌های ما، شواهد بسیاری را ارائه می‌کنند که نشان می‌دهند مصرف ویپ نمی‌تواند جایگزین ایمنی برای استعمال دخانیات باشد.

این پژوهش‌ها، پاسخ‌های بیش از ۱۸ هزار دانش‌آموز مقاطع راهنمایی و دبیرستان به یک نظرسنجی را مورد بررسی قرار دادند و در پژوهش دیگری، ۸۸۶ هزار پاسخ به سیستم نظارت بر عوامل خطر رفتاری را تحلیل کردند. هر دو نظرسنجی، سوالات مشابهی را در مورد عادت‌های سیگار کشیدن و مصرف ویپ و همچنین مشکلات مربوط به حافظه، توجه و عملکرد ذهنی را مطرح می‌کنند.

هر دو بررسی نشان می‌دهند افرادی که سیگار می‌کشند و ویپ مصرف می‌کنند، صرف نظر از سن، بیشتر احتمال دارد که با مشکل عملکرد ذهنی درگیر شوند. افرادی که فقط سیگار می‌کشند و یا فقط ویپ مصرف می‌کنند، مه مغزی را با سرعت مشابه تجربه می‌کنند که به صورت قابل توجهی بیشتر از افرادی است که تجربه مصرف آن‌ها را ندارند.

بررسی افراد جوان‌تر نشان داد دانش‌آموزانی که مصرف ویپ را زودهنگام و هشت تا ۱۳ سالگی آغاز می‌کنند، بیش از افرادی که مصرف را از ۱۴ سالگی به بالا آغاز کرده‌اند، در تمرکز، یادآوری و تصمیم‌گیری مشکل دارند.

لی ادامه داد: این موضوع با توجه به افزایش اخیر مصرف ویپ در نوجوانان، بسیار نگران‌کننده است و نشان می‌دهد که ما باید زودتر برای پیشگیری مداخله کنیم. ممکن است آغاز برنامه‌های پیشگیری از دوره راهنمایی و دبیرستان، بیش از اندازه دیر باشد.

نوجوانی، دوره مهمی برای رشد مغز و به ویژه، عملکرد مغز در مرتبه بالاتر به شمار می‌رود. این موضوع بدین معناست که ممکن است نوجوانان نسبت به تغییرات مغزی ناشی از نیکوتین، بیشتر مستعد باشند. اگرچه سیگار‌های الکترونیکی فاقد بسیاری از ترکیبات خطرناک موجود در سیگار‌های تنباکو هستند، اما به همان میزان و یا حتی بیشتر، نیکوتین دارند.

اگرچه این دو بررسی، به وضوح ارتباط میان مصرف ویپ و عملکرد ذهنی را نشان می‌دهند، اما علت آن مشخص نیست. به گفته لی و گروهش، باید پژوهش‌های بیشتری انجام شوند تا علت و اثر مصرف ویپ بر تشکیل مه مغزی را مشخص کنند.

این دو پژوهش، در مجلات "Tobacco Induced Diseases" و "Plos One" به چاپ رسید.